Nooit meer prikken in een kankergezwel?
ArrayUniek VUmc Liquid Biopsy Center biedt nieuwe mogelijkheden voor grootschalig kankeronderzoek
Om de diagnose kanker te stellen wordt nu vaak met een naald in het gezwel geprikt om er cellen uit te nemen voor onderzoek. Zo’n biopsie is vaak pijnlijk en omslachtig en wellicht in de toekomst onnodig. Sommige kankersoorten zijn namelijk nu al met een relatief simpele bloedtest te diagnosticeren. Dit wordt ook wel een liquid biopsy genoemd. Om liquid biopsies in de toekomst voor alle kankersoorten mogelijk te maken is veel onderzoek nodig. Voor dit onderzoek maken artsen en onderzoekers gebruik van bloedmonsters en andere lichaamsvloeistoffen van patiënten. Deze worden vanaf 2 oktober opgeslagen in het eerste Liquid Biopsy Center (LBC) in Nederland.
Minder belastend voor de patiënt
In tegenstelling tot biopten, waarbij stukjes weefsel worden afgenomen bij de patiënt, zijn liquid biopsies vrijwel pijnloos, snel en zonder grote ingrepen af te nemen. Daarnaast kun je liquid biopsies regelmatig afnemen en onderzoeken. Dit levert veel meer informatie op, wat goed is voor de patiënt én voor de onderzoeker.
Systematische opslag in plaats van losse vriezers
Bij het onderzoek naar kanker wordt nu al veel gebruikgemaakt van materiaal van patiënten zoals bloed. Tot voor kort had elke onderzoeksgroep hiervoor eigen vriezers en koelkasten, opslagmethoden en wijze van registratie. Dit is nu gestandaardiseerd. Voordeel hiervan is dat meer gegevens en lichaamsvloeistoffen meer gestructureerd worden opgeslagen. Ze zijn daardoor ook beter uitwisselbaar tussen onderzoekgroepen in binnen- en buitenland. Hierdoor zal de betrouwbaarheid van de toekomstige bevindingen enorm toenemen, zodat deze sneller in de praktijk kunnen worden toegepast.
Duurzaam, veilig en toekomstbestendig
Het nieuwe koudeopslagsysteem is ook nog eens heel energiezuinig, in vergelijking met de oude situatie waarin werd gewerkt met tientallen losse vriezers en koelkasten. Deze werden individueel gekoeld en gaven individueel ook veel warmte af. Daarom moest de ruimte waarin ze staan ook weer gekoeld worden met airconditioning. Een energetisch zeer onvoordelige situatie. In het nieuwe complex staan grote, uniforme, goed geïsoleerde kasten die door centrale compressoren worden gekoeld op milieuvriendelijke wijze. In het LBC worden vanaf nu miljoenen bloed-, urine- en speekselmonsters gestructureerd verzameld. Bij eventuele uitval van elektriciteit heeft het systeem een eigen noodgenerator, die zorgt dat de koeling te allen tijde gewaarborgd blijft en er geen kostbare monsters verloren kunnen gaan tijdens een onverhoopte storing.
Voor diagnose en behandeling
Onderzoeker Michiel Pegtel, één van de initiatiefnemers van het LBC, is enthousiast: ”Dit is een enorme stap voorwaarts in het kankeronderzoek. Het systematisch opslaan van deze materialen in het LBC zal het ons makkelijker maken om sneller betrouwbare kankertesten te ontwikkelen. Dat is niet alleen nodig om efficiënt en veilig de juiste diagnose te stellen zonder in de tumor te hoeven prikken, maar ook om artsen te helpen de beste behandeling te kiezen. Het zou helemaal mooi zijn als artsen met een bloedtest in de toekomst ook hun patiënten tijdens de behandeling zouden kunnen volgen zonder steeds scans te hoeven maken. En ik ben ervan overtuigd dat dit mogelijk wordt.”
Stichting VUmc Cancer Center Amsterdam heeft geld beschikbaar gesteld voor het LBC-project. Geert Kazemier, oncologisch chirurg en directeur van de stichting: ”Ik ben trots op onze donateurs die al in een vroeg stadium geloofden in het Liquid Biopsy Center. Samen is het gelukt heel veel geld in te zamelen voor onderzoek en het LBC mogelijk te maken. Dit gaat veel betekenen voor het kankeronderzoek en voor mijn toekomstige patiënten.”
Bron: VUmc
