Diabetesmedicatie en antwoorden van het lichaam op hypoglycemie
ArrayStephan Bouman onderzocht de regulering van de suikerspiegel in het bloed en vooral de tegenregulerende responsen op hypoglycemie (te laag suikergehalte). Daarnaast onderzocht hij hoe en waarom deze responsen verminderen bij herhaalde hypoglycemie. Alle experimenten werden uitgevoerd in ratten.
Glucose in het bloed is essentieel voor de energievoorziening van het lichaam en er zijn daarom verschillende mechanismen om het glucosegehalte te reguleren. Bij veel glucose in het bloed wordt glucose onder invloed van het hormoon insuline in de weefsels opgenomen. Insuline vormt daarmee het belangrijkste mechanisme om te hoge glucosegehaltes tegen te werken. Als het glucosegehalte daarentegen te laag wordt (hypoglycemie), zijn er meerdere mechanismen die dit tegengaan, met als belangrijkste de hormonen glucagon en adrenaline. Samen met de andere mechanismen zorgt dit voor een effectieve tegenregulering van lage glucosespiegels.
Voor patienten met diabetes is de situatie echter anders. Diabetes gaat gepaard met hoge glucosegehaltes en wordt daarom behandeld met glucoseverlagende medicijnen, bijvoorbeeld insuline. Dit resulteert regelmatig in hypoglycemie en diabetespatienten zijn daarom erg afhankelijk van een goede tegenregulering. Bovendien is gebleken dat herhaalde hypoglycemie leidt tot steeds lagere tegenregulerende responsen. De reden hiervoor is niet bekend.
De belangrijkste bevinding van Bouman is dat de tegenregulerende mechanismen op een uiterst complexe manier gereguleerd worden, met als doel het glucosegehalte boven een bepaald minimum te houden. Tevens toont hij aan dat een specifieke neurale route in de hypothalamus hierbij belangrijk is. Met een aantal experimenten met herhaalde hypoglycemie bewijst hij dat ook in ratten een vermindering van de tegenregulerende responsen optreedt.
Stephan Bouman (Nieuw-Lekkerland, 19730 studeerde biologie aan de Rijksuniversiteit Groningen, waar hij zijn promotieonderzoek uitvoerde bij de vakgroep Neuroendocrinologie, onderzoeksschool BCN. Het werd gefinancierd door het Diabetes Fonds Nederland. Inmiddels werkt Bouman als farmacoloog bij het farmaceutisch bedrijf Novo Nordisk, in Kopenhagen, waar hij onderzoek doet in verband met de ontwikkeling van nieuwe insulinebehandelingen.
Rijksuniversiteit Groningen
Counterregulation to acute and recurrent hypoglycemia in rats
Datum: 20 februari 2009
Promotie: S.D. Bouman, 16.15 uur, Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen
Proefschrift: Counterr egulation to acute and recurrent hypoglycemia in rats
Promotor(s): prof.dr. A.J.W. Scheurink
Faculteit: Wiskunde en Natuurwetenschappen
Bron: RU