Instituut voor Tropische Geneeskunde ontwikkelt nauwkeurige zikatest
ArrayHet Instituut voor Tropische Geneeskunde in Antwerpen (ITG) ontwikkelde een test die een infectie met het #zikavirus ook na de acute besmettingsfase met zekerheid kan vaststellen. Het stellen van de juiste diagnose is vooral van belang bij zwangere vrouwen, omdat de ongeboren baby mogelijk gevaar loopt als de moeder besmet raakt. Met de neutralisatietest kan het referentielaboratorium van het ITG, dat alle verdachte zikastalen in België analyseert, bij twijfel bevestigen of er sprake is van een besmetting met het zikavirus.
Zikavirus is een flavivirus, net zoals het denguevirus, het gelekoortsvirus en het West Nile-virus. Het virus veroorzaakt zikakoorts en wordt overgedragen door Aedes-muggen die overdag steken. Slechts één op de vijf mensen die het zikavirus oplopen, krijgt ook klachten. Ongeveer 80 procent van de patiënten heeft dus geen symptomen.
Om een zika-infectie met zekerheid vast te kunnen stellen, moet je het virus rechtstreeks in het bloed of ander lichaamsvocht aantreffen. In het ITG wordt het virus opgespoord met een moleculaire test die ‘PCR’ (polymerase chain reaction) wordt genoemd. Helaas is die test maar nuttig gedurende een beperkte periode van ongeveer vijf tot zeven dagen na infectie met het virus. Na die periode is het mogelijk om naar antilichamen te zoeken die wijzen op een blootstelling aan het virus. Met de testen die daarvoor tot nu toe gebruikt werden, was een diagnose niet met zekerheid mogelijk. De nieuwe ITG-test helpt om de diagnose van een zika-infectie ook in die latere, post-acute fase met zekerheid te stellen. De test werd in minder dan twee maanden tijd op punt gesteld.
“Bij de neutralisatietest wordt in het laboratorium aan een bloedstaal van de patiënt virus toegevoegd. Op die manier kunnen we zien of er antilichamen tegen zikavirus aanwezig zijn en kunnen we kruisreacties met verwante virussen onderscheiden,” aldus prof. Kevin Ariën, hoofd van de Dienst Virologie van het Antwerpse instituut.
Het is een vrij ingewikkelde test die echter een belangrijke meerwaarde biedt, bijvoorbeeld wanneer een patiënte zwanger is.
“Omwille van het mogelijk risico op afwijkingen bij de foetus is zekerheid bij de diagnose van zwangere vrouwen cruciaal. Met de neutralisatietest kunnen we alle twijfel wegnemen,” aldus dr. Marjan van Esbroeck, hoofd van het Klinisch Laboratorium en Nationaal Referentiecentrum voor Arbovirussen van het ITG.
Het laboratorium onderzoekt wekelijks tussen de 20 en 40 verdachte bloed-, urine- en spermastalen op het zikavirus. In totaal spoorde het laboratorium 12 zikabesmettingen op, waaronder drie die met behulp van de nieuwe neutralisatietest werden bevestigd.
Het ITG raadt vrouwen die zwanger zijn – of zwanger willen worden tijdens of net na de reis – af om te reizen naar gebieden waar een zikavirusuitbraak gaande is (Zuid- en Centraal-Amerika, de Caraïben, sommige eilanden in de Stille Oceaan). Indien de reis naar deze gebieden niet uitgesteld kan worden, consulteert men best op voorhand een arts om preventieve maatregelen te bespreken.
ITG