‘Oplossingen genoeg voor zorgbureaucratie in verkiezingsdebatten’
ArrayIn veel campagnes pleiten politieke partijen voor het tegengaan van regeldruk. Administratielast is echter een veelkoppig monster in de zorg. Regeldruk speelt zich namelijk af op drie niveaus af. Het eerste niveau is: binnen een team. Dan gaat het bijvoorbeeld om lijstjes die binnen een team worden opgetuigd om ‘zeker’ te weten dat bijvoorbeeld de rolstoelen schoongemaakt zijn. Het tweede niveau is regels voor zorgverleners die door het management van de organisatie worden opgelegd. En het derde niveau speelt zich af tussen zorgorganisatie en “het systeem”. Denk aan verantwoording die organisaties moeten afleggen aan de NZa, de inspectie, gemeenten of verzekeraars. Om er van af te komen moet je beginnen met vertrouwen: heb vertrouwen in de professionals. Die verpleegkundigen en begeleiders weten echt wel wat kwalitatief goede zorg is. Geef hun de vrijheid om die zorg te leveren en vraag niet over alles verantwoording. Dat betekent ook dat je hun de ruimte moet geven om fouten te maken en die weer zelf te herstellen.’ Daarnaast zou je als bestuurder een hitteschild moeten vormen, om je organisatie te beschermen tegen onzinnige regels van buitenaf. Als een verzekeraar of gemeente met een nieuwe wijze van verantwoording komt, ga daar dan niet klakkeloos in mee. Bevraag de nieuwe regels eerst kritisch. Wees niet bang voor die externe partijen. De praktijk leert dat systeempartijen best openstaan voor dat gesprek. De inspectie is bijvoorbeeld vol in de overgang van afvinklijstjes nalopen naar echt het gesprek voeren over goede zorg.’ ‘Vraag jezelf bij nieuw beleid of nieuwe regels af: wat betekent dit voor de zorgverleners op de werkvloer? Die vraag kan elk niveau zichzelf stellen. En vraag je vervolgens af: voor wie is deze informatie nuttig en op welke manier kunnen we deze het beste uitvragen. Als het gaat om het melden van incidenten bijvoorbeeld is het heel nuttig als je met elkaar echt kijkt hoe kunnen we de val van mevrouw Jansen een volgende keer voorkomen. Maar is het alleen een lijstje invullen waar je als professionals niets op terug hoort, dan draagt het niet bij aan goede zorg en is het een moetje voor het systeem.
Rian van der Schoot is Directeur Advies en Implementatie bij Vilans.