Hiv bij Sub-Saharaanse Afrikaanse migranten voor het eerst in kaart gebracht
Array6,1% van de vrouwen en 3% van de mannen onder de sub-Saharaanse Afrikaanse migranten (SAM) in Antwerpen is hiv-positief, zo blijkt uit onderzoek aan het Instituut voor Tropische Geneeskunde in Antwerpen (ITG). Het ITG bracht in samenwerking met de Afrikaanse gemeenschappen de hiv-epidemie bij SAM voor het eerst in kaart. De resultaten kunnen bijdragen tot gerichtere hiv-preventie voor deze doelgroep.
Samen met “community researchers” (vrijwillige onderzoekers uit de gemeenschap) bezochten ITG-onderzoekers 51 kerken, cafés, feesten, kapsalons, Afrikaanse winkels en publieke plaatsen in Antwerpen-stad. 744 Afrikanen waren bereid om een vragenlijst in te vullen en een speekselstaaltje af te staan dat in het laboratorium werd geanalyseerd op hiv. Hieruit konden de onderzoekers afleiden dat 4,6% van de SAM hiv-positief is. De helft gaf aan hiervan niet op de hoogte te zijn.
De hiv-prevalentie (het percentage hiv-positieve mensen in een bepaalde bevolkingsgroep) onder SAM in België is gelinkt aan de situatie in Afrika waar 69% van alle hiv-positieven wonen. Net als in hun thuisland, komt hiv ook in België dubbel zo vaak voor bij vrouwen.
Sociaal en cultureel antropologe Jasna Loos coördineerde het TOGETHER Project, dat werd gesteund door het Fonds wetenschappelijk onderzoek tegen AIDS, beheerd door de Koning Boudewijnstichting:
“Afrikanen hebben meestal partners binnen hun eigen gemeenschap. Dit verhoogt het effect van de algemene hiv-epidemie in Afrika. Als meer mensen hiv-positief zijn in je gemeenschap, is de kans groter om besmet te geraken Als je afhankelijk en kwetsbaar bent, kan je niet altijd bewuste keuzes maken over je seksueel gedrag, ” aldus Loos.
Hiv-testen
Volgens één van de community researchers staat het hiv-stigma in de Afrikaanse gemeenschappen de aanpak van de epidemie in de weg: “Afrikanen laten zich vaak niet testen omdat ze schrik hebben om gestigmatiseerd te worden wanneer ze hiv-positief zijn. Ik ken veel mensen die leven met hiv maar te bang zijn om erover te speken. Het heeft me moed gekost om te vertellen dat ik hiv-positief ben maar ik krijg enkel positieve reacties. We moeten mensen die leven met hiv steunen en hen niet veroordelen.”
Het onderzoek toonde aan dat 71% van de deelnemers zich ooit op hiv had laten testen. 40% had dit zelfs het afgelopen jaar gedaan. Wel ging het vaak om de mensen die het minste risicogedrag vertonen, wat er op wijst dat hiv-testen nog niet altijd de juiste doelgroepen bereiken.
“De Afrikaanse gemeenschapsleiders helpen ons de juiste doelgroepen op een cultureel aangepaste manier te bereiken, maar ook huisartsen moeten vaker een hiv-test voorstellen aan hun patiënten van Sub-Saharaanse Afrikaanse origine. Daarmee zouden we het aantal mensen die niet op de hoogte zijn van hun hiv-status kunnen terugdringen. Dat is ook van belang als preventiemiddel, want mensen die aidsremmers nemen, dragen het hiv-virus minder makkelijk over,” vervolgt Loos.
Nationale hiv-cijfers
De resultaten van de ITG-studie werden vandaag (vrijdag 21 november 2014) op het BREACH symposium in Brussel voorgesteld bij de presentatie van de nieuwe nationale hiv-cijfers door het Wetenschappelijke Instituut voor Volksgezondheid en partnerorganisaties. Tijdens Wereldaidsdag, op maandag 1 december 2014, organiseert het ITG een conferentie in Antwerpen over hiv en Sub-Saharaanse Afrikaanse migranten.
