UMC St Radboud gaat te water met beademde patiënten

De afdeling Intensive Care van het UMC St Radboud gaat als eerste ter wereld het water in met patiënten die afhankelijk zijn van beademingsapparatuur. In het nieuwe oefenbad kunnen ook ernstig zieke patiënten zich vrijer bewegen, veilig begeleid door een intensivist, fysiotherapeut, en IC-verpleegkundige. Het oefenen in water geeft patiënt een gevoel van vrijheid en zelfvertrouwen. Het draagt bij aan een sneller herstel en, op de lange termijn, minder gezondheidsbeperkingen.
Op 19 april  wordt het oefenbad officieel geopend door zwemtrainer Jacco Verhaeren.      

Eerste IC-oefenbad ter wereld
Met het IC-oefenbad heeft het UMC St Radboud een wereldprimeur. Intensive Care patiënten die beademd worden, kunnen nu ook oefenen in een zwembad. Belangrijke voorwaarden zijn wel dat patiënten voldoende stabiel zijn en bewust kunnen communiceren, bijvoorbeeld door gebaren. Verder mogen ze geen multiresistente bacteriën of grote open wonden hebben.

Afdelingshoofd Hans van der Hoeven: “Door de opwaartse kracht van het water bewegen patiënten makkelijker en kost het minder kracht. Bewegen in het water geeft ze veel meer vrijheid en zelfvertrouwen en vergroot de beweegmogelijkheden tijdens het herstel.” Na een training in het bad van zo’n 5 tot 20 minuten zijn de patiënten moe, maar erg voldaan. Hierdoor kunnen ze vaak ook beter slapen.

Patiënten die lang op een Intensive Care hebben gelegen, kampen vaak nog maanden daarna met beperkingen in het dagelijks leven, zoals verlies van spiermassa, verminderde bewegelijkheid van de gewrichten, coördinatiestoornissen en posttraumatische stress stoornissen. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat patiënten vaak sneller en beter herstellen als ze tijdens een IC-opname al vroeg starten met een beweegprogramma. Door vroegmobilisatie hebben patiënten bijvoorbeeld minder lang beademing nodig en kunnen ze sneller van de IC af. Ook de revalidatiefase is vaak aanzienlijk korter en patiënten kunnen eerder terug naar huis. Op de Intensive Care in het UMC St Radboud is een uitgebreid vroegmobilisatie programma ontwikkeld. Patiënten die afhankelijk zijn van beademing oefenen bijvoorbeeld met een bedfiets, maar gaan ook uit bed of naar een oefenzaal, indien mogelijk.

Veilig oefenen
Vroegmobilisatie bij kwetsbare IC patiënten vraagt om een gedegen voorbereiding, begeleiding en de juiste randvoorwaarden. De patiënt wordt in het oefenbad begeleid door een fysiotherapeut, IC verpleegkundige en intensivist. Verder zijn de kwaliteit- en hygiëne-eisen van het water strenger dan voor normale zwembaden. Het water wordt voortdurend gefilterd, vaker ververst en na elke oefensessie worden de pH-waardes en het chloorniveau gemeten en eventueel aangepast. Het bad heeft een elektrisch beweegbare bodem en er zijn hulpmiddelen zoals een looprek aanwezig om een gevarieerd trainingsprogramma te kunnen bieden.

Het UMC St Radboud is een academisch centrum voor patiëntenzorg, onderzoek en onderwijs en wil graag voorop lopen als het gaat om innovatieve ontwikkelingen in de gezondheidszorg. Het IC-oefenbad sluit aan bij de visie van het Radboud om persoonsgerichte zorg op innovatieve wijze te ontwikkelen.

Jan de Leeuw