Minder vaak diabetes bij erfelijk hoog cholesterol (FH)
ArrayMensen met erfelijke aanleg voor hoog cholesterol hebben minder vaak diabetes dan familieleden zonder deze genetische aanleg. Dat is een van de verrassende resultaten uit het proefschrift van Joost Besseling van het AMC. Zijn onderzoek levert nieuwe inzichten op voor de aanpak van diabetes én hart- en vaatziekten door verhoogd cholesterol. Zijn werk was mogelijk dankzij de Wetenschapsprijs, die de Hartstichting in 2010 gaf aan onderzoeksleider John Kastelein.
Joost Besseling berekende dat mensen met FH (familiaire hypercholesterolemie) minder vaak diabetes type 2 hebben dan familieleden zonder deze aanleg. Dat is opmerkelijk, want diabetes 2 hangt doorgaans juist samen met een hoog cholesterol.
‘Als wetenschappers dachten we natuurlijk na over dit opvallende resultaat. Hoe is dat te verklaren?’ vertelt Besseling. ‘We denken dat de sleutel ligt bij bepaalde eiwitten waarmee de alvleesklier cholesterol opneemt uit je bloed. Onze resultaten brengen ons op nieuwe ideeën om diabetes te remmen en de werking van cholesterol verder te onderzoeken.’
Hartstichting Wetenschapsprijs
Besseling is een van de jonge onderzoekers die prof. dr. John Kastelein van het AMC betaalde met de Hartstichting Wetenschapsprijs, die hij in 2010 ontving. Kastelein: ‘Een internationale jury oordeelde dat de prijs van 1 miljoen euro naar mijn onderzoeksgroep mocht gaan. Een grote eer. De prijs heeft het onderzoek naar vetten, genen en hart- en vaatziekten echt een stuk verder geholpen.’
Online rekenmachine voor cholesterol
Besseling ontwikkelde bijvoorbeeld ook een online rekenmodel, waarmee artsen de kans kunnen inschatten dat hun patiënt een genvariant heeft die leidt tot schadelijk hoog cholesterol. Hij verwacht dat meer jonge patiënten hierdoor worden doorverwezen voor nader onderzoek. Ze krijgen daardoor eerder medicijnen, waardoor hart- en vaatschade wordt voorkomen.
Nieuwe medicijnen nodig
De Hartstichting steunt meerdere onderzoeken naar cholesterol en slagaderverkalking. Nieuwe cholesterolmedicijnen zijn hard nodig, want de huidige geneesmiddelen kunnen niet voorkomen dat elk jaar duizenden mensen een hart- of herseninfarct krijgen als gevolg van slagaderverkalking, de ophoping van onder meer cholesterol en ontstekingscellen in bloedvaten.
Toch is het heel moeilijk om echt nieuwe medicijnen te ontwikkelen, licht Kastelein toe. ‘De belangrijkste cholesterolverlagers van nu, statines, zijn twintig jaar geleden al ontdekt. Heel veel ontdekkingen die in het lab veelbelovend lijken, blijken in de praktijk het aantal hart- en vaatziekten niet te verminderen. En soms zelfs te verergeren. Maar ik heb goede hoop dat de komende jaren een paar nieuwe behandelingen beschikbaar komen die echt zorgen voor een stuk minder hart- en herseninfarcten.’
Meer weten?
Meer weten over de Wetenschapsprijs en de rest en van het onderzoek naar cholesterol, andere vetten en slagaderverkalking? Lees het interview met John Kastelein: https://www.hartstichting.nl/
Het online rekenmodel voor artsen is hier te vinden: http://www.
Bron: Hartstichting
