Gezonde voeding, gezonde mond

Mensen met een laag sociaal-economische status poetsen minder vaak hun tanden, vertonen een minder gezond voedingsgedrag en bezoeken minder vaak de tandarts dan mensen met een hoge sociaal-economische status. Cariës is al decennia lang de meest voorkomende onomkeerbare gebitsaandoening. En er is op het gebied van mondgezondheid nog veel te winnen. In de eerste plaats door Mondzorg laagdrempelig te maken. Maar ook educatie over gezonde voeding en te zorgen dat gezonde voeding goedkoper is dan ongezondere varianten.

Wanneer iemand een juiste mondverzorging heeft en bewuste keuzes maakt in wat hij of zij eet en drinkt, kunnen tandverkleuringen, gebitsproblemen als cariës (gaatjes) en tanderosie worden voorkomen.

Te veel ongezonde voeding in schoolkantines

Suikers en zuren in voeding en dranken kunnen cariës (gaatjes), tanderosie en verkleuring van je tanden veroorzaken. Zuur zit onder andere in bepaalde vruchten en vruchtensappen, maar ook in snoep, (light)frisdranken, ijsthee, energiedrankjes en zoete alcoholische mixdrankjes. Drankjes die veel door tieners worden gedronken én deels verkrijgbaar zijn in schoolkantines. Door tandverkleuringen worden als lelijk ervaren en waardoor mensen thuis tanden bleken om daar iets aan te willen doen.

Mensen moeten zich meer bewust zijn van het belang van een goede mondgezondheid. Mede daarom heeft de ANT zich eerder dit jaar aangesloten bij het initiatief ‘snoep en fris de schoolkantines uit’, dat zich richt op de doelgroep waar juist een achteruitgang te zien is in de mondgezondheid. De beroepsvereniging van tandartsen ANT maakt zich al jaren zorgen om deze ontwikkeling.

Het effect van suikers en zuren in frisdrank, energiedrankjes en snoep

Tanderosie is een sluipend proces dat niet gemakkelijk te herstellen is. Het gaat niet alleen om hoevéél zure producten iemand eet en drinkt, maar vooral om hoe vaak, hoe lang, de tijdstippen en de manier waarop dat gebeurt. Wanneer tanderosie niet wordt bestreden, kunnen zuren het tandglazuur en vervolgens zelfs het blootliggende tandbeen oplossen.

Wat kun je doen om je mondgezondheid te verbeteren?

Als kinderen naar de middelbare school gaan, liggen er veel verleidingen op de loer, zoals snoepen, energiedrankjes en roken. Dit alles is slecht voor de mondgezondheid, en bovendien is een gebit pas op 22-jarige leeftijd volgroeid. Als ouder kun je je (pre)puber helpen om bewuste keuzes te maken, ook als het gaat om de mondgezondheid:

1. Drink zo min mogelijk frisdrank en andere zure dranken. Ook light-dranken bevatten zuren die zorgen voor slijtage van het tandglazuur (erosie).
2. Poets je tanden twee keer per dag 2 minuten met fluoridetandpasta.
3. Meld medicijngebruik altijd aan je tandarts of mondhygiënist.
4. Last van een slechte adem? Maak je tong dagelijks schoon met een tongreiniger om de bacteriën op het achterste gedeelte van de tong te verwijderen. Deze produceren zwavel dat onaangenaam ruikt.
5. Poets je tanden niet direct na het eten of drinken van zure dranken of voedingsmiddelen.
6. Gezond tandvlees bloedt nooit. Gebruik dagelijks een tandenstoker of rager om de ruimte tussen je tanden en kiezen te reinigen. Zo voorkom je ontstoken tandvlees.
7. Beperk het aantal eet en drinkmomenten tot zeven keer per dag, 3 hoofdmaaltijden en 4 tussendoortjes. Dan krijgt het gebit voldoende kans zich te herstellen en is de kans op gaatjes kleiner.
8. Bij een droge mond raken mondslijmvliezen makkelijk geïrriteerd en vormt tandplak zich sneller. Besteed daarom extra zorg aan het gebit en tandvlees. Overleg met de tandarts of mondhygiënist hoe je je gebit het best kan verzorgen.
9. Neem je kind vanaf het doorbreken van het eerste tandje mee naar de tandarts.
10. Ga regelmatig naar de tandarts voor controle. Laat de mond ook één keer per jaar controleren bij een kunstgebit.
11. Stimuleer de aanmaak van beschermend speeksel door te kauwen op suikervrije kauwgom. Speeksel heeft een neutraliserende werking.
12. Gebruik bij voorkeur een elektrische tandenborstel. Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat dit effectiever is dan poetsen met de handtandenborstel.
13. Maak aften (pijnlijke blaasjes of zweertjes) in de mond niet kapot, dit verergert de klachten. Na twee tot drie weken moet de aft verdwenen zijn.
14. Laat je kind niet langdurig sabbelen op een (zuig)fles met limonade, vruchtensap, melk- en yoghurtdranken. Dit is slecht voor het melkgebit.
15. Begin met het poetsen van het kindergebit met peutertandpasta met fluoride en een zachte tandenborstel zodra de eerste tandjes doorkomen.

Bron: Zorginstituut Nederland, ANT en NVM-mondhygiënisten

Sophie