Wereldgezondheidsdag: Beestjes op ons bord
ArrayTwee miljoen mensen per jaar sterven aan voedsel en water dat besmet is met bacteriën, parasieten, virussen en chemische substanties. Hoe veilig is ons voedsel? Die vraag staat centraal tijdens de Wereldgezondheidsdag op dinsdag 7 april. Het Instituut voor Tropische Geneeskunde (ITG) speelt als nationaal referentielaboratorium voor trichinellose een belangrijke rol in het detecteren van de rondworm die tot ernstige klachten kan leiden.
Het everzwijnvlees wordt onderzocht in het nationaal referentielaboratorium van het ITG.
Het vlees wordt gemixt en verteerd. De parasieten worden gedetecteerd uit het papje.
December 2014, de feestdagen staan voor de deur en de horeca beleeft hoogdagen. Zestien Vlamingen genieten in drie restaurants in Limburg en Antwerpen van een stukje everzwijn maar voelen zich daarna niet lekker en worden zelfs in het ziekenhuis opgenomen. Wetenschappers van het Instituut voor Tropische Geneeskunde (ITG) onderzoeken het everzwijnvlees en de stalen van de patiënten. Ze stellen vast dat de patiënten besmet zijn met trichinella, een parasiet die in het vlees huisde.
Portret professor Pierre Dorny
De trichinella-parasiet kan varkens, paarden en wilde zwijnen infecteren. De mens raakt besmet door het eten van onvoldoende gebakken vlees. Dieren ondervinden weinig hinder van de parasiet maar bij mensen kunnen de larven van de parasiet ernstige maagdarmklachten, spierpijn en ontstekingen veroorzaken. In het ergste geval kan de parasiet zelfs dodelijk zijn.
Al sinds jaar en dag herbergt het ITG een nationaal referentielaboratorium voor trichinellose dat gefinancierd wordt door het Federaal Agentschap voor de veiligheid van de voedselketen. Als er verdachte gevallen zijn, zoals in december, onderzoeken de wetenschappers besmet vlees door het eerst letterlijk te mixen en te verteren om daarna de parasieten uit het papje via de microscoop te detecteren. Daarnaast controleert het referentielabo of andere labo’s die trichinella onderzoeken goed functioneren en wordt er advies verstrekt.
“Vroeger kwam trichinella in het Westen regelmatig voor, daarom werden de lidstaten van de EU verplicht om een referentielabo aan te duiden,” vertelt prof. Pierre Dorny, hoofd van de dienst Veterinaire Helminthologie. “Vandaag is trichinella in het Westen zeldzaam omdat de voeding voor varkens sterk is gecontroleerd en worden de gevallen voornamelijk veroorzaakt door het eten van wild. In andere werelddelen zoals Zuid-Amerika en Zuid-Oost-Azië komt trichinella vaker voor. Varkens lopen er vrij rond en er is weinig regelgeving over de voeding van de dieren. Ook het vlees wordt er vaak minder goed doorbakken,” gaat Pierre verder.
Trichinella is lang niet de enige parasiet die via voeding wordt verspreid. Al decennialang voert het ITG in de Tropen onderzoek naar een reeks diverse lintwormen en platwormen.
“Ziektes die veroorzaakt worden door voeding besmet met parasieten komen steeds vaker voor. Dat heeft o.a. te maken met globalisatie van onze voedselvoorziening, toename van de bevolking in risicogebieden, veranderingen in culinaire gewoontes maar ook met betere diagnostische tests en meer communicatie,” sluit Dorny af. “De aandacht vestigen op deze ziektes, zoals tijdens de Wereldgezondheidsdag, is dus geen overbodige luxe.”
