Nieuw test-gebaseerd malariaplan van de WHO werkt niet overal
ArrayGezien de sterk gestegen behandelingskosten van malaria heeft de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) bepaald dat er eerst een harde diagnose moet worden gesteld voordat de ziekte behandeld wordt. De WHO zet hierbij in op sneltesten, een variant op de bekende zwangerschapstest, waarbij een druppel bloed gebruikt wordt. Onderzoekers aan het Instituut voor Tropische Geneeskunde (ITG) concluderen dat de nieuwe aanpak onbetrouwbaar en kosten-baten negatief is in gebieden waar erg veel malaria voorkomt.
De wetenschappers onderzochten in Burkina Faso of het introduceren van sneltesten zinvol was.
Allereerst toonden zij aan dat de test niet alle malariagevallen detecteert, vooral bij kleine kinderen die het vaakst slachtoffer van de ziekte worden. Verder zagen de onderzoekers dat verpleegkundigen vier op de vijf patiënten ondanks een negatieve sneltest toch voor malaria behandelden. Omdat de ziekte op basis van symptomen niet uitgesloten kan worden is het lokaal de regel om in geval van koorts de patiënt voor malaria te behandelen.
Maar er waren juist ook vals positieve testen van inwoners die wel de malaria parasiet droegen, waardoor ze weerstand blijven onderhouden, maar om andere redenen ziek werden. Zij ondergingen daardoor een overbodige malariabehandeling, terwijl bijvoorbeeld de longontsteking of hersenvliesontsteking die de koorts veroorzaakten niet werden behandeld.
Onderzoeker Zeno Bisoffi ontvangt vrijdag (28 juni) een doctoraat aan de Universiteit Antwerpen voor zijn onderzoek aan het ITG:
“De test-gebaseerde aanpak van het WHO is ongeschikt voor regio’s waar erg veel malaria voorkomt. De testresultaten zijn onbetrouwbaar en het is te duur om iedereen te testen. De WHO doet er beter aan om kinderen in die gebieden gewoon op basis van koorts te behandelen. Zij zijn het meest kwetsbaar, terwijl malaria zelden ernstig is in volwassen patiënten.”
“Bij volwassenen zouden in het regenseizoen, wanneer malaria het meeste voorkomt, sneltesten gebruikt kunnen worden. Op basis van kosten-baten afwegingen is in dit geval een koorts-gebaseerde behandeling met een goedkope, maar iets minder doeltreffende, geneesmiddelencombinatie een alternatief.”
Een sneltest kost 0,70€, terwijl een artemisinine therapie 1€ per kind en 2€ per volwassene kost.
Diagnose en behandeling van malaria verdragen geen uitstel, gezien een milde ziekte snel kan evolueren naar een levensbedreigende toestand. Behandeling was in het verleden extreem goedkoop, maar nu zijn de doeltreffende medicijnen, de combinaties met artemisinine derivaten, vrij duur.
De diagnose wordt meestal gesteld via microscopie: een druppel bloed wordt gekleurd, en onder de microscoop bekeken. In Afrika, en zeker in arme landen zoals Burkina Faso, is microscopie afwezig in de gezondheidscentra. Daar wordt de diagnose op basis van symptomen gesteld. Een betrouwbare sneltest zou hier uitkomst kunnen bieden. Als de test positief is, wordt voor malaria behandeld. Is hij negatief, dan moet een andere oorzaak voor de koorts gezocht worden. ITG-onderzoekers werken aan het evalueren en verbeteren van deze testen.
Het ITG tracht bij te dragen aan het elimineren van malaria door middel van multidisciplinair onderzoek in wereldwijde samenwerkingsverbanden . Hierbij zoeken haar onderzoekers naar oplossingen op het niveau van de parasiet, de mug, de patiënt en de gemeenschap.
—
Thesis: Introducing a Rapid Diagnostic Test for malaria in Burkina Faso: accuracy for malaria attributable fever, cost effectiveness, impact on clinical decision (bit.ly/1aTaFlB)
Malaria in een notendop:
· valt goed te voorkomen en genezen, maar toch sterven er nog jaarlijks ongeveer 650.000 mensen aan de ziekte, vooral Afrikaanse kinderen
· overgedragen door de Anopheles mug, vooral actief in tropische gebieden.
· de meest ernstige vorm wordt veroorzaakt door de falciparum parasiet.
· de parasieten wurmen zich naar binnen in onze rode bloedcellen, waar ze zich vermenigvuldigen. Een paar dagen later barsten de besmette rode bloedcellen tegelijk open en komt een enorm aantal nieuwe parasieten vrij, klaar voor een volgende ronde. Dit veroorzaakt de typische malariakoorts.
· malaria facts & figures: bit.ly/14B3H4n