Met duct tape in een rolstoel de wereld rond
ArrayWereldreizigster Jacqueline van Creveld maakt altijd wel wat mee. Bijzonder was Indonesië waar ze als de koningin van Sheba op zoek ging naar orang-oetans, handig ook die duct tape waarmee je kunt worden vastgeplakt in een safari wagen om te voorkomen dat je eruit valt. Jacqueline vertelt als ervaringsdeskundige reizen haar verhaal op het event Support, van 30 mei tot en met 2 juni in de Jaarbeurs in Utrecht. Ze reist de wereld rond in haar rolstoel.
Wat is jouw boodschap op Support?
“Dat je je niet moet laten weerhouden te reizen omdat je in een rolstoel zit. Je kunt werkelijk overal terecht. Die rolstoeltoegankelijkheid is vaak beter geregeld dan hier in Nederland, ook in landen waar je het helemaal ziet zou verwachten. Ik was vijftien jaar geleden in Zuid-Afrika. Overal waren aangepaste accommodaties, opritjes, afritjes. Alles was er, en anders werd er getild. Behalve in de Verenigde staten zijn de mensen overal behulpzaam. In Amerika moet je zelf mensen meenemen voor het sjouwwerk. Amerikanen helpen niet omdat ze bang zijn voor een rechtszaak als ze je laten vallen.”
Wat is het meest bijzondere land dat je hebt bezocht?
“Dat vond ik de combinatie Brazilië – Argentinië. Mondaine, wereldse steden met fantastische musea en prachtige gebouwen afgewisseld met een weergaloze natuur in de middle of nowhere. Ik heb daar gesnorkeld en geraft. De Iguaçu watervallen zijn de mooiste ter wereld, uitstekende paden, en heel goed toegankelijk voor rolstoelen.”
Welke land dacht je moeilijk met een rolstoel te kunnen bedwingen?
“Ik heb wel zorg gehad over Indonesië. Meestal verblijf ik in hotels van grote ketens waarvan ik weet dat alles goed geregeld is. In Indonesië gingen we echt de binnenlanden in. Dan is het even afwachten hoe dat gaat,. We zouden in de bush orang-oetans gaan zoeken. Na de lunch ‘wandelschoenen’ aantrekken, was het verzoek. ‘Jullie weten toch dat ik in een rolstoel zit’. Jazeker, daarom kwamen er na de lunch vier dragers aan met palen en een rotan stoel. Ze droegen me het oerwoud in als de Koningin van Sheba. Je komt overal mensen tegen die je willen helpen, behalve in de VS dan.”
Hoe organiseer je het allemaal?
“Je moeten van tevoren wel goed bedenken wat je wilt. Het kost veel tijd en energie om het allemaal uit te zoeken. Ik bekijk veel op internet en heb daarna veel contact. Dat gaat in de trant van ‘stuur eens een foto van die rolstoelvriendelijke toilet’. Je moet alert zijn en kunnen organiseren. Voor een wereldreis van vier maanden moet je goed bedenken wat er allemaal kan gebeuren en wat je aan hulpmiddelen, medicijnen en verzorgingsspullen nodig hebt. Mijn reis was in vier stukken opgedeeld en elke keer gingen er andere mensen met me mee, en elke keer namen zij de spullen mee die ik op dat moment nodig had. Ik had bijna overal aan gedacht.”
Bijna……, dat lokt een volgende vraag uit.
“Ja, bijna. Ik had nog nooit decubitus (doorligplekken) gehad. En na twee weken op wereldreis dus wel. Met kunst- en vliegwerk hebben we de plekken weer dicht gekregen, ook met de inzet van FaceTime zodat de specialisten even konden meekijken. Ik heb drie maanden doorgereisd, was ik in Nederland geweest had de dokter gezegd; ga maar drie maanden liggen. ‘Wetenschappelijk’ heb ik bij deze dus vastgesteld dat het voor het proces niet uitmaakt of je gaat liggen of op reis ben.”
Ga je alleen op pad, of met een groep?
“Ik regel alles zelf, maar je moet wel zorgen dat je hulptroepen bij je hebt. Ik probeer altijd wel naar rolstoelvriendelijke accommodaties te gaan waar hulp is. Op Curaçao kun je een beroep doen op thuiszorg, in Spanje op plekken waar veel Nederlanders wonen ook. Maar je wilt er niet voor honderd procent van afhankelijk zijn. Daarom gaan er altijd mensen uit mijn vriendenkring mee. Je bent dan flexibeler. Altijd twee, voor het geval er eentje problemen krijgt. Het is gezellig, maar het vraagt ook wat van de mensen. Op mijn wereldreis kon ik een beroep doen op negen mensen uit mijn vriendenkring. Dat vind ik heel bijzonder.”
Zoals jij reist is niet voor iedereen weggelegd.
Klopt, maar niet iedereen wil ook een wereldreiziger zijn. Je kunt ook naar de Veluwe gaan. Mijn boodschap is: je kunt overal komen, als je maar wilt. Ik werd laatst gebeld door een vrouw die graag naar Portugal op vakantie zou gaan, ze had de accommodatie geregeld, de mensen die mee zouden gaan. En dan haar vraag: hoe kom ik daar. 25 Jaar geleden was tegen haar gezegd dat je met een rolstoel het vliegtuig niet in kan. Er was nooit tegen haar gezegd dat je wel degelijk met een rolstoel het vliegtuig in kan. Zelfs met beademingsapparatuur, als het moet. Je moet het alleen wel regelen.”
Nog een bijzonder inzicht?
Hoe minder er geregeld is, hoe behulpzamer de mensen. Denk niet dat in Nederland alles perfect geregeld is. Rolstoeltoegankelijk is in het buitenland vaak beter. Paradoxaal genoeg komt dit doordat in het buitenland voor mensen met een functiebeperking op individueel niveau weinig of niets is geregeld. Ze kunnen daar geen beroep doen op individuele voorzieningen en gesubsidieerde taxi. Daarom moet het in de publieke ruimte dus goed geregeld zijn.”
Support 2018 is Nederlands belangrijkste event voor mensen met een bewegingsbeperking – waaronder mensen met een fysieke beperking en senioren – hun familieleden, begeleiders, mantelzorgers en betrokken (zorg)professionals. Support vindt plaats van woensdag 30 mei tot en met zaterdag 2 juni en is dagelijks geopend van 09.30 tot 16.30 uur. Meer info op supportexpo.nl
