Vuurhaarden en kachels de tweede bron van roet en fijnstof #houtrook
ArrayGezondheidseffecten van houtrook
Uit onderzoek van de RIVM is gebleken dat vuurhaarden en kachels (van consumenten) de tweede bron van roet en fijnstof zijn binnen de provincie Utrecht. Het stoken van kachels en open haarden vormt een probleem voor de volksgezondheid. Vooral mensen met longproblemen ervaren veel overlast van houtrook. Bij het verbranden van hout komen schadelijke stoffen vrij zoals fijnstof, dioxides en ander kankerverwekkende stoffen. Langdurige blootstelling aan fijnstof kan namelijk leiden tot 20% meer kans op longkanker. Dat blijkt ook uit een onderzoek van de GGD Noord- Nederland in 2015.
Luchtkwaliteit
Veel mensen zijn niet of onvoldoende bekend met de vuile uitstoot uit houtkachels en haarden. Door voorlichting vooraf kunnen mensen een betere afweging maken of ze wel over willen gaan tot aanschaf van een houtkachel of open haard. Als bezitters besluiten gebruik te maken van hun houtkachel of haard, is het van belang dat ze letten op de weersomstandigheden, de kwaliteit van het hout. Daarnaast zijn er eisen aan de stookvoorziening en uitlaatpijp. Het thema houtrook moet landelijk onderdeel worden van het grotere geheel van de verbetering van de luchtkwaliteit en het terugdringen van fijnstof Want ondanks stookadviezen en gecertificeerde kachels blijft het feit dat er sprake is van uitstoot van fijnstof, dioxides en andere kankerverwekkende stoffen.
Panelonderzoek Amersfoort
In februari 2017 zijn de resultaten gepubliceerd van een panelonderzoek van de gemeente Amersfoort waaruit blijkt dat 28% van de respondenten regelmatig hinder ervaart van een houtkachel of houtgestookte open haard in de woonomgeving. De overlastcijfers zijn hoger dan enkele jaren geleden werd geconstateerd in landelijk onderzoek (rond 10%) en in Utrecht in 2015 (20%). Ook het aandeel inwoners in bezit van een houtgestookte open haar en/of kachel is in Amersfoort hoger dan in Utrecht (20% versus 13%).
VNG
Landelijk worden vanuit VNG in samenwerking met het Ministerie van I&M de mogelijkheden verkend voor landelijke maatregelen als het gaat om de aanpak van de overlast van houtrook. De verwachting is dat de Omgevingswet (vanaf 2019) handvaten biedt om op lokaal niveau over te gaan tot aanpak van de overlast van houtrook. Dit is allemaal echter nog lang niet zeker. Het grootste effect in de aanpak van stookoverlast, sorteert een verbod op houtkachels.
Overlast houtrook opnemen in digitale meldingessysteem
Gemeenten kunnen beter gebruik te maken van de bestaande (landelijke) regelgeving
Met het opnemen van het item ‘overlast houtrook’ op het digitale meldingssysteem van de gemeente, kunnen inwoners meldingen van hinder doen.
Samenwerking met Longfonds biedt schaalvoordelen
Het Longfonds beschikt al over voorlichtingsmateriaal dat gebruikt kan worden door de gemeente. Daarnaast kan specifiek voorlichtingsmateriaal ontwikkeld worden dat bruikbaar is voor meerdere gemeenten. Het voorkomen van uitstoot van kachels en haarden is een vorm van preventie van longziekten en hart- en vaatziekten. De immaterie?le voordelen van preventie zijn voor de inwoners, zij worden immers minder snel ziek. De materie?le voordelen van preventie zijn voornamelijk voor de ziektekostenverzekeraars en voor het ministerie van Volksgezondheid. Het is daarom zinvol het gesprek met hen aan te gaan over een bijdrage in de kosten voor dit programma.
Bouwbesluit 2012, artikel 7.22 biedt houvast
Zolang er geen landelijke regelgeving is ten aanzien van de normen voor houtstook door particulieren blijft het aantonen van overlast een lastige kwestie. Dat wil zeggen dat het niet eenduidig is bij welke ‘waarde’ de stoker een verbod overtreedt. Wel biedt het Bouwbesluit 2012, artikel 7.22 enige houvast:
‘Onverminderd het bij of krachtens dit besluit of de Wet milieubeheer bepaalde is het verboden in, op of aan een bouwwerk of op een open erf of terrein voorwerpen of stoffen te plaatsen, te werpen of te hebben, handelingen te verrichten of na te laten of werktuigen te gebruiken, waardoor:
-
– A. Op voor de omgeving hinderlijke of schadelijke wijze rook, roet, walm of stof wordt verspreid;
-
– C. Op voor de omgeving hinderlijke of schadelijke wijze stank, stof of vocht of irriterend materiaal wordt verspreid of overlast wordt veroorzaakt door geluid en trilling, elektrische trilling daaronder begrepen, of door schadelijk of hinderlijk gedierte, dan wel verontreiniging van bouwwerk, open erf of terrein. ‘
Dit betekent dat wanneer het stoken van hout leidt tot hinder voor de omgeving of verspreiding van schadelijke stoffen, er sprake kan zijn van een overtreding van dit artikel. Het college van B&W heeft de taak om in geval van een indicatie van overtreding van dit artikel handelend op te treden.
Er zijn ook verscheidende voorschriften in het Bouwbesluit 2012 opgenomen over technische aspecten van een rookgasafvoerkanaal en de opstelplaats van een open verbrandingstoetstel. Deze verschillen voor nieuwbouw en bestaande bouw. Ze zijn echter niet zozeer gericht op het voorkomen van overlast voor omwonenden, maar op verschillende veiligheidsaspecten.
Tevens geldt er een verbod op het stoken van afval of bewerkt hout. De Wet milieubeheer staat niet toe om afvalhout te verkopen als stookhout. Het is ook niet toegestaan om afval in een open haard of houtkachel te verbranden.
Filters houden rook tegen
Voor enkele honderden euro’s kunnen consumentenhaarden voorzien worden van een filter dat een deel van de uitstoot afvangt. De uitstoot van een reeds bestaande kachel wordt daardoor minder, maar verdwijnt niet. Daarnaast kunnen filtersystemen (tijdelijk) uitgezet worden. Het is niet de taak van de gemeente om ervoor te zorgen dat de stookinstallatie opgewaardeerd worden. Zeker niet wanneer een alternatief (niet stoken) voor handen is.
VERVOLG
Bron: ChristenUnie Raadsfractie GroenLinks
