Metastatische borstkanker – Eerste resultaten van het Europese AURORA-onderzoek
ArrayEerste resultaten van het Europese AURORA-onderzoek: naar een beter inzicht in de moleculaire veranderingen die metastatische borstkanker aandrijven
De uitgebreide analyses van gegevens van de eerste 381 patiënten in het AURORA-onderzoeksprogramma hebben belangrijke moleculaire en klinische aspecten onthuld die meer licht werpen op metastatische borstkanker (MBC) en de manier waarop deze evolueert. De gedetailleerde resultaten werden net gepubliceerd in Cancer Discovery, een rapport van de American Association for Cancer Research.
AURORA is een internationaal academisch onderzoeksprogramma dat steunt op moleculaire screening en toegewijd is aan de verbetering van ons inzicht in metastatische borstkanker.
Het is uniek dankzij zijn ruime verzameling van gepaarde primaire en metastatische tumormonsters van patiënten, genomen bij de patiënten bij de diagnose van metastatische aandoening ofwel na één behandelingslijn, naast zijn hoogkwalitatieve dataverzameling. Onderzoekers kunnen met deze monsters en data onderzoek voeren naar de moleculaire veranderingen die optreden zodra de borstkanker zich begint te verspreiden, en tijdens de hele evolutie van de metastatische aandoening.
Tot nu toe hebben onderzoekers moleculaire veranderingen geïdentificeerd die gebruikelijker zijn in metastatische monsters. Hiertoe behoren mutaties in stuurgenen (in 10 % van de monsters) en in copynumbervariaties (CNV’s, in 30 % van de monsters). Deze bevindingen kunnen leiden tot de toekomstige ontwikkeling van nieuwe behandelingsstrategieën voor patiënten met MBC.
Dit programma heeft nu al – voor zover ons bekend – de ruimste dataset voor RNA-sequencing (RNAseq) in MBC gegenereerd. De analyses van RNAseq data van gelinkte primaire en metastatische monsters van dezelfde patiënten toonden aan dat het intrinsieke borstkankersubtype in 36 % van de gevallen verandert tussen de primaire aandoening en haar metastatische fase, en meestal naar een agressievere vorm. Dit kan implicaties hebben voor de behandeling en verdient daarom verdere evaluatie.
De analyses gaven ook aan dat metastases minder immuungerelateerde genen tot expressie brachten en een verschillende immuuncelsamenstelling hadden, hetgeen een gunstigere micro-omgeving voor de ontwikkeling van metastates kan creëren.
De analyse van de overlevingsduur van patiënten met de aandoening leert dat patiënten met hormoonreceptor-positieve (HR+) HER2-negatieve borstkanker die in hun primaire tumoren ook een hoge tumormutatiebelasting (TMB) hadden, een kortere globale overlevingstijd én kortere terugvaltijd hadden, wat aangeeft dat TMB een onafhankelijke factor voor slechte prognose is.
Tot slot stelden de onderzoekers ook vast dat meer dan 50 % van de patiënten moleculaire veranderingen toonden die gematcht konden worden met bestaande gerichte therapieën; dit benadrukt de potentiële impact van moleculaire screening in het MBC-beheer.
Deze bevindingen zullen verder gevalideerd worden in het volledige cohort van AURORA-patiënten. AURORA is vandaag het grootste moleculaire screeningprogramma waarbij gekoppelde biopsieën, bloedmonsters en een rijk geheel van longitudinaal verzamelde klinische en moleculaire data van MBC-patiënten wordt ingezet. Dit vertegenwoordigt een enorme logistieke inspanning en een waardevolle hulpbron die het voortbrengen van hypotheses voor nieuwe behandelingsstrategieën kan ondersteunen.
“Deze studie biedt een unieke kans om solide bevindingen te genereren met het oog op beter inzicht in de evolutie van metastatische borstkanker, nog altijd de belangrijkste, met kanker gerelateerde doodsoorzaak voor vrouwen in de hele wereld. Zoals de naam al suggereert, brengt AURORA licht in het duistere landschap van gevorderde borstkanker”, zegt dr. Martine Piccart, initiatiefnemer van dit onderzoek.
“AURORA is een brede samenwerkingsinspanning waartoe patiënten massaal hebben bijgedragen met hun tijd en hun afgestane monsters. De impact van de klinisch-genomische databank schept samen met rijkgevulde biobank mogelijkheden voor verder onderzoek naar metastatische borstkanker”, stelt dr. Philippe Aftimos, mede-hoofdonderzoeker van het programma en hoofd van de klinische-studieontwikkeling in het Jules Bordet Instituut in Brussel.
“De kennis die binnen AURORA wordt gegenereerd, effent de weg naar de ontwikkeling van nieuwe behandelingsstrategieën voor patiënten met metastatische borstkanker. We zullen deze inspanning absoluut voortzetten opdat onze patiënten reeds in de nabije toekomst langer en beter kunnen leven”, zegt dr. Mafalda Oliveira, mede-hoofdonderzoeker van AURORA, klinisch onderzoeker in het Vall d’Hebron Oncologisch Instituut in Barcelona (Spanje), en bestuurslid van de SOLTI Breast Cancer Research Group.
De zware druk van metastatische borstkanker
Het is moeilijk exact te weten hoeveel borstkankers later uitzaaien naar andere delen van het lichaam, maar recente ramingen houden het op ongeveer 30 %1. Deze gevorderde vorm van de aandoening is verantwoordelijk voor de grote meerderheid van de borstkankeroverlijdens.
MBC is moeilijker te behandelen en blijft momenteel in wezen ongeneeslijk. Sommige patiënten overleven nochtans veel langer met de ziekte, maar we begrijpen niet waarom.
In 2020 zijn wereldwijd ongeveer 685.000 mensen overleden aan borstkanker2.
AURORA: een breed academisch onderzoek
AURORA werd in 2014 door BIG gelanceerd. Meer dan 60 ziekenhuizen en kankercentra in 11 Europese landen nemen eraan deel. Tot vandaag namen 1.150 patiënten eraan deel. Er staat een ambitieus plan op stapel om nog meer populaties van patiënten met kankers die we nog onvervulde behoeften – zoals triple-negatieve borstkanker – erbij te betrekken.
“Dit pan-Europees academisch onderzoek dat de genenhuishouding van metastatische borstkanker exploreert, is ook een getuigenis voor het engagement van patiënten, clinici en onderzoekers en voor de non-profit financieringsorganisaties en individuele donaties die dit mogelijk hebben gemaakt. We zijn vooral dankbaar voor de belangrijke ondersteuning die we krijgen van de liefdadigheidsstichting Breast Cancer Research Foundation uit de VS die onze visie deelt en ook een parallel programma in de VS steunt”, stelt BIG-voorzitter prof. David Cameron.
Het AURORA-programma wordt geleid door BIG, in samenwerking met de Clinical Trials Support Unit van het Jules Bordet Instituut (JBI-CTSU) en Frontier Science Ltd. (Schotland).
Financiering
AURORA is een louter academisch onderzoek, mogelijk gemaakt door genereuze donaties van Breast Cancer Research Foundation®, Fondation Cancer (Luxemburg), NIF Foundation, Barrie and Deena Webb, Candriam, Fondation Futur 21, Sogerim, Think Pink Belgium (SMART Fund) en vele individuele donoren. AURORA heeft ook ondersteuning gekregen van de Fund Friends of BIG, beheerd door de Koning Boudewijnstichting.
Kerncijfers:
1150 vrouwen en mannen met gevorderde (metastatische) borstkanker namen al deel aan AURORA
Ongeveer 30.000 bloed- en tumorweefselmonsters zullen in totaal verzameld worden
411 genen worden geanalyseerd in primaire en in metastatische tumoren
11 landen zijn betrokken: België, Duitsland, IJsland, Italië, Luxemburg, Oostenrijk, Portugal, Spanje, Zweden, Zwitserland, het VK
> 60 ziekenhuizen werken mee aan het onderzoek
Bron: Breast International Group (BIG)
