Nederlanders begrijpen goed dat toegang tot de zorg komende jaren echt op het spel staat
ArrayDeze week warden de uitslagen van het jaarlijkse internationale Ipsos onderzoek naar de publieksperceptie van de gezondheidszorg in hun land. Ook in Nederland. Een paar zaken vallen op. Nederlanders zijn tevreden over de zorg nu. Ze zijn (in vergelijking met andere landen) met hun hoofd ook alweer voorbij ‘corona’ en hebben de blik alweer gevestigd op de lange termijn uitdagingen. En vooral: Nederlanders begrijpen heel goed dat de toegang tot de zorg de komende jaren echt op het spel staat.
Wat daarbij opvalt is dat Nederlanders niet lijken te geloven dat hervorming en digitalisering van de gezondheidszorg voldoende soelaas gaat bieden. En dat de krapte op de arbeidsmarkt te nijpend wordt.
En daar zouden de Nederlandse burgers wel eens gelijk in kunnen krijgen. Het is eigenlijk al gaande. Deze zomer hebben we diverse keren kunnen vaststellen dat zorginstellingen tijdelijk de deuren van afdelingen moesten sluiten of mantelzorgers hebben gewaarschuwd hun naasten meer te komen ondersteunen binnen de muren een zorginstelling. Omdat de zorgverleners zelf overvraagd worden.
Alles wijst erop dat dit probleem de komende jaren verergert, mede omdat bijna alle andere sectoren van onze samenleving dit probleem ook hebben. Echter, van vliegtuigbewegingen kunnen we met zijn allen nog besluiten dat die op Schiphol moeten worden afgebouwd. Als mensen langer moeten wachten op hun huisverbouwing of nieuwe bank, is dat slecht voor de economie maar niet schrijnend. De Nederlandse bevolking wordt onverbiddelijk gemiddeld ouder en ouder. De aanwas van 75-plussers is groot, het aantal zeer ouden snel groeiend. De zorgvraaggroei kunnen we niet stoppen. De toestand in de zorg wordt (of zijn hier en daar al) wel schrijnend.
Het publiek kan echter ook een rol spelen in het bespoedigen van de oplossingen die wel voorhanden zijn. Keer op keer valt op dat wanneer zorgbestuurders, in samenspraak met zorgverzekeraars, artsen en verpleegkundigen, zich voornemen een fundamentele verandering door te voeren, het publiek hier niet enthousiast over is. Of het nu gaat om samenvoeging van zorginstellingen (meestal om één van die twee uit de brand te helpen), of wijziging van zorgprocessen naar bijvoorbeeld digitale oplossingen die echt een bijdrage kunnen leveren in het personeelstekort, dit zeer impopulair is. Terwijl we het toch van fundamentele hervorming van het zorglandschap moeten hebben.
Het integrale zorgakkoord dat zojuist tussen alle zorginstellingen, het ministerie van VWS en zorgverzekeraars gesloten is, zoekt de oplossingen ook (onder andere) in betere samenwerking in de regio en nieuwe technologieën. Het is aan bestuurders en medisch professionals om uit te leggen hoe die de verzekerde en de patiënt ten goede komen. En het is aan het Nederlandse publiek om hier ontvankelijk voor te zijn.
Het wordt de komende jaren echt anders in de Nederlandse zorg. We kunnen kiezen voor simpelweg ‘minder’, omdat we ons niet aanpassen, of we kunnen kiezen voor een gezondheidszorg die, tegen de verwachting van het Nederlandse publiek in, juist beter wordt. Door inmiddels ruimschoots bewezen nieuwe manieren van organiseren en ruimschoots bewezen nieuwe technologieën nu breed te gaan inzetten.
Jeroen van Roon, Partner Healthcare, Boer & Croon