Cao-eisen dwingen ziekenhuizen tot gezonde ingrepen

Op 16 maart staakt het ziekenhuispersoneel omdat werkgevers en vakbonden niet tot overeenstemming komen. Tussen de cao-eisen en het bod van de ziekenhuizen gaapt een gat van 5 procent aan inflatiecompensatie. Volgens de werkgevers zijn de eisen onhaalbaar en leiden ze tot verliezen bij ziekenhuizen. Volgens ABN AMRO ligt een oplossing voor de hand: anders werken, ofwel zorgen dat per behandeling minder mensen nodig zijn, dan kan met 5 procent minder personeel wel aan de CAO-eisen worden voldaan.

De cao-eis is daarmee een onbedoeld cadeau aan de ziekenhuizen. Het geeft namelijk een helder richtpunt: zorg dat op korte termijn 5 procent minder mensen nodig zijn om de vereiste zorg te leveren. Met dit richtpunt kunnen keuzes gemaakt worden. Keuzes rondom vernieuwing in de zorg  – per ziekenhuis of door taken tussen ziekenhuizen her te verdelen – en rondom het verleggen van zorgtaken naar buiten het ziekenhuis.

Een aantal ziekenhuizen heeft de afgelopen vijf jaar al dergelijke stevige keuzes gemaakt. Zo heeft Treant in Drenthe en Groningen drie ziekenhuislocaties een eigen speerpunt gegeven, zodat per saldo minder personeel nodig is. In de regio Rotterdam hebben het Maasstad Ziekenhuis en het Spijkenisse Medisch Centrum de zorg herverdeeld, waardoor ook daar minder mensen nodig zijn voor dezelfde hoeveelheid zorg. Het ziekenhuis Zuyderland in Sittard voert al een paar jaar als speerpunt het verplaatsen van ziekenhuiszorg naar de huiselijke omgeving. Voor thuiszorg is immers nauwelijks ziekenhuispersoneel nodig, hooguit specialisten die op afstand consulten doen. Het buiten de deur plaatsen van zorg die elders kan worden gegeven, zou voor elk ziekenhuis hoog op de agenda moeten staan.

Efficiëntere zorg is de sleutel tot succes. Nu staat nog van alles in de weg om snel te veranderen, zoals het moeten voldoen aan bepaalde voorwaarden om geleverde zorg in rekening te brengen bij de zorgverzekeraars. De voorwaarden zijn zeer gedetailleerd en leiden tot perverse prikkels. Daarnaast  hebben ziekenhuizen baat bij  meer zorg, ongeacht de vraag of dit nu altijd nodig is.

De intentie om de zorg in feite opnieuw, en efficiënter en duurzamer in te richten, is al vastgelegd in het Integraal Zorg Akkoord (IZA), wat na bijna een jaar van discussies uiteindelijk begin dit jaar door alle partijen ondertekend is. Er is al wel beweging, maar het gaat nog niet snel. Op 2 maart maakten een groep van zeven samenwerkende ziekenhuizen bekend dat ze stappen gaan zetten om thuismonitoring mogelijk te maken met een landelijk digitaal thuismonitoring-centrum. Dit initiatief zou zo snel mogelijk in goed overleg tussen de ziekenhuizen en de zorgverzekeraars moeten worden ingevoerd.

Het belang van het snel beginnen met uitvoeren van het IZA is namelijk duidelijk zichtbaar in een rekensommetje. Als er op basis van de huidige standaarden 100 mensen nodig zijn voor de zorg, en de kosten zijn 100 dan betekent voldoen aan de cao-eisen dat de personeel kosten stijgen tot 110, terwijl in de plannen van de overheid rekening gehouden is met een stijging van de personeelskosten tot 104,74. Als er door kleine aanpassingen in de werkwijze maar 95 mensen nodig zijn voor dezelfde zorg in het ziekenhuis, dan leidt 10 procent loonsverhoging tot totale kosten van 104,5, en dat is ongeveer gelijk aan het bedrag dat de ziekenhuizen hebben om uit te geven aan personeel.

Ook ziekenhuizen die wel aan de looneisen kunnen voldoen, doen er goed aan om de genoemde veranderingen in gang te brengen. Want voor alle ziekenhuizen geldt dat ze nu al met personeelstekorten en hoog ziekteverzuim kampen en nog wachtlijsten van uitgestelde behandelingenweg moeten werken. De cao-eisen versnellen de benodigde veranderingen slechts en treffen dubbel doel: het geeft recht aan het harde werk van de zorgmedewerkers, en kan verdere uitstroom en nog meer ziekteverzuim voorkomen. Alleen door efficiënter te werken zijn ziekenhuizen klaar voor de toekomst.

Door: Anja van Balen, Sector Healthcare bij ABN AMRO

Redactie Medicalfacts/ Janine Budding

https://www.medicalfacts.nl

Ik heb mij gespecialiseerd in interactief nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant kan zijn. Zowel lekennieuws als nieuws specifiek voor zorgverleners en voorschrijvers. Social Media, Womens Health, Patient advocacy, patient empowerment, personalized medicine & Zorg 2.0 en het sociaal domein zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik studeerde fysiotherapie en Health Care bedrijfskunde. Daarnaast ben ik geregistreerd Onafhankelijk cliëntondersteuner en mantelzorgmakelaar. Ik heb veel ervaring in diverse functies in de zorg, het sociaal domein en medische-, farmaceutische industrie, nationaal en internationaal. En heb brede medische kennis van de meeste specialismen in de zorg. En van de zorgwetten waaruit de zorg wordt geregeld en gefinancierd. Ik ga jaarlijks naar de meeste toonaangevende medisch congressen in Europa en Amerika om mijn kennis up-to-date te houden en bij te blijven op de laatste ontwikkelingen en innovaties. Momenteel ben doe ik een Master toegepaste psychologie.

De berichten van mij op deze weblog vormen geen afspiegeling van strategie, beleid of richting van een werkgever noch zijn het werkzaamheden van of voor een opdrachtgever of werkgever.