Meer inzicht in hersenschade baby’s door nieuwe scantechniek
ArrayHersenschade bij pasgeborenen komt relatief vaak voor
Met een relatief nieuwe MRI-hersenscan techniek kunnen hersenen van baby’s beter in beeld worden gebracht en onderzocht dan tot nu toe mogelijk was. Deze zogenoemde DTI-techniek kan bijdragen aan een betere behandeling van baby’s met hersenschade. Dit staat in onderzoek van kinderarts-neonatoloog Jeroen Dudink van het Erasmus MC. Hij promoveert woensdag op de toepassingen van DTI (diffusie tensor imaging). Ter ere van deze bijzondere promotie neemt een delegatie van Europese hersenexperts deel aan een mini-symposium in Rotterdam.
Hersenschade komt relatief vaak voor bij pasgeborenen. Er is een verschil tussen hersenschade bij te vroeg geboren kinderen en op tijd geboren kinderen. In Nederland worden er per jaar ongeveer 14.000 baby’s te vroeg geboren. Meer dan 2000 hiervan is ‘extreem’ te vroeg geboren en heeft een zwangerschapsduur van onder de 32 weken. Er lijkt de laatste jaren een trend van toename van het aantal vroeggeboorten in Nederland en in andere Westerse landen.
Steeds meer baby’s overleven een extreme vroeggeboorte. ‘Helaas hebben ze een significante kans op hersenschade, wat enorme consequenties heeft voor de kinderen, hun ouders en de samenleving’, zegt Dudink. Om de oorzaak van de schade op te sporen is het belangrijk om zo vroeg mogelijk goede en duidelijke hersenscans te maken. ‘Door vroeg hersenschade aan te tonen, kunnen ouders beter worden begeleid en kunnen behandelaars meer te weten komen over de oorzaken van schade. Ook is het effect van behandelingen eerder te zien.’
Onderzoekers hebben de speciale MRI scans gemaakt bij de extreem te vroeg geboren baby’s al in de eerste week na de geboorte. Zo hebben ze de hersenontwikkeling al vroeg kunnen vastleggen. De vroege scans zijn gelukt met behulp van een speciale couveuse. De baby en de couveuse kunnen samen in de MRI scanner. De jongste baby in het onderzoek was geboren na een zwangerschapsduur van 24 weken. Op DTI- scans is onder andere de ontwikkeling van de ‘witte stof banen’, de ‘elektriciteitskabels van de hersenen’ goed te zien.
De Rotterdamse groep heeft ook hersenschade bij op tijd geboren bestudeerd. Elk jaar lopen bijna 100 kinderen hersenschade op door een herseninfarct, een aandoening die steeds vaker wordt herkend. De onderzoekers hebben als eerste laten zien dat er direct na het infarct sprake lijkt van schade op afstand van het infarct, zogenoemde netwerkschade. Dudink: ‘Netwerkschade zou een deel van de ontbrekende puzzel kunnen zijn voor het voorspellen van de toekomst van baby’s met herseninfarcten en kan grote implicaties hebben voor de bestudering van herseninfarcten bij baby’s en volwassenen.’
Het onderzoek is een deel van het wereldwijde werk dat gaande is op het gebied van de geavanceerde beeldvorming van de hersenen van baby’s na (en voor) de geboorte. Het is een veld waarin de afgelopen jaren enorme vooruitgang is geboekt. ‘Het zal dan ook niet lang meer duren voordat medici reeds zeer vroeg de neuro-psychologische ontwikkeling van kinderen kunnen gaan voorspellen aan de hand van vroege MRI scans. Iets wat ons de kans geeft vroeg bij te sturen door middel van ontwikkelingsgerichte interventies.’