Preventie kan twee derde sterfgevallen door hart- en vaatziekten in beroepsbevolking voorkomen
ArrayTwee derde (65,5%) van de sterfgevallen aan een hart- of vaatziekte bij mensen in de leeftijd van 25 tot 65 jaar kan worden voorkomen. Dat blijkt uit onderzoek van The London School of Economics and Political Science (LSE)1. Daarnaast blijkt er een duidelijk verband tussen hogere uitgaven aan preventieve zorg en lagere percentages sterfte aan hart- en vaatziekten. Nederland heeft samen met Frankrijk, Italië, Spanje en Denemarken het laagste aantal voorkombare sterftegevallen aan hart- en vaatziekten binnen de Europese Unie.
Gemiddeld overlijden er in Nederland 100 mensen per dag2 aan een hart- of vaatziekte. Dat zijn jaarlijks ongeveer 37.000 mensen². Daarmee zijn hart- en vaatziekten een belangrijke doodsoorzaak in Nederland. Coronaire hartziekte (aandoeningen als gevolg van een vernauwing in de kransslagaders) en cerebrovasculaire aandoeningen (aandoeningen die te maken hebben met de bloedvaten in de hersenen) zijn nog steeds de voornaamste doodsoorzaken bij hart- en vaatziekten, zo blijkt uit het onderzoek van de LSE. Wel is er een dalende trend van bijna 30% (28,9%) zichtbaar tussen 2008 en 2017 van het aantal voorkombare sterfgevallen aan hart- een vaatziekten in de leeftijd van 25 tot 65 jaar. Bij vrouwen is dit een daling van 30,8% (van 88,3 naar 61,1 per 100.000) en bij mannen 26,4% (van 215,8 naar 158,8 per 100.000).
Investeren in preventiebeleid draagt bij aan het voorkomen van hart- en vaatziekten
Het onderzoek laat een verband zien tussen landen met hogere uitgaven aan preventieve zorg en minder sterfgevallen aan hart- en vaatziekten die voorkoombaar zijn. Preventieve zorg houdt in dat mensen gezonder leven door bijvoorbeeld niet te roken, gezond te eten, voldoende te bewegen en stress te verminderen. Deze levensstijlmaatregelen vallen onder primaire preventie. Ook zeer belangrijk, maar nog te vaak inadequaat, is secundaire preventie: de doelmatig behandeling en begeleiding door een arts van mensen die al een hart- of vaatziekte hebben. Zo had twee van de drie sterfgevallen door hart- en vaatziekten in de beroepsbevolking (jonger dan 65 jaar) voorkomen kunnen worden door behandeling.
“Het LSE-onderzoek laat geen ruimte voor twijfel: investeren in preventie loont. Een goed beleid, gericht op zowel primaire als secundaire preventie, levert een significante bijdrage aan alle voorkombare doden aan hart- en vaatziekten”, aldus Adriaan Kooy, country president Novartis Nederland. “De bevindingen benadrukken het belang van een gezonde levensstijl om hart- en vaatziekten te voorkomen. En daarnaast het belang van vroegtijdige detectie, behandeling en begeleiding door een arts van cardiovasculaire aandoeningen bij mensen met een verhoogd risico of die al ziek zijn. Het laat duidelijk zien dat we nog meer kunnen doen om hart- en vaatziekten te bestrijden.”
Methodologie
In opdracht van Novartis heeft de London School of Economics and Political Science (LSE) een onderzoek uitgevoerd naar trends in het percentage vermijdbare cardiovasculaire sterfgevallen. Het onderzoek is gebaseerd op gegevens uit de WHO Mortality Database voor de periode 2008-2019, met de focus op de huidige 27 lidstaten van de EU en het Verenigd Koninkrijk. De datasets zijn samengesteld uit nationale vitale registratiesystemen, waarbij elke nationale autoriteit jaarlijks relevante statistieken aan de WHO heeft verstrekt. De informatie uit de WHO Mortality Database beperkt zich tot medisch gecertificeerde sterfgevallen, waarbij de oorzaken zijn geharmoniseerd op basis van de standaard International Classification of Diseases (ICD) codes.
Om verschillen tussen landen te onderzoeken en EU-gemiddelden te schatten, werd een steekproef van landen geselecteerd met vergelijkbare jaren aan gegevens. Dit werd gedaan om consistentie in de vergelijkingen te waarborgen, waarbij dezelfde groep landen in de loop der tijd werd vergeleken. Deze groep omvatte data van 21 van de 28 EU-lidstaten van 2008 tot 2017. De betrokken landen waren: Oostenrijk, Bulgarije, Kroatië, Cyprus, Tsjechië, Denemarken, Estland, Finland, Duitsland, Hongarije, Italië, Letland, Litouwen, Luxemburg, Malta, Nederland, Polen, Portugal, Roemenië, Spanje en Zweden.
2 https://www.hartstichting.nl/hart-en-vaatziekten/cijfers-hart-en-vaatziekten