Kinderen met complexe problemen? Zet het dagelijks leven centraal
Array
Dit is een origineel bericht van Raad voor Maatschappelijke Ontwikkeling (RMO)
Het stelsel van jeugdhulp staat aan de vooravond van grote veranderingen. Het is daarbij van cruciaal belang de kwaliteit van het dagelijks leven centraal stellen voor alle kinderen, ongeacht de complexiteit van de problematiek. Met die focus worden alle jeugdzorgprofessionals uitgedaagd hun werkwijzen te herzien. Het is ook een productiever frame dan de onterechte tegenstelling tussen de versterking van eerstelijnszorg en het behoud van gespecialiseerde zorg die in veel discussies over de jeugdzorg opduikt. De decentralisatie van de jeugdzorg vraagt juist veel meer en gevarieerdere samenwerking tussen verschillende zorgvormen. Hoe dat er uit ziet is een zoektocht die ook na 1 januari 2015 vorm moet krijgen, door gezamenlijk te leren en vanuit de leefwereld van kinderen te werken aan veilig opgroeien.
Dat stelt de Raad voor Maatschappelijke Ontwikkeling (RMO) in zijn vandaag verschenen briefadvies:
Samen verder, verder samen. Zorgen voor kinderen met complexe problemen
De RMO pleit er in het briefadvies voor de kwaliteit van het dagelijks leven van kinderen en gezinnen centraal te stellen bij alle vormen van hulp, zorg en ondersteuning. Dat is een belangrijke inhoudelijke opgave voor zowel eerstelijnszorg als gespecialiseerde jeugdzorg. De aandacht in de decentralisatie voor eerstelijnszorg, eigen kracht en het sociale netwerk moet niet ten koste gaan van gespecialiseerde zorg of andersom. Het gaat er om dat hulpverleners vanuit de leefwereld van kinderen en gezinnen werken en die leefwereld een plaats geven. Bijvoorbeeld door specialisten kinderen ook thuis te laten begeleiden en oog te hebben voor andere levensdomeinen, zoals onderwijs, sport en een toekomstige plek op de arbeidsmarkt. Of door naast de behandeling van het kind, ondersteuning te bieden bij de impact die problemen hebben op het functioneren van het gezin. Door de zorg rondom een kind en gezin te organiseren, worden problemen niet langer geïsoleerd benaderd en sluit deze veel beter aan bij het alledaagse leven. Nu en in de toekomst.
De organisatorische opgave voor jeugdzorgorganisaties en gemeenten is het starre systeem op provinciaal niveau niet te vervangen door honderden starre systemen op gemeentelijk niveau. Wanneer er te snel voor één systeem wordt gekozen, bestaat het risico dat verschillende belangen onvoldoende gehoord worden. Of dat naambordjes worden verhangen, maar werkelijke veranderingen uitblijven. Zet in plaats daarvan in op gezamenlijk leren en flexibele samenwerkingsvormen. Het is een zoektocht om uit te vinden hoe wijkteams en specialisten beter kunnen samenwerken. Ook de borging van specifieke kennis op de lange termijn vraagt aandacht als professionals meer generalistisch gaan werken. En gemeenten zullen moeten toewerken naar een gemeentelijk kader dat voldoende ruimte geeft aan maatschappelijke organisaties die werken vanuit hun eigen visie.
De RMO roept de betrokkenen daarom op zich een lerende houding eigen te maken. Door steeds te vragen: waarom richten we de jeugdhulp zo in? Zijn kinderen en gezinnen er bij gebaat? Wat zijn mogelijke risico’s en valkuilen? En hoe gaan we daar mee om? Door het eigen functioneren ter discussie te durven stellen. En door de verschillende werkwijzen van gemeenten met elkaar te vergelijken. Het briefadvies biedt handreikingen om deze inhoudelijke en organisatorische opgaven van het nieuwe stelsel van jeugdhulp met elkaar te verbinden en ook de komende periode verder te doordenken.
Bron: ANP Perssupport
