Zikavirus: aangepast ITG-reisadvies voor landen waar uitbraak gaande is
ArrayUit voorzorg adviseert het Instituut voor Tropische Geneeskunde (ITG) aan zwangere vrouwen en vrouwen die zwanger willen worden om niet-noodzakelijke reizen uit te stellen naar gebieden waar een uitbraak van het zikavirus gaande is. Het zikavirus wordt overgedragen door Aedes-muggen die overdag steken en veroorzaakt zikakoorts.
Het reisadvies betreft momenteel grote delen van Zuid- en Centraal-Amerika en de Caraïben. Het zikavirus komt sinds lange tijd ook in een aantal andere landen voor waar het risico op besmetting heel wat lager ligt.
In oktober 2015 merkten de Braziliaanse gezondheidsautoriteiten een toename op van het aantal pasgeborenen met microcefalie (te kleine schedel) ten opzichte van de jaren voorafgaand aan de introductie van het zikavirus in Brazilië. Het is inmiddels duidelijk geworden dat het zikavirus tijdens de zwangerschap kan worden overgedragen naar het ongeboren kind. Er zijn enkele goed gedocumenteerde gevallen bekend, waarbij microcefalie en andere foetale afwijkingen ontstonden nadat de moeder tijdens de zwangerschap een ziekte doormaakte waarvan de symptomen passen bij een zikakoorts. Ook werd zikavirus gedetecteerd in het vruchtwater en in de weefsels van pasgeborenen met aangeboren afwijkingen die uit deze zwangerschappen geboren zijn.
Het is in andere woorden zeer waarschijnlijk dat er een verband bestaat tussen zikakoorts tijdens de zwangerschap en slechte uitkomsten voor de pasgeborene. Verder onderzoek is nodig om een volledig beeld te krijgen van het zikavirus tijdens de zwangerschap. Het ITG adviseert daarom uit voorzorg vrouwen die zwanger zijn – of zwanger willen worden – om niet voor recreatieve doeleinden af te reizen naar gebieden waar een uitbraak van het zikavirus gaande is. Indien een reis naar deze gebieden niet uitgesteld kan worden, consulteert men best op voorhand een arts om preventieve maatregelen te bespreken. Na de reis wordt geadviseerd om uw verloskundige of gynaecoloog te informeren over uw verblijf in een gebied waar het zikavirus voorkomt.
Bij verdere ontwikkelingen rond het zikavirus zal het ITG mogelijk het reisadvies aanpassen. Reizigers kunnen voor het laatste reisadvies steeds terecht op www.reisgeneeskunde.be.
Wat is zika?
Zika is een flavivirus, net zoals het denguevirus, gelekoortsvirus en het West Nile-virus. Het zikavirus wordt overgedragen door Aedes-muggen die overdag steken. De acute symptomen van het virus zijn weinig specifiek en lijken op vele andere griepachtige ziekten. In de gebieden waar zika voorkomt, zijn ook dengue en chikungunya aanwezig. Omdat de symptomen van deze ziekten op elkaar lijken, is het moeilijk om op klinische basis de verschillende ziekten van elkaar te onderscheiden. Er bestaat geen specifieke behandeling en geen vaccin voor het zikavirus. De enige mogelijke preventie bestaat uit muggenwerende maatregelen, zoals het dragen van lange mouwen en broekspijpen, en het gebruik van insectenrepellents.
Wat te doen bij klachten?
Wie griepachtige klachten ontwikkelt na een reis uit een gebied waar zika, dengue of chikungunya voorkomt, consulteert best een arts die, indien nodig, verder overleg kan plegen met een arts van het ITG. Artsen kunnen voor diagnostiek contact opnemen met het Nationaal Referentiecentrum voor arbovirussen van het ITG. Tot op heden werd er in het ITG-laboratorium één geval van zikavirus bij een Belgische reiziger vastgesteld.
Oorsprong en verspreiding
Het zikavirus dankt zijn naam aan het Zikawoud in Uganda waar het in 1947 voor het eerst werd ontdekt. In 2007 was er een eerste grotere epidemie in Micronesië en in 2013-2014 in Frans-Polynesië. Intussen heeft het virus Centraal- en Zuid-Amerika bereikt. We verwachten dat deze zikavirusepidemie zich in de toekomst nog verder kan uitbreiden. Kaart met geografische verspreiding zikavirus (CDC)
Bron: Instituut voor Tropische Geneeskunde Antwerpen
