Nederland loopt achter in digitalisering zorg

Nederland moet kiezen voor een andere aanpak om de digitalisering in de Nederlandse zorg te bevorderen. Dat staat in een onderzoek dat de UT (Sustainable Healthcare Technology, TechMed Centrum, en faculteit BMS) uitvoerde in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (MEVA). Het onderzoek maakt duidelijk dat er veel moet gebeuren om technologie in de gezondheidszorg te implementeren. “Digitalisering is meer dan de inzet van technologie, het gaat vooral om een andere manier van werken en daar is visie, lef en regie voor nodig”, aldus UT-hoogleraar prof. dr. Lisette van Gemert-Pijnen.

Steeds vaker wordt digitale zorg toegepast in de gezondheidszorg. Dit helpt de hoge werkdruk te verlichten en de toenemende zorgkosten te reduceren. Helaas ontbreken adequate digitale infrastructuur, organisatiecapaciteiten en passende financiering voor digitale zorgtoepassingen. Daardoor loopt Nederland achter vergeleken met gidslanden zoals de Scandinavische landen en Estland. De UT deed een literatuur- en praktijkstudie naar digitalisering in de zorg. In een rapportpubliceerde de UT een groot aantal aanbevelingen om die digitalisering te versnellen.

Veranderingsproces hard nodig

Volgens het rapport moet de overheid een proactieve en organiserende rol op zich nemen. Een lang termijnbeleid is nodig gericht op een veranderingsproces en een andere manier van werken. We moeten bijvoorbeeld de inzet van personeel anders gaan inrichten. Naast medici kunnen dan ook professionals met een technische-medische achtergrond of data-analisten in de zorg worden aangesteld”, aldus Van Gemert-Pijnen.

Om innovatie aan te jagen, moeten zorginstellingen niet langer alleen kijken naar directe kostenbesparingen door digitalisering. Er is te weinig druk om digitalisering door te voeren in zorginstellingen omdat er onvoldoende zicht is op hoe investeringen terugverdiend kunnen worden en er is weinig stimulans in zorginstellingen om te experimenteren met zorginnovaties. De overheid kan de zorginstellingen stimuleren om te experimenteren en financiering van integrale zorg bespoedigen.

Elke instelling een eigen aanpak

Het grootste mankement is dat interoperabiliteit – de mogelijkheid van systemen om met elkaar samen te werken en informatie uit te wisselen – nog steeds niet gerealiseerd is. Zo verloopt de koppeling van IT-systemen aan elektronische patiënten dossiers met tal van financiële en organisatorische problemen. Een landelijk dekkend netwerk van IT-infrastructuren ontbreekt. Dat leidt ertoe dat elke instelling een unieke ICT-aanpak heeft.

Van Gemert-Pijnen benadrukt dat dit anders moet, wil Nederland digitale zorg mogelijk maken: “Van de overheid wordt visie en beleid hierop verwacht.” Er zijn tal van initiatieven vanuit de overheid, zorgpartijen en aanpassingen in wet- en regelgeving voor bevordering van data-uitwisseling, maar deze landen niet in de praktijk. Er is een kloof tussen de overheid en praktijk die overbrugd moet worden met een andere aanpak. Daarvoor is een multidisciplinaire aanpak van digitalisering in de zorg nodig.

Regie pakken, beter samenwerken

Het rapport roept de overheid op om regie te pakken. Regie biedt garantie voor privacy, inclusiviteit, veiligheid en eisen aan AI en algoritmen die beslissingen nemen over mensen. Met een sterke regie kan de overheid ook burgers beter voorbereiden op de impact van AI. In samenspraak met de zorgpraktijk en partners moet de overheid digitaal beleid en randvoorwaarden ontwikkelen voor een betere inzet van nieuwe en veelbelovende technologieën.

Bied bestuursmacht, beleid, infrastructuur en financiering naast wetgeving voor een effectieve en efficiënte digitalisering met als doel sneller, beter en anders werken voor continuïteit en kwaliteit in de zorg, met behulp van technologie. Vergroot het lerend vermogen bij transities van traditionele naar digitale zorg door gestandaardiseerde effectrapportages.

Opmerkelijk is dat de coronapandemie in korte tijd leidde tot een versnelde toepassing van digitale zorgtechnologie zoals (zelf-)monitoring in thuisomgevingen, online consulten, blended care GGZ-behandelingen en digitale bron en contactopsporing van besmettingen (GGD). Van Gemert-Pijnen: “De pandemie liet zien dat veel barrières voor toepassing van digitale zorg in korte tijd overbrugd konden worden. Echter, de implementaties van digitale toepassingen in de zorg bleef achter. Er is een cultuuromslag nodig, training van digitale vaardigheden en betere lange termijn financiering om de impact op de zorg ervan te kunnen bepalen.”

Meer informatie

De UT (Sustainable Healthcare Technology; TechMed Centrum) maakte het rapport in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (MEVA). Het doel van de studie was om in kaart te brengen welke randvoorwaarden en maatregelen van belang zijn voor een snellere en adequate inzet van digitale en hybride zorgtoepassingen, vanuit het perspectief van overheidsbeleid en veldpartijen. Het rapport getiteld “Digitalisering in de gezondheidszorg nader beschouwd” en de aanbevelingen zijn online te lezen.

Rapporten van of voor het ministerie van VWS 2022 | Rapport | Rijksoverheid.nl

Redactie Medicalfacts/ Janine Budding

https://www.medicalfacts.nl

Ik heb mij gespecialiseerd in interactief nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant kan zijn. Zowel lekennieuws als nieuws specifiek voor zorgverleners en voorschrijvers. Social Media, Womens Health, Patient advocacy, patient empowerment, personalized medicine & Zorg 2.0 en het sociaal domein zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik studeerde fysiotherapie en Health Care bedrijfskunde. Daarnaast ben ik geregistreerd Onafhankelijk cliëntondersteuner en mantelzorgmakelaar. Ik heb veel ervaring in diverse functies in de zorg, het sociaal domein en medische-, farmaceutische industrie, nationaal en internationaal. En heb brede medische kennis van de meeste specialismen in de zorg. En van de zorgwetten waaruit de zorg wordt geregeld en gefinancierd. Ik ga jaarlijks naar de meeste toonaangevende medisch congressen in Europa en Amerika om mijn kennis up-to-date te houden en bij te blijven op de laatste ontwikkelingen en innovaties. Momenteel ben doe ik een Master toegepaste psychologie.

De berichten van mij op deze weblog vormen geen afspiegeling van strategie, beleid of richting van een werkgever noch zijn het werkzaamheden van of voor een opdrachtgever of werkgever.