Sigaretten sinds 2010 even betaalbaar ondanks verhogingen tabaksaccijns

De betaalbaarheid van sigaretten is tussen 2010 en 2020 nagenoeg gelijk gebleven. Om 100 pakjes sigaretten te kunnen kopen, waren mensen in die periode tussen de 2,5 procent en 2,6 procent van hun jaarinkomen kwijt. Dit blijkt uit onderzoek van Universiteit Maastricht (UM). Dat de betaalbaarheid van tabak in tien jaar tijd vrijwel gelijk bleef, maakt duidelijk dat de accijnsverhogingen in Nederland onvoldoende zijn geweest. Om roken écht te ontmoedigen en te voorkomen dat sigaretten even betaalbaar blijven, moeten toekomstige accijnsverhogingen volgens de onderzoekers niet alleen groot genoeg zijn maar ook met enige regelmaat plaatsvinden. De studie naar betaalbaarheid van tabak is vandaag gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Nicotine & Tobacco Research.

Betaalbaarheid tabak

De Maastrichtse onderzoekers gebruikten gerapporteerde inkomens en gerapporteerde prijzen van gekochte pakjes sigaretten van 2765 mensen die dagelijks roken, verzameld tussen 2008 en 2020. Hierdoor konden zij per persoon en per jaar berekenen hoeveel procent van het jaarinkomen nodig was om 100 pakjes sigaretten te kopen. Hoewel de prijs van een pakje sigaretten jaarlijks licht steeg, namen ook de inkomens toe. Hierdoor is de verhouding tussen prijs per pakje sigaretten en inkomen niet wezenlijk veranderd tussen 2010 en 2020. De data uit 2020 zijn overigens verzameld vóór de accijnsverhoging van 1 euro in april 2020. Naar verwachting heeft deze verhoging wél geleid tot een verandering in de betaalbaarheid. “Het doel van accijnsverhogingen is dat mensen minder gaan roken, doordat tabak minder betaalbaar wordt. Dat levert juist weer gezondheidswinst op”, zegt onderzoeker Cloé Geboers, verbonden aan UM en het Trimbos-instituut. “De geplande verhogingen in 2023 en 2024 van elk ongeveer 1 euro zijn daarmee een goed begin.”

Betaalbaarheid is de prijs van een product in relatie tot inkomen. De betaalbaarheid van tabak wordt meestal berekend volgens de Relative Income Price (RIP): hoeveel procent van het bruto binnenlands product per hoofd van de bevolking nodig is om 100 pakjes sigaretten te kopen. In dit onderzoek is de individuele RIP berekend: hoeveel procent van iemands inkomen nodig is om 100 pakjes te kopen van het merk (en de variatie) die zij meestal roken.

Accijnsverhogingen

Dat de betaalbaarheid tussen 2010 en 2020 gelijk bleef, toont aan dat de accijnsverhogingen in Nederland in die jaren onvoldoende zijn geweest. Het is volgens de onderzoekers dan ook cruciaal dat accijnsverhogingen niet alleen groot genoeg zijn, maar ook met enige regelmaat plaatsvinden, bijvoorbeeld jaarlijks. Ze benadrukken wel dat het daarbij belangrijk blijft om accijnsverhogingen te combineren met andere maatregelen, vooral om groepen te ondersteunen die meer moeite hebben om te stoppen met roken. “Uit ons onderzoek is gebleken dat sigaretten minder betaalbaar zijn voor mensen die gemiddeld een lager inkomen hebben, zoals vrouwen, jongvolwassenen en mensen met een lager of gemiddeld opleidingsniveau”, aldus Geboers. “Het is daarom extra belangrijk deze groepen hulp te bieden als zij willen stoppen met roken, bijvoorbeeld door meerdere stoppen-met-roken behandelingen per jaar te vergoeden.”

Dit onderzoek is mede mogelijk gemaakt door financiële bijdragen van ZonMw, de Europese Commissie, KWF Kankerbestrijding en een samenwerkingsverband tussen Longfonds, Hartstichting, KWF Kankerbestrijding, Trombosestichting en het Diabetesfonds.

Bron: Universiteit Maastricht

Redactie Medicalfacts/ Janine Budding

https://www.medicalfacts.nl

Ik heb mij gespecialiseerd in interactief nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant kan zijn. Zowel lekennieuws als nieuws specifiek voor zorgverleners en voorschrijvers. Social Media, Womens Health, Patient advocacy, patient empowerment, personalized medicine & Zorg 2.0 en het sociaal domein zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik studeerde fysiotherapie en Health Care bedrijfskunde. Daarnaast ben ik geregistreerd Onafhankelijk cliëntondersteuner en mantelzorgmakelaar. Ik heb veel ervaring in diverse functies in de zorg, het sociaal domein en medische-, farmaceutische industrie, nationaal en internationaal. En heb brede medische kennis van de meeste specialismen in de zorg. En van de zorgwetten waaruit de zorg wordt geregeld en gefinancierd. Ik ga jaarlijks naar de meeste toonaangevende medisch congressen in Europa en Amerika om mijn kennis up-to-date te houden en bij te blijven op de laatste ontwikkelingen en innovaties. Momenteel ben doe ik een Master toegepaste psychologie.

De berichten van mij op deze weblog vormen geen afspiegeling van strategie, beleid of richting van een werkgever noch zijn het werkzaamheden van of voor een opdrachtgever of werkgever.