Op bezoek bij ’tante’ Saartje
ArrayLaatst was ik op bezoek in het verpleeghuis bij tante Saartje, zoals ik haar gelijk mocht noemen. Het personeel noemt haar mevrouw en dat vindt ze onpersoonlijk. Tante Saartje had voor de komst van het interviewteam van ZorgkaartNederland een heel bijzonder gedicht geschreven. Daar wilde ik haar persoonlijk voor bedanken.
Het gedicht is namelijk precies waarom ik dit project* zo belangrijk vind. Het gaat over de ervaringen van haar en waar ongetwijfeld ook alle andere ‘tantes en ooms’ in Nederland mee te maken krijgen als ze naar een verpleeghuis gaan. Niet omdat zij dit willen, maar omdat zij niet meer thuis kunnen wonen. Overmacht dus!
56 miljoen jaar Nederlandse geschiedenis
Begin 2015 woonden er in Nederland ongeveer 700.000 mensen van 80 jaar of ouder!** Als je dat omrekent, betekent dat 56 miljoen jaar Nederlandse geschiedenis! Kun je je dat voorstellen? En de meeste van deze fantastische verhalen worden nauwelijks gehoord of alleen binnen families verteld, als er nog familieleden zijn. Op de terugweg van mijn bezoek aan tante Saartje dacht ik daarover na, terwijl ik in de vrieskou met de zon in mijn gezicht terugreed naar kantoor. Het stemde mij triest, maar ik zag ook mogelijkheden. Deze mensen verdienen het om mee te blijven doen in de maatschappij. En dat is helemaal niet lastig, het kost je een uurtje in de maand.
Een uurtje voor onze ouderen
Ik had voor tante Saartje een grote bos gele narcissen meegenomen. In het uurtje dat ik er was, heeft deze scherpe tante van 90 jaar me geraakt. Ik had haar niet eerder ontmoet, maar bij ons afscheid zei ze met zoveel oprechtheid in haar stem: “Je hebt me zoveel geluk gebracht vandaag. Ik heb er een echte vriendin bij”. Dit bezorgde mij een brok in mijn keel. Ik besloot dat ik voortaan eens in de maand bij mijn nieuwe tante op bezoek zou gaan. Hoe makkelijk is het om iemand wat vrolijkheid te bezorgen in haar eenzame bestaan? We roepen altijd dat we zo ongelooflijk druk zijn. Maar laten we nou eens eerlijk naar ons leven kijken. We hebben toch allemaal wel een half uur of uur per maand over? Deze tijd kunnen we toch wel aan een van onze ouderen geven? Toevallig woont tante Saartje in de buurt van mijn moeder die ik regelmatig bezoek. Daardoor kan ik het heel goed combineren. Dit moet toch meer mensen lukken?
Mooie herinneringen van vroeger
Deze mooie oude dame is ernstig ziek en heeft een vorm van reuma. Hierdoor gaat het allemaal niet meer zo makkelijk. Ze is in de afgelopen 6 jaar bijna niet meer haar kamer uitgekomen. Dat is te vermoeiend voor haar. Natuurlijk heeft dit effect op haar sociale contacten. Naast de verpleging en de paar mensen die haar af en toe bezoeken, is ze alleen. Haar levensgeluk, zo vertelde ze mij, zit in muziek. De muziek die haar terugbrengt naar de mooie herinneringen van vroeger, toen zij nog niet in een verpleeghuis woonde. Gelukkig kan ze nog lezen en dat doet zij dan ook veel. Haar mantelzorger neemt boeken voor haar mee. Maar het allermooist vind ik dat zij nog heel goed kan schrijven. Prachtige gedichten over haar verleden en over de dingen die zij ziet in de huidige maatschappij. Want, zoals ik al schreef, ze is heel scherp. Ze heeft een bijzonder frisse blik op de huidige wereld. Het was al met al een zeer bijzonder uur van mijn tijd en ik kijk uit naar onze volgende ontmoeting.
Maaike Schnabel, Platypus Health
