Risico’s gebruik e-sigaret door het Trimbos-instituut in kaart gebracht

De e-sigaret is schadelijker dan werd gedacht. 3,1% van de Nederlandse volwassenen gebruikt de e-sigaret (wel eens). Voor scholieren zijn er aanwijzingen dat het relatief goedkope ‘dampen’ een eerste stap is naar het roken van sigaretten.

Dat staat in een factsheet over de e-sigaret die het Trimbos-instituut schreef in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid (VWS). Deze factsheet vat feiten over de e-sigaret samen, afkomstig uit nationale en internationale wetenschappelijke literatuur en beleidsdocumenten. Aan bod komen kenmerken van e-sigaretten, cijfers over het gebruik, impact op de (volks-)gezondheid en wet- en regelgeving.

Opstapje naar de tabakssigaret

Zo’n 15 jaar geleden kwam de e-sigaret op de markt. De meest recente cijfers uit Nederland laten zien dat 3,1% van de volwassenen de e-sigaret in 2018 had gebruikt (variërend van “wel eens” tot dagelijks). Zij gebruikten de e-sigaret overwegend als ondersteuning bij het stoppen met roken, hoewel bijna driekwart aangaf daarnaast ook (nog) tabakssigaretten te roken.

In 2017 gaf ruim een kwart van de scholieren tussen de 12 en 16 jaar aan ooit wel eens “gedampt” te hebben. Voor deze laatste groep komen er steeds meer aanwijzingen dat de e-sigaret een opstapproduct is naar tabakssigaretten: jongeren vinden vooral de vele smaakjes- zoals bijvoorbeeld mojito en kaneel- aantrekkelijk. Daarnaast is het product makkelijk verkrijgbaar en relatief goedkoop.

Ontmoediging essentieel

Belangrijkste conclusie van het literatuuronderzoek is dat een definitieve uitspraak over schadelijkheid van de e-sigaret pas over tientallen jaren mogelijk is. Duidelijk is inmiddels wel dat het product schadelijker is dan aanvankelijk werd aangenomen. Een e-sigaret mist veel van de giftige verbrandingsproducten van tabak, maar in de damp komen wel schadelijke stoffen vrij, zoals nicotine en propyleenglycol, en (sporen van) giftige en carcinogene stoffen- wat nadelige gevolgen kan hebben voor de gezondheid.

Omdat longziekten, hart- en vaatziekten en kanker vaak decennia nodig hebben om zich te ontwikkelen, is het ook pas over lange tijd mogelijk om de werkelijke lange termijn effecten van de e-sigaret op de gezondheid vast te stellen. Uitgaande van het voorzorgsprincipe is het advies in de factsheet dan ook dat de Nederlandse volksgezondheid het meest gebaat is bij ontmoediging van het gebruik van e-sigaretten en het beperken van het gebruik tot de groep rokers die het echt niet lukt om te stoppen met roken met de bewezen effectieve hulpmiddelen als coaching, eventueel aangevuld met nicotinevervangers of andere medicatie.

Factsheet elektronische sigaretten

De factsheet vat feiten over de e-sigaret samen, afkomstig uit nationaal en internationaal wetenschappelijke literatuur en beleidsdocumenten. Aan bod komen kenmerken van e-sigaretten, cijfers over het gebruik, impact op de (volks-)gezondheid en wet- en regelgeving. Enkele kernpunten uit de factsheet:

• Er is een grote verscheidenheid aan modellen elektronische sigaretten (e-sigaretten). Een onderzoek naar de Nederlandse e-vloeistoffen markt in 2017 vond bijna 20 duizend verschillende e-vloeistoffen.
• Een e-sigaret mist veel van de giftige verbrandingsproducten van tabak, maar in de damp komen wel schadelijke stoffen vrij, zoals nicotine en propyleenglycol, en (sporen van) giftige en carcinogene stoffen.
• De schadelijkheid van het gebruik van een e-sigaret (“dampen”) op lange termijn is onbekend, maar een e-sigaret lijkt volgens het beschikbare onderzoek minder schadelijk dan een tabakssigaret. Nieuwere studies geven wel steeds meer aanwijzingen dat gebruik van een e-sigaret zou kunnen leiden tot schade aan de luchtwegen en het hart- en vaatstelsel.
• De oorzaak van de longziekte EVALI, waardoor een paar duizend mensen in de Verenigde Staten ernstig ziek werden en tientallen overleden, is zeer waarschijnlijk vitamine E acetaat, een hulpstof die soms in e-vloeistof met THC (tetrahydrocannabinol) wordt gebruikt. Deze stof komt voor zover bekend niet voor in e-vloeistoffen die in Nederland op de markt zijn. Het is onbekend of andere stoffen een rol spelen bij EVALI.
• In 2018 gebruikte 3,1% van de Nederlandse volwassenen de e-sigaret wel eens en 4,3% van de Nederlandse volwassenen was een voormalige (wel eens) e-sigaret gebruiker.
• Van de scholieren tussen 12 en 16 jaar in 2017 heeft 27,5% ooit een e-sigaret gebruikt en van de mbo- en hbo-studenten tussen de 16 en 18 jaar 44%.

Lees meer in de factsheet.

Bron: Trimbos instituut

Redactie Medicalfacts/ Janine Budding

https://www.medicalfacts.nl

Ik heb mij gespecialiseerd in interactief nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant kan zijn. Zowel lekennieuws als nieuws specifiek voor zorgverleners en voorschrijvers. Social Media, Womens Health, Patient advocacy, patient empowerment, personalized medicine & Zorg 2.0 en het sociaal domein zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik studeerde fysiotherapie en Health Care bedrijfskunde. Daarnaast ben ik geregistreerd Onafhankelijk cliëntondersteuner en mantelzorgmakelaar. Ik heb veel ervaring in diverse functies in de zorg, het sociaal domein en medische-, farmaceutische industrie, nationaal en internationaal. En heb brede medische kennis van de meeste specialismen in de zorg. En van de zorgwetten waaruit de zorg wordt geregeld en gefinancierd. Ik ga jaarlijks naar de meeste toonaangevende medisch congressen in Europa en Amerika om mijn kennis up-to-date te houden en bij te blijven op de laatste ontwikkelingen en innovaties. Momenteel ben doe ik een Master toegepaste psychologie.

De berichten van mij op deze weblog vormen geen afspiegeling van strategie, beleid of richting van een werkgever noch zijn het werkzaamheden van of voor een opdrachtgever of werkgever.