Kleine hoeveelheid alcohol al schadelijk voor darmbarrière

Alcohol tast natuurlijke beschermlaag aan en vergroot kans op ziektes en infecties
Een kleine hoeveelheid alcohol, vergelijkbaar met één a twee glazen bier of wijn, heeft al een nadelig effect op de darmbarrière. Dat blijkt het promotieonderzoek van Elhaseen Elamin van het Maastricht UMC+. De in Soedan geboren promovendus onderzocht  de inname van een minimale hoeveelheid alcohol bij mensen die vrijwillig meewerkten aan het onderzoek. De doorlaatbaarheid van de dikke en dunne darm was toegenomen, waardoor de kans op bacteriële infecties in het lichaam en ziektes als dikke darmkanker, maar ook leveraandoeningen en leververvetting worden vergroot.

Dat alcohol (ofwel ethanol) schadelijke effecten heeft op het lichaam is algemeen bekend, maar de gevolgen van gematigd alcoholgebruik (één a twee glazen per dag) zijn minder goed beschreven. Uit het onderzoek van Elamin blijkt nu dus dat de doorlaatbaarheid van de darmbarrière al door een kleine hoeveelheid alcohol wordt aangetast. Ziekteverwekkers krijgen zodoende meer kans om door deze natuurlijke beschermlaag heen te dringen. Met name de stof acetaldehyde, het afvalproduct van alcohol, is giftig voor veel type cellen.

Doorlaatbaarheid en celdood
Voor het onderzoek werden minimale hoeveelheden alcohol (opgelost in water en vergelijkbaar met één a twee glazen wijn of bier) via een infuus in de twaalfvingerige darm toegediend aan een aantal deelnemers. In vergelijking met de controlegroep bleek de doorlaatbaarheid van zowel de dunne als de dikke darm aanzienlijk te worden vergroot. Naast deze waarnemingen bij de deelnemers, werden de alcoholeffecten ook aangetoond in een minuscuul 3D-model van de darmbarrière. Dat model heeft een bolvormige structuur bestaande uit darmcellen en is ongeveer zo groot als een stofdeeltje. Elamin toonde in dat model aan dat alcohol verschillende mechanismen in darmcellen drastisch verstoort, waardoor onder andere celdood kan optreden.

Vetzuren en bescherming
Opmerkelijk genoeg heeft het tegelijkertijd innemen van bepaalde, zogenoemde korte ketenvetzuren samen met alcohol weer een gunstig effect op de darmcellen. “Deze vetzuren zijn in staat om de darmbarrière bescherming te bieden tegen de schade die wordt veroorzaakt door alcohol,” zegt Elamin. “Het is uiteindelijk dus ook moeilijk te zeggen wat het precieze effect is van het drinken van bijvoorbeeld één glas wijn of bier, omdat er meer dan alleen alcohol in zit. Feit blijft wel dat alcohol op zich een schadelijk effect heeft op de darmbarrière, zelfs bij minimale hoeveelheden.”

Maastricht UMC+

http://www.mumc.nl

Met ingang van januari 2008 zijn het academisch ziekenhuis Maastricht (azM) en de Faculteit Health, Medicine and Life Sciences van de Universiteit Maastricht gefuseerd tot het achtste universitair medisch centrum van Nederland. De nieuwe organisatie heet Maastricht UMC+.
Het Maastricht UMC+ heeft als kerntaken: patiëntenzorg, onderzoek en onderwijs en opleiding. Daarin nemen, naast de standaard patiëntenzorg, topklinische zorg en topreferente zorg een belangrijke plaats in. Deze zijn nauwgezet afgestemd met het fundamenteel en het (experimenteel) klinisch onderzoek. Dit resulteert in de klinische onderzoeksspeerpunten hart en vaten; oncologie, chronische ziekten en geestelijke gezondheidszorg en neurowetenschappen.