Bevriezen verpleeghuisplaatsen mist onderbouwing en brengt grote risico’s met zich mee 

Wat ActiZ betreft is het niet óf thuis óf in het verpleeghuis, maar juist én-én: als het thuis echt niet meer kan, moet er een plek in het verpleeghuis zijn

Het kabinetsbeleid om geen extra verpleeghuisplaatsen meer te realiseren, is niet goed onderbouwd. Zonder de juiste randvoorwaarden brengt deze maatregel grote risico’s met zich mee. Voor de ouderen zelf, maar ook voor de zorgketen. Ook is de verwachte besparing beperkt. Dat concludeert ActiZ op basis van een onderzoek door bureau SiRM. ActiZ pleit ervoor dat er naast het stimuleren van langer thuis wonen ook ruimte is voor uitbreiding van het aantal verpleeghuisplaatsen.

Financiële besparing minder dan geraamd

Mireille de Wee, voorzitter ActiZ-kerngroep Wonen en zorg: ‘Uit het onderzoek komt naar voren dat de financiële besparing in alle gevallen kleiner is dan door het kabinet is geraamd. Bovendien zijn er risico’s voor de kwaliteit en toegankelijkheid van de zorg, als de benodigde randvoorwaarden niet worden ingevuld: er moet voldoende mantelzorg beschikbaar zijn én er moet een passende woning zijn (bijvoorbeeld in een geclusterde woonvorm).’

Het onderzoek laat zien dat in het meest gunstige scenario alle randvoorwaarden op orde zijn: er zijn genoeg passende en vooral geclusterde woningen en voldoende mantelzorg. Er is dan inderdaad een financiële besparing, maar die is kleiner dan door het kabinet geraamd: 470 miljoen in 2040 in plaats van 720 miljoen. In het slechtste scenario zijn beide zaken niet op orde. Er is dan géén besparing en de ouderenzorg -die nu al onder grote druk staat- raakt nog meer overbelast. Dit komt onder meer doordat de reistijd van zorgmedewerkers toeneemt. En doordat de onplanbare zorg thuis moeilijk is te organiseren. Ook voor de rest van de zorgketen, bijvoorbeeld ziekenhuizen en de huisartsen, brengt dit grote risico’s met zich mee. 

De Wee: ‘Verpleegzorg thuis is goedkoper dan in het verpleeghuis, maar cliënten betalen dan ook een lagere eigen bijdrage. Daarnaast wordt een deel van de besparing teniet gedaan omdat bepaalde kosten die binnen de Wet langdurige zorg (Wlz) worden bespaard, alsnog ergens ander worden gemaakt. Bijvoorbeeld omdat ouderen die zelfstandig wonen vaker en meer huurtoeslag aanvragen. Bovendien is het sterk afhankelijk van mantelzorg en passende woonvormen of er überhaupt een besparing is.’

Gevolgen van het huidige kabinetsbeleid

Door de sterke vergrijzing en de steeds krappere arbeidsmarkt, is het onvermijdelijk dat we voor de ouderenzorg een groter beroep doen op de burger zelf, mantelzorgers en de samenleving als geheel. Dat ouderen langer thuis wonen is onvermijdelijk. En in veel gevallen kan dat ook. Maar als er geen extra verpleeghuisplekken meer bij komen, woont in 2040 naar verwachting 75% van de ouderen met gevorderde dementie thuis.

De Wee: ‘Dit zijn zeer kwetsbare ouderen die veel toezicht en intensieve zorg nodig hebben. Een deel van die zorg is onplanbaar. Voor deze meest kwetsbare doelgroep moet er een plek in het verpleeghuis zijn als het thuis écht niet meer kan. We zien nu al dat de wachtlijst enorm toeneemt. Wat ActiZ betreft is het niet óf thuis óf in het verpleeghuis, maar juist én-én. We gaan graag met het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport in gesprek over de noodzakelijke stappen om de WOZO-beweging met de juiste randvoorwaarden te realiseren.’

We staan als samenleving voor een grote uitdaging. ActiZ blijft graag met betrokken partijen in gesprek hoe we die uitdaging gezamenlijk het beste aan kunnen.

Over het onderzoek

Volgens het kabinetsbeleid komen er geen verpleeghuisplekken meer bij: de huidige capaciteit verpleeghuisplekken van ca. 130.000 wordt in stand gehouden, en de toekomstige groei van de vraag naar verpleegzorg wordt volledig via verpleegzorg thuis geleverd. Dit kan ook in geclusterde setting plaatsvinden. Bij verpleegzorg thuis zijn wonen en zorg gescheiden: anders dan in het verpleeghuis betaalt de cliënt huur (of woont deze in een eigen woning). Deze maatregel is onderdeel van het WOZO-programma. ActiZ staat achter de uitgangspunten van de WOZO-beweging: zelf als het kan, thuis als het kan, digitaal als het kan, maar heeft én houdt zorgen over de randvoorwaarden. Omdat het scheiden van wonen en zorg een beleidsmaatregel is met grote impact, heeft ActiZ aan bureau SiRM gevraagd te onderzoeken wat de effecten zijn op de toegankelijkheid, betaalbaarheid en kwaliteit van zorg. SiRM heeft hiervoor vier scenario’s in kaart gebracht en doorgerekend (zie het volledige rapport en de factsheet hieronder

Rapport: Reken je niet rijk | Impact bevriezen verpleeghuiscapaciteit (WOZO)

De factsheet

Bron: ActiZ

Redactie Medicalfacts/ Janine Budding

https://www.medicalfacts.nl

Ik heb mij gespecialiseerd in interactief nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant kan zijn. Zowel lekennieuws als nieuws specifiek voor zorgverleners en voorschrijvers. Social Media, Womens Health, Patient advocacy, patient empowerment, personalized medicine & Zorg 2.0 en het sociaal domein zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik studeerde fysiotherapie en Health Care bedrijfskunde. Daarnaast ben ik geregistreerd Onafhankelijk cliëntondersteuner en mantelzorgmakelaar. Ik heb veel ervaring in diverse functies in de zorg, het sociaal domein en medische-, farmaceutische industrie, nationaal en internationaal. En heb brede medische kennis van de meeste specialismen in de zorg. En van de zorgwetten waaruit de zorg wordt geregeld en gefinancierd. Ik ga jaarlijks naar de meeste toonaangevende medisch congressen in Europa en Amerika om mijn kennis up-to-date te houden en bij te blijven op de laatste ontwikkelingen en innovaties. Momenteel ben doe ik een Master toegepaste psychologie.

De berichten van mij op deze weblog vormen geen afspiegeling van strategie, beleid of richting van een werkgever noch zijn het werkzaamheden van of voor een opdrachtgever of werkgever.