Alzheimer Nederland verheugd met toezegging ministerie VWS aan Deltaplan Dementie
ArrayHet Ministerie van VWS maakt deze kabinetsperiode 32,5 miljoen euro vrij voor de strijd tegen dementie. Dit geld is bestemd voor het Deltaplan Dementie: een publiek-private samenwerking die de explosieve groei van dementie moet indammen. Minister Schippers en staatsecretaris Van Rijn zetten hiermee als eerste bewindslieden een belangrijke stap vanuit de Nederlandse overheid om het tij te keren nu het nog kan.
Dementiegolf: onbeheersbaar en onbetaalbaar
Iedere 4 seconden wordt iemand in de wereld getroffen door de ongeneeslijke hersenziekte van Alzheimer of een andere vorm van dementie. De Wereld Gezondheid Organisatie (WHO) roept in april 2012 in haar rapport ‘Dementia: a public health priority’ landen op om direct maatregelen te nemen: “Als we niets doen, wordt dementie de epidemie van de toekomst.”
In Nederland wordt het aantal mensen met dementie geschat op 256.000. In 2040 zal dit zijn verdubbeld tot ten minste een half miljoen en wereldwijd tot 115 miljoen. Hierdoor krijgt bijna iedereen in zijn leven in de nabije omgeving met dementie te maken, als patiënt, of als familielid. Dit stelt de samenleving voor een grote uitdaging: hoe zorgen we straks voor deze mensen?
* Dementie is nu al de ziekte met de hoogste zorgkosten. In 2013 bedragen de kosten ruim 4 miljard, zo’n 5% van de totale gezondheidszorgkosten. Door de sterke toename van het aantal mensen met dementie zullen de zorgkosten gemiddeld met 2,7% per jaar stijgen.
* Tegenover de sterke toename van mensen met dementie staat de afname van de beroepsbevolking die voor hen moet zorgen. In 2010 waren er nog 37 potentiële werkenden op iedere dementiepatiënt. In 2050 zijn dat er naar verwachting 16. Meer dan een halvering.
* 70% van de mensen met dementie woont thuis en wordt verzorgd door hun naaste familie en/of omgeving, de zogenaamde mantelzorgers. 82% van de mantelzorgers is overbelast of loopt een groot risico op overbelasting.
Deltaplan Dementie
Het Deltaplan Dementie is een achtjarenplan met een benodigde investering van 200 miljoen, dat zichzelf veelvoudig terugverdient. Kernwoorden: sneller de ziekte signaleren, meer onderzoek naar en inzicht in dementie en beter toepassen van kennis en mogelijkheden. Het Deltaplan heeft drie
pijlers:
1. Extra investering in wetenschappelijk onderzoek naar een betere behandeling en voorkomen en genezen van dementie.
2. Nationaal Dementie Register om de zorg te verbeteren.
3. Online zorgportaal voor professionals, patiënten en mantelzorgers.
Het initiatief voor het Deltaplan komt van Alzheimer Nederland en VUmc Alzheimercentrum i.s.m. NFU en ZonMw. Gea Broekema-Prochazka, directeur Alzheimer Nederland: “Het initiatief voor een Deltaplan is een noodzakelijk gevolg van hetgeen wij signaleren aan ontwikkelingen en horen van
patiënten, mantelzorgers en wetenschappers. We vragen al jaren aandacht voor dit grote maatschappelijke probleem, waar iedereen in de toekomst meer de maken krijgt. We moeten de krachten bundelen. We hebben eerder bij aids gezien dat alleen zo een doorbraak snel in zicht komt.” Prof. Dr.
Philip Scheltens, directeur VUmc Alzheimercentrum: “Het is nodig om de schaal van wetenschappelijk onderzoek naar dementie te vergroten, waarmee de kans op een ontdekking voor genezing en behandeling aanzienlijk toeneemt. Deze ontwikkeling hebben we ook gezien in de oncologie. Meer geld brengt een oplossing sneller dichterbij.”
Alzheimer Nederland
Alzheimer Nederland is zeer verheugd met de bijdrage van de overheid. Maria van der Hoeven, voorzitter van de Raad van Toezicht van Alzheimer Nederland: “De financiële bijdrage van het ministerie van VWS in deze tijd van bezuinigingen is een krachtig signaal, waarmee dementie erkend wordt als een groot maatschappelijk probleem. We moeten gezamenlijk -publiek en privaat- een oplossing vinden. Bovendien getuigt de financiële injectie in wetenschappelijk onderzoek naar dementie van een proactieve lange termijnvisie van het ministerie. De impact van de explosieve groei van het aantal dementiepatiënten is in de toekomst onbetaalbaar en onbeheersbaar voor de maatschappij. Een dam is nodig tegen dementie om het tij te keren nu het nog kan.”
Alzheimer Nederland heeft de intentie om het Deltaplan Dementie de komende vier jaren met 12,5 miljoen euro steunen. Broekema-Prochazka: “Met de bijdrage van VWS en Alzheimer Nederland is voor de eerste vier jaar 50% van het onderzoeksgeld voor het Deltaplan bij elkaar gebracht. Een belangrijke eerste stap. Om deze ambitie waar te maken is het belangrijk dat meer private partners en particuliere donateurs zich aan het deltaplan gaan verbinden.”
VUmc Alzheimercentrum
Het VUmc Alzheimercentrum is een van de vier Alzheimercentra in Nederland die een prominente rol innemen bij het wetenschappelijk onderzoek. Scheltens: “Deze investering is een belangrijke stap, het begin van een echt antwoord op de oplossingsvraag voor dementie. Het is nu van groot belang dat iedereen gaat meehelpen om de dam tegen dementie te versterken. Nederland vervult internationaal een belangrijke rol in onderzoek naar dementie. Nederland is voorloper in onderzoek naar vroegdiagnostiek, genetica en kwaliteit van leven van patiënt en mantelzorgers. In het onderzoek naar de oorzaken van dementie zijn veel successen te danken aan de Nederlandse biobanken met biomateriaal van patiënten. Onderzoek dat de behandeling beter, en de zorg efficiënter, effectiever en persoonlijker maakt. De te verwachten winst in kostenbesparing en verbeterde kwaliteit van leven zijn namelijk aanzienlijk. Deze succesvolle resultaten vragen om vervolgonderzoek”.
Private Partijen
De spil van het Deltaplan Dementie is samenwerking tussen de publieke en private sector. Naast Alzheimer Nederland zijn de private partijen zijn KPMG, PGGM, Rabobank, Nefarma, Nutricia, Philips, VNO-NCW, Vita Valley, Achmea en CZ. Hun bijdrage aan het Deltaplan Dementie zal de komende weken duidelijk worden. Else Bos, CEO van pensioenuitvoeringsorganisatie PGGM: “De strijd aangaan met dementie baat niet alleen de patiënt en de toekomstige patiënt, maar ondersteunt ook iedereen om die persoon heen, die meeleeft, meelijdt en meehelpt. Dementie legt ook veel druk op de mantelzorgers en die verdienen het zeker om ontlast te worden. Vandaar ook dat wij als PGGM bewust gekozen hebben partner te zijn in het Deltaplan Dementie en daarnaast Alzheimer Nederland actief ondersteunen met ons partnership. Dit partnership is er onder meer op gericht om onze 570.000 leden die werken in zorg en welzijn te helpen bij hun mogelijke rol als mantelzorger naast hun normale zorgbaan.”
Internationaal: goed voorbeeld doet goed volgen
Nederland bevindt zich met deze financiële overheidsinjectie in het onderzoek naar dementie in goed gezelschap van Amerika en grote Europese mogendheden, zoals Frankrijk. Duitsland en Engeland. Eerder benoemde ook zij dementie als een nationaal probleem en stelde geld beschikbaar om de explosieve groei van het aantal mensen met dementie een halt toe te roepen.