Big data en slimme algoritmen #ECC2013
ArrayZoektermen bij Google voorspellen een opkomende griepepidemie accurater dan traditionele methodes van gezondheidsinstanties. Twitter-berichten bieden vroege signalen over de stijging van de werkloosheid in een land. Het volgen van miljoenen SIM-kaarten van burgers in Port-au-Prince na de aardbevingen bracht de locatie van 600.000 bewoners in kaart en hielp crisis- en hulporganisaties met hun hulpoperaties in de dagen na de aardbeving. Data afkomstig uit medische beeldvormingsapparaten kunnen gebruikt worden om de logistiek van ziekenhuizen te verbeteren. Slimme inzet van data kan talloze voordelen opleveren.
Het Rathenau Instituut wil verkennen op welke wijze digitale data gegenereerd worden en op welke wijze die data via algoritmes geïnterpreteerd worden. We zijn met name geïnteresseerd in de manier waarop dit besluitvormingsprocessen beïnvloedt. Zo worden algoritmes ingezet om investeringsbeslissingen in milliseconden te nemen en medische diagnoses te stellen. Vaak vereist de complexiteit van hedendaagse technische systemen het gebruik van autonome en semiautonome beslissystemen. Die ontwikkeling roept tal van vragen op. Op basis waarvan worden dergelijke besluiten genomen? Welke datamodellen liggen daaraan ten grondslag en hoe (tot op welke hoogte) wordt de werkelijkheid in die modellen gevangen? Hoe houden we zicht op de kwaliteit van data (zogenaamde datahygiëne) en van de algoritmes? Kunnen we effectieve controle uitoefenen als beslissingen in microseconden worden genomen? Hoe zorgen we ervoor dat (semi-)automatische beslissingen morele beslissingen kunnen zijn? Wat is de handelingsruimte van gebruikers bij automatische beslissingen? Welke mediawijsheid hebben gebruikers nodig om zelf keuzes te kunnen maken?