Verstoring 24-uurs ritme bij suikerziekte
ArrayDirk Jan Stenvers: ‘Light, the circadian timing system, and type 2 diabetes’.
De mensheid is geëvolueerd in een wereld van een 24-uurs licht/donker ritme. Om te anticiperen op het dagelijkse ritme van voeden en vasten en activiteit en slaap bevat vrijwel elke lichaamscel een klok met een zelfstandig ritme van 24 uur.
In onze welvarende samenleving hebben de meeste mensen echter vrijuit beschikking over voedsel en kunstlicht, waardoor deze dagelijkse ritmes makkelijk worden verstoord.
Stenvers heeft onderzocht of de verstoring van de dagelijkse ritmes van licht/donker, voeden/vasten, activiteit/slaap en de ritmes van de verschillende klokken in het lichaam, bijdragen aan het ontstaan van overgewicht en type 2 diabetes (suikerziekte).
Hij constateert dat nachtelijk dimlicht met de intensiteit van kaarslicht de hersenklok sterk verstoort. Daardoor veroorzaakt nachtelijk dimlicht slapeloosheid en een verstoord ritme van voedselinname en vasten. Licht met de intensiteit van daglicht heeft bij mensen met type 2 diabetes direct invloed op de bloedsuikerspiegels, via het autonome (onbewuste) zenuwstelsel. Hij ziet verder bij patiënten met type 2 diabetes een sterke afname van het aantal ritmische genen in vetweefsel in vergelijking met gezonde personen.
Desynchronisatie
Deze resultaten ondersteunen de hypothese dat desynchronisatie tussen de dagelijkse ritmes van licht/donker, voeden/vasten, activiteit/slaap en de ritmes van de verschillende klokken in het lichaam kan bijdragen aan het ontstaan van overgewicht en type 2 diabetes mellitus (suikerziekte). De promovendus pleit voor een leefstijl die rekening houdt met natuurlijke ritmes: minder lichtvervuiling, ’s nachts voldoende slaap, en overdag blootstelling aan daglicht. Eten als het licht is en vasten bij duisternis. Of deze interventies positieve gezondheidseffecten hebben, dient in vervolgonderzoeken te worden aangetoond.
Promotores: prof. dr. E. Fliers en prof. dr. A. Kalsbeek
Co-promotor: dr. P.H.L.T. Bisschop Plaats en tijd: Agnietenkapel, 14.00 uur
Bron: AMC