Streng dieet wapent tegen ‘verouderingsziektes’

Publicatie in Nature ‘#verouderingsziektes’

Muizen met een ernstige verouderingsziekte worden drie keer ouder als ze dertig procent minder eten. Ook zijn ze veel vitaler dan muizen die normale hoeveelheden eten. Dat blijkt uit onderzoek waarover Erasmus MC en het RIVM zojuist hebben gepubliceerd in het vooraanstaande wetenschappelijke tijdschrift Nature. De resultaten kunnen van grote betekenis zijn voor kinderen met een verouderingsziekte, die nu zeer jong overlijden. Op langere termijn kan deze vondst ook van betekenis zijn voor het verder ontrafelen van de oorzaken van Alzheimer en Parkinson.

De onderzoekers hebben het DNA van muizen zo veranderd dat ze dezelfde verouderingsziekten krijgen als bij mensen voorkomen. De ziektes ontstaan door een gebrek in het DNA-reparatiesysteem. Bij mensen veroorzaakt dit defect aandoeningen als progeria, Cockayne syndroom en trichothiodystrofie, waarbij patiënten, vooral kinderen, zeer snel verouderen en overlijden als ze gemiddeld 12 jaar zijn. Ook groeien deze kinderen nauwelijks waardoor ouders de neiging hebben om ze juist extra eten te geven.

Muizen

Bij de muizen met deze aandoening is nu gebleken dat juist mìnder eten heel belangrijk is. ‘Muizen die 30 procent minder te eten kregen, werden ouder dan een jaar, terwijl ze slechts 4 tot 6 maanden oud werden als ze geen #dieet volgden. Ook waren ze veel vitaler en gezonder. De snelle achteruitgang van het zenuwstelsel, motoriek en netvlies waren vrijwel gestopt. En lever, nieren, botten, immuunsysteem en bloedvatenstelsel bleven veel langer in goede conditie’, zegt onderzoeker Martijn Dollé van het RIVM. ‘Hiermee is het diermodel geschikt om andere interventies die nadelige effecten van veroudering tegen gaan te onderzoeken.’

Ophopen schade

Onderzoeker Wilbert Vermeij van het Erasmus MC verklaart de spectaculaire werking van een simpel dieet als volgt: ‘Het DNA wordt continu beschadigd. Maar een speciaal DNA-reparatiesysteem herstelt de schade steeds weer. Bij deze kinderen en muizen werkt het DNA-herstelsysteem echter niet, waardoor de schade zich ophoopt in de cellen en het hele organisme sneller veroudert. Echter, door een streng dieet gaat het lichaam in de verdediging en steekt zijn energie vooral in onderhoud en afweer in plaats van groei. Bovendien vonden we dat dieetrestrictie voor minder beschadigen in het DNA zorgt, wat verklaart waarom veroudering wordt vertraagd.’

Het dieet werkt volgens hoogleraar Hoeijmakers (Erasmus MC) vrijwel zeker ook bij kinderen met die verouderingsziekten. ‘Tot nu toe hebben we steeds gezien dat het reparatiesysteem bij muizen op dezelfde manier werkt als bij mensen. Tussen de DNA-reparatiegenen van muis en mens zit nog geen 5% verschil en ze lijken zelfs nog op reparatiegenen van bakkersgist. Als genen in een miljard jaar nauwelijks veranderen en heel precies worden doorgegeven zijn ze zeer essentieel voor het voortbestaan. Daarnaast vertraagt dieetrestrictie ook de veroudering in vele andere organismen, zelfs bij bakkersgist. Dus je kunt er vergif op innemen, dat wat we bij de muis vinden ook bij de mens zal werken.’

Op langere termijn is het onderzoek ook belangrijk voor Alzheimer en Parkinson. Hoeijmakers: ‘We hebben een muis ontwikkeld die laat zien dat bij deze veelvoorkomende ziektes ook veroudering de hoofdoorzaak is en dat het DNA-reparatiesysteem daar ook heel belangrijk voor is. Alle reden voor vervolgonderzoek’

Bron: Erasmus MC

Redactie Medicalfacts/ Janine Budding

https://www.medicalfacts.nl

Ik heb mij gespecialiseerd in interactief nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant kan zijn. Zowel lekennieuws als nieuws specifiek voor zorgverleners en voorschrijvers. Social Media, Womens Health, Patient advocacy, patient empowerment, personalized medicine & Zorg 2.0 en het sociaal domein zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik studeerde fysiotherapie en Health Care bedrijfskunde. Daarnaast ben ik geregistreerd Onafhankelijk cliëntondersteuner en mantelzorgmakelaar. Ik heb veel ervaring in diverse functies in de zorg, het sociaal domein en medische-, farmaceutische industrie, nationaal en internationaal. En heb brede medische kennis van de meeste specialismen in de zorg. En van de zorgwetten waaruit de zorg wordt geregeld en gefinancierd. Ik ga jaarlijks naar de meeste toonaangevende medisch congressen in Europa en Amerika om mijn kennis up-to-date te houden en bij te blijven op de laatste ontwikkelingen en innovaties. Momenteel ben doe ik een Master toegepaste psychologie.

De berichten van mij op deze weblog vormen geen afspiegeling van strategie, beleid of richting van een werkgever noch zijn het werkzaamheden van of voor een opdrachtgever of werkgever.