Gespecialiseerde immuuncellen bieden mogelijkheid tot nieuwe therapieën tegen kanker

Wetenschappers van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) en het Antoni van Leeuwenhoek hebben ontdekt hoe gespecialiseerde immuuncellen in staat zijn tot het opsporen en verwijderen van tumoren, die ‘onzichtbaar’ zijn voor de conventionele verdedigingsmechanismen van het immuunsysteem.

De studie is op 11 januari 2023 gepubliceerd in het gerenommeerde wetenschappelijk tijdschrift Nature. De bevindingen kunnen mogelijk leiden tot nieuwe immuuntherapieën tegen kanker.  

Het opsporen van abnormale cellen in ons lichaam is normaal gesproken een taak van conventionele T-cellen, witte bloedcellen die een belangrijke rol spelen in het immuunsysteem. Deze cellen kunnen vele soorten afwijkingen herkennen, zoals virale en bacteriële infecties. Maar het immuunsysteem heeft soms moeite om kankercellen op te sporen. Deze kwaadaardige cellen worden alleen herkend door conventionele T-cellen als er een specifieke molecuul aan verbonden is. Maar om te ontsnappen aan het immuunsysteem, missen sommige kankercellen dit molecuul, waardoor ze ‘onzichtbaar’ worden voor conventionele T-cellen.  

Waarom werkt immuuntherapie bij deze patiënten?

Onderzoekers van het LUMC en NKI zagen onlangs echter een vreemd fenomeen: sommige patiënten met ‘onzichtbare’ tumoren reageren zeer goed op immuuntherapie tegen kanker. Bij deze therapieën wordt met name de activiteit van conventionele T-cellen aangewakkerd of versterkt door antilichamen.

“Maar bij deze vormen van kanker ontbreken nu juist de moleculen die conventionele T-cellen in staat stellen om ze te herkennen. We begrepen daarom niet waarom de patiënten zo goed op de behandeling reageerden”, aldus Noël de Miranda, groepsleider van de onderzoeksgroep Cancer Immunogenomics van de afdeling Pathologie van het LUMC.

De tweede verdedigingslinie aan zet

Nader onderzoek van cellen van patiënten die zijn behandeld in het Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis wijst uit dat zogenoemde gamma delta T-cellen – een minder bekend, gespecialiseerd type immuuncel – in staat zijn om kankercellen te detecteren die onzichtbaar zijn voor conventionele T-cellen.  

De Miranda: “Dit laat zien dat ons immuunsysteem een soort back-up heeft. Als het niet lukt om kankercellen op de normale manier te herkennen, is er nog een tweede verdedigingslinie. Onze bevindingen kunnen uiteindelijk leiden tot nieuwe behandelingen van ‘onzichtbare’ tumoren met gamma delta T-cellen.”

Ontwikkelen nieuwe immuuntherapieën

“We beginnen pas net met het ontsluiten van het geweldige potentieel van gamma delta T-cellen voor de ontwikkeling van nieuwe immuuntherapieën voor kanker”, zegt Emile Voest, hoogleraar medische oncologie, groepsleider in het Nederlands Kanker Instituut/Antoni van Leeuwenhoek en onderzoeker bij Oncode. “We begrijpen nu beter hoe deze immuuncellen werken tegen tumoren in kankerpatiënten en hoe we daar gebruik van kunnen maken bij het ontwikkelen van nieuwe immuuntherapieën. Deze immuuncellen zullen vooral een rol kunnen spelen bij het behandelen van vormen van kanker die niet kunnen worden geëlimineerd door conventionele T-cellen.”

Het onderzoek wordt gefinancierd door Oncode en the European Research Council. 

Bron: LUMC

Redactie Medicalfacts/ Janine Budding

https://www.medicalfacts.nl

Ik heb mij gespecialiseerd in interactief nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant kan zijn. Zowel lekennieuws als nieuws specifiek voor zorgverleners en voorschrijvers. Social Media, Womens Health, Patient advocacy, patient empowerment, personalized medicine & Zorg 2.0 en het sociaal domein zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik studeerde fysiotherapie en Health Care bedrijfskunde. Daarnaast ben ik geregistreerd Onafhankelijk cliëntondersteuner en mantelzorgmakelaar. Ik heb veel ervaring in diverse functies in de zorg, het sociaal domein en medische-, farmaceutische industrie, nationaal en internationaal. En heb brede medische kennis van de meeste specialismen in de zorg. En van de zorgwetten waaruit de zorg wordt geregeld en gefinancierd. Ik ga jaarlijks naar de meeste toonaangevende medisch congressen in Europa en Amerika om mijn kennis up-to-date te houden en bij te blijven op de laatste ontwikkelingen en innovaties. Momenteel ben doe ik een Master toegepaste psychologie.

De berichten van mij op deze weblog vormen geen afspiegeling van strategie, beleid of richting van een werkgever noch zijn het werkzaamheden van of voor een opdrachtgever of werkgever.