Jaarbericht Nationale Drug Monitor 2013/2014 verschenen
Array
De jaarlijkse update van de Nationale Drug Monitor is verschenen. Naast de laatste cijfers over gebruik van alcohol, tabak, drugs en slaap- en kalmeringsmiddelen, wordt ook een overzicht geboden van de laatste ontwikkelingen in wetgeving en beleid en alcohol- en drugsgerelateerde criminaliteit.
Roken
Het aantal rokers in de algemene bevolking van 12 jaar en ouder bleef in 2012 en 2013 stabiel op 23%. Over langere periode bezien is wel een daling waarneembaar (vgl. 27% in 2009). Verschillen tussen hoog- en laag/middelbaar opgeleiden blijven echter aanzienlijk. De gunstige trend in roken onder jongeren zet zich voort. Had in 2009 en 2011 nog bijna een op de drie scholieren van 12-16 jaar gerookt, in 2013 was dit gedaald naar 22%. Roken blijft de belangrijkste oorzaak van ziekte en voortijdige sterfte. In 2012 overleden 19 030 mensen van 20 jaar en ouder aan de directe gevolgen van roken, waarvan het merendeel kon worden toegeschreven aan longkanker, COPD en hartziekten. Sterfgevallen door meeroken zijn hier niet in meegenomen.
Alcohol
In 2013 stonden ruim 30 duizend mensen ingeschreven met een primair alcoholprobleem bij de verslavingszorg, waarvan circa een kwart 55 jaar of ouder was. De jarenlange sterke stijging in het aantal alcohol gerelateerde ziekenhuisopnames lijkt in 2012 af te vlakken. Van 2009 naar 2012 steeg het aantal opnames met een hoofddiagnose alcoholmisbruik- en afhankelijkheid met 8% naar 6 362; het aantal opnames met deze problematiek als nevendiagnose nam met 36% toe tot 16 899 in 2012. De forse stijging van aan alcohol gerelateerde ziekenhuisopnames onder jongeren tot en met 16 jaar lijkt in 2012 eveneens te stabiliseren. De trend in alcoholintoxicaties bij de spoedeisende hulp vertoonde een zelfde patroon. In totaal 1 679 mensen overleden in 2012 aan de gevolgen van alcoholgebruik, evenveel als in 2011.
Cannabis
In 2013 registreerde de verslavingszorg 10 446 mensen met een primair cannabisprobleem, ongeveer evenveel als in de drie jaren ervoor. De piek ligt in de leeftijdsgroep 25-39 jaar (42%). Bijna een op de vijf (18%) is tussen 15 en 19 jaar. Het gemiddelde THC-gehalte (het belangrijkste werkzame bestanddeel van cannabis) in nederwiet en geïmporteerde hasj is de laatste jaren redelijk stabiel. Het gemiddelde THC-gehalte van nederwiet was 14,6% in 2014; voor geïmporteerde hasj was dat 14,9% Een THC-gehalte van 15% of meer werd gevonden in 50% van de nederwietmonsters en 58% van de geïmporteerde hasjmonsters. Ook de gemiddelde prijs van nederwiet (9,53 euro in 2014) en geïmporteerde hasj (9,72 euro in 2014) bleef de afgelopen drie jaar ongeveer gelijk, daarvoor was er een prijsstijging.
Alcohol- en drugsgerelateerde criminaliteit en overlast
Het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum van het ministerie van Veiligheid en Justitie (WODC) inventariseerde voor het Jaarbericht de ontwikkelingen in drugsgerelateerde criminaliteit en overlast. Opvallend is de toename van het aandeel Opiumwetzaken dat binnenkomt bij de politie, het Openbaar Ministerie en de rechter. Ook opmerkelijk is het relatief hoge aantal hennepkwekerijen dat is geruimd in 2013: ruim 5900, meer dan in 2012. Er zijn bovendien meer ontmantelingen van productielocaties voor synthetische drugs gerapporteerd en ook meer dumpingen van chemicaliën en afval van de productie van synthetische drugs.
Ruim de helft (57%) van de verdachten van Opiumwetdelicten wordt door het OM voor de rechter gebracht. De rechter legde in 2013 iets meer taakstraffen dan onvoorwaardelijke vrijheidsstraffen op. Taakstraffen kwamen vaker voor bij softdrugsdelicten, vrijheidsstraffen vaker bij harddrugsdelicten. 17% van de gedetineerden zit een straf uit voor een Opiumwetdelict.
Wat betreft alcoholgerelateerde delicten valt op dat het rijden onder invloed daalt. In 2013 zijn rond 33 duizend bestuurders opgepakt wegens rijden onder invloed. Het gaat vooral om rijden onder invloed van alcohol. Voor rijden onder invloed van een aantal drugssoorten komen in 2015 ook tests beschikbaar.
Over de NDM
De Nationale Drug Monitor (NDM) wordt uitgevoerd in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en het ministerie van Veiligheid en Justitie. De jaarberichten worden samengesteld door het Trimbos-instituut en het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum van het ministerie van Veiligheid en Justitie. De monitor bundelt jaarlijks de informatie van in Nederland lopende onderzoeken (peilingen, registraties) over gebruik van drugs, alcohol en tabak en over de alcohol- en drugsgerelateerde criminaliteit.
Nationale Drug Monitor Jaarbericht 2013/2014. Uitgave Trimbos-instituut/WODC, 2014.
Het Jaarbericht is ook als PDF via de website van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum www.wodc.nl.
Bron: Trimbos-instituut
