Eilandjestransplantatie goede optie voor diabetespatiënten met lastig te reguleren bloedsuikers
ArrayTransplantatie van eilandjes van Langerhans in het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) blijkt een goede behandeloptie voor patiënten met type 1 diabetes. Dat publiceren LUMC’ers in het American Journal of Transplantation. Na de behandeling zijn hun bloedsuikers veel makkelijker te reguleren. De therapie is nu nog alleen bedoeld voor patiënten met ernstige complicaties en patiënten bij wie het niet lukt om de bloedsuikers goed in te stellen. In de toekomst komen wellicht meer patiënten in aanmerking.
In 2007 voerde het LUMC de allereerste eilandjestransplantatie in Nederland uit. LUMC-onderzoekers brachten in kaart hoe het deze en volgende patiënten verging. Eén jaar na transplantatie bleek 62% van de 13 patiënten geen insuline meer te hoeven spuiten. Na twee jaar gold dit nog voor 42%. De bloedsuikerregulatie bleek gemiddeld sterk verbeterd, en perioden met een gevaarlijk laag bloedsuikerniveau (‘hypo’s’) kwamen nauwelijks meer voor. “De resultaten die we in Leiden behalen, zijn vergelijkbaar met die in andere landen”, zegt prof. Eelco de Koning (LUMC). “De productie van insuline door de getransplanteerde eilandjes neemt in de loop van de tijd af. Maar belangrijker is dat de bloedsuikers veel stabieler zijn en er vaak geen ernstige hypo-problemen meer optreden.”
Eilandjestransplantatie goede optie voor diabetespatiënten met lastig te reguleren bloedsuikers
Eilandjestransplantatie
De eilandjes van Langerhans, gelegen in de alvleesklier, produceren insuline. Dit hormoon is onmisbaar voor het reguleren van de hoeveelheid suiker in het bloed. Bij patiënten met type 1 diabetes valt het eigen afweersysteem de eilandjes aan, waardoor zij geen of nauwelijks insuline aanmaken. Patiënten spuiten daarom op gezette tijden insuline.
Bij een deel van de patiënten blijkt het erg lastig om op deze manier de bloedsuikers te reguleren. Zij kampen regelmatig met hypo’s en met complicaties van de ziekte, zoals vaat-, oog- en nierziekten. Een relatief nieuwe behandeloptie is eilandjestransplantatie. Patiënten krijgen eilandjes van een overleden donor ingebracht, waarna ze weer insuline kunnen aanmaken. Deze patiënten slikken levenslang afweeronderdrukkers om afstoting van de eilandjes te voorkomen.
Uniek in Nederland
In Nederland voert alleen het LUMC transplantaties van de eilandjes van Langerhans uit. Deze behandeling vereist veel expertise en een goede samenwerking tussen een groot aantal verschillende afdelingen. Er is wel een flinke wachttijd, vanwege de beperkte beschikbaarheid van donoren. “Het is helaas niet mogelijk om de eilandjes in het lab te vermeerderen”, verklaart De Koning. “Daarom kun je met één donor maximaal één patiënt helpen.” Vanwege de beperkte beschikbaarheid en de noodzaak om levenslang afweeronderdrukkers te slikken, zijn de eisen erg streng. Alleen patiënten met complicaties bij wie het echt niet lukt om de ziekte onder controle te houden, komen in aanmerking.
Breder toepasbaar
Wereldwijd en ook in het LUMC zijn onderzoekers bezig om eilandjestransplantatie beter en makkelijker toepasbaar te maken. “We werken bijvoorbeeld aan methoden om de getransplanteerde eilandjes zo te verpakken dat het afweersysteem ze niet aanvalt, waardoor de patiënt geen afweeronderdrukkers hoeft te slikken”, aldus De Koning. “Het zou ook heel mooi zijn als we eilandjes konden maken uit stamcellen. Hier werken we heel hard aan. Dan zouden we niet meer van orgaandonoren afhankelijk zijn en ongelimiteerd eilandjes voor transplantatie tot onze beschikking hebben.”
Wilt u dit onderzoek steunen? Dat kan via de Bontius Stichting van het LUMC.
Bron: LUMC
