Niet de dillema’s rond LSP; geef de huisarts weer meer tijd voor zijn patiënten
ArrayRadar stelt dat het controlesysteem van apothekers faalt: met een vervalst doktersrecept krijgen ze gemakkelijk handenvol extreem zware pijnstillers mee. Maar afgelopen vrijdag toonde EenVandaag het tegenovergestelde aan. Zij stelde dat patienten met een valide recept hun eigen noodzakelijke medicatie niet meekregen. Het item van EenVandaag leidde tot Kamervragen. Daarin kwam naar voren dat patiënten geen medicatie meekregen bij een andere apotheker dan hun eigen apotheek als ze niet aangesloten waren bij het LSP.
Ik vermoed dan ook dat de “valse” recepten door de “Radar-patiënt” werden ingewisseld, die ervoor koos niet aangesloten te willen zijn bij het LSP. Deelname aan en gebruik van het Landelijk Schakelpunt is vrijwillig voor zorgverleners en patiënten. Het gebruik van het LSP is een hulpmiddel voor medicatieveiligheid.
Wat is een vervalst recept?
Dat Radar stelt dat het controlesysteem van apothekers faalt, is wat kort door de bocht. Wat is een vervalst doktersrecept? Een kopietje van het recept wat je van de arts hebt gekregen, is al een vervalst recept. In de tijd dat er een tekort aan Thyrax was, heeft menig patiënten er gebruik van gemaakt. En vooral als je buiten je eigen apotheek en/of stad een recept of gekopieerd recept kan inwisselen, is het meestal een zegen voor een patiënten, die zo noodzakelijke medicatie toch verstrekt krijgen.
De andere kant van het probleem
Afgelopen vrijdag toonde EenVandaag nog aan dat patiënten die bewust hun medische gegevens niet willen delen via het Landelijk Schakelpunt (LSP), daardoor grote problemen ondervinden bij de apotheek. Ze krijgen moeizaam en soms zelfs helemaal geen medicatie mee. Precies het tegenovergestelde van hetgeen Radar maandag zal gaan beweren.
KNMP
De KNMP, de beroepsvereniging voor apothekers, liet vrijdag al weten dat het de apotheker is die moet beoordelen maar dat diezelfde apotheker ook een plicht heeft verder navraag te doen als de patiënt niet in het LSP staat. Gerben Klein Nulent, voorzitter van de KNMP was verbaasd over weigering medicatie. Hij stelde dat het kan niet zo zijn dat als iemand niet in het LSP is opgenomen dat dan alleen om die reden de medicatie wordt geweigerd.
Reactie vZVZ beheerder Landelijk Schakelpunt
Ook vZVZ, de beheerder van het Landelijk Schakelpunt , stelt dat weigering van medicatie niet de bedoeling is. Zij laat aan EenVandaag weten dat ‘deelname aan en gebruik van het Landelijk Schakelpunt vrijwillig is voor zorgverleners en patiënten’.”Het gebruik ervan is een hulpmiddel voor medicatieveiligheid, geen doel op zich. vZVZ betwijfelt of het weigeren van medicatie de veiligheid van de patiënt dient.”
LSP niet de oplossing voor beide scenario’s, meer tijd voor de patiënt wel
Op dit moment kunnen huisartsen, waarnemend huisartsen (huisartsenposten), apothekers, ziekenhuisapothekers en medisch specialisten gebruikmaken van het LSP om medische gegevens van patiënten te delen. Organisaties voor jeugdgezondheidszorg (JGZ), zoals die wordt geboden op consultatiebureaus en op scholen, maken ook gebruik van het LSP voor het overdragen van dossiers naar andere JGZ-organisaties.
Maar het is vaak de huisarts die een belangrijke rol speelt bij problemen rond misbruik van geneesmiddelen. Het inwisselen van vervalste recepten is vooral een symptoom van mensen die verslaafd zijn aan medicijnen. In Nederland zijn ongeveer een half miljoen mensen verslaafd aan medicijnen. Het gaat hierbij vaak om slaap- en kalmeringsmiddelen en pijnstillers. Slaap- en kalmeringsmiddelen zijn benzodiazepinen. Dokters schrijven het voor bij angst, stress en slapeloosheid. Pijnstillers zijn soms opiaten. Opiaten schrijven artsen voor bij hevige pijn.
Medicijnverslaving
Medicijnverslaving aan onderstaande medicijnen komt het meest voor. Deze medicijnen geven geestelijke en lichamelijke verslaving.
| Slaap- en kalmeringsmiddelen (benzodiazepinen) | Pijnstillers (meestal opiaten) |
|---|---|
| Midazolam | Fentanyl, methadon, tramadol, oxycodon |
| Temazepam | Morfine en codeïne |
| Zopiclon | Temgesic |
| Oxazepam | |
| Lorazepam |
Huisarts moet meer tijd krijgen per patiënt
In de signalering van een medicijnverslaving speelt de huisarts een cruciale rol. Huisartsen willen minder patiënten nu ze steeds meer taken moeten overnemen van het ziekenhuis. Als ze het huidige aantal patiënten houden, kunnen ze die taken er niet bij doen, zegt de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV). En ook zonder die extra taken hebben huisarts te weinig tijd om hun patiënten optimaal te kunnen behandelen. En moeilijke diagnose zoals het vaststellen van een medicijnverslaving is een arbeidsintensief proces. En juist een medicijnverslaving dient zich zelden aan als mededeling van de patient zelf. Je moet als huisarts de tijd krijgen een patroon te doorzien.
De LHV zegt dat het kabinetsplan bij het huidige aantal patiënten niet mogelijk is. Gemiddeld heeft een huisarts nu 2200 patiënten. Volgens de LHV moeten dat er maximaal 1800 worden, anders raken huisartsen overbelast.
Tekort
De LHV wil dat onderzocht wordt wat er op de middellange termijn nodig is aan huisartsen, medisch specialisten en gebouwen. Huisartsen hebben er de laatste jaren veel taken bij gekregen. Ouderen wonen langer thuis, waardoor ze vaker een beroep doen op de huisarts. Ook worden ze door het ziekenhuis eerder naar huis gestuurd; ook dan moet de huisarts extra zorg verlenen.
Momenteel hebben huisartsen te weinig tijd voor patiënten. Dat vergroot de kans dat vervalste recepten niet worden opgemerkt en de huisarts onvoldoende in de gaten heeft dat zijn patiënt niet alleen slecht slaapt maar een medicijnverslaving heeft.
