Jonge patiënten met een beroerte hebben langdurig hogere sterftekans

Nog (te) weinig bekend over belangrijke patiëntengroep
Mensen die voor hun vijftigste een beroerte krijgen hebben een vrij gunstige levensverwachting, zo wordt algemeen aangenomen. In het prestigieuze Journal of the American Medical Association (JAMA) tonen onderzoekers van het UMC St Radboud aan dat die prognose minder gunstig is dan gedacht. ‘Jonge’ patiënten die een beroerte hebben overleefd hebben zelfs decennia later nog een verhoogde sterftekans; gedurende 20 jaar is de sterftekans bijna vier keer hoger dan bij leeftijdsgenoten die geen beroerte hebben gehad.

Wereldwijd overlijden elk jaar zes miljoen mensen aan een beroerte. Hoewel vooral oudere mensen het slachtoffer worden van deze aandoening, doet ongeveer tien procent van alle beroertes zich voor bij mensen tussen de 18 en 50 jaar. Algemeen wordt aangenomen dat deze young stroke patiënten een vrij goede levensverwachting hebben. In vergelijking met de oudere patiënten overleven ze bijvoorbeeld vaker een beroerte.

Onderliggende vaatproblemen
“De sterftekans na een beroerte is bij young strokes inderdaad lager dan bij oudere patiënten”, zegt Loes Rutten-Jacobs, de eerste auteur van het JAMA-artikel en onderzoeker aan de afdeling neurologie in het UMC St Radboud. “Maar oudere patiënten hebben alleen al vanwege hun gevorderde leeftijd een hogere sterftekans. De lange termijn sterftekans van de young stroke patiënten is echter nooit vergeleken met mensen met dezelfde leeftijd en geslacht zónder beroerte. En dat is wat wij in de FUTURE-studie nu voor het eerst wél hebben gedaan.”

In deze studie werden ruim duizend patiënten gevolgd, die met een beroerte op jonge leeftijd tussen 1980 en 2010 het UMC St Radboud bezochten. Sommige patiënten worden in het kader van dit onderzoek dus al meer dan 30 jaar gevolgd. Gedurende het onderzoek is 20 procent van de patiënten overleden. Meer dan de helft van hen is overleden aan vaatproblemen. Dit wijst erop dat onderliggende vaatproblemen waarschijnlijk de beroerte hebben veroorzaakt en daarna gewoon zijn blijven doorsluimeren.

Specifieke patiëntengroep
“De meeste onderzoeken naar de gevolgen van een beroerte zijn gedaan bij oudere patiënten”, zegt Frank-Erik de Leeuw, neuroloog en coördinator van het onderzoek. “Ook het medicatiebeleid is daarop afgestemd. Een beroerte op jonge leeftijd heeft echter vaak een andere oorzaak. Het is goed mogelijk dat de resultaten van studies bij deze oudere mensen niet zomaar zijn te vertalen naar jonge mensen met een beroerte. Daarom is het nodig dat nieuwe studies de noodzaak van langdurige medicatie gaan onderzoeken bij deze jongere patiënten. Mogelijk leidt dat op termijn tot aanpassing van de therapie voor deze patiënten.”

Een beroerte heeft een enorme impact op het leven, zeker bij relatief jonge mensen. De Leeuw: “Normaal gesproken hebben mensen van deze leeftijd nog een lange, gezonde levensverwachting. Door de beroerte leveren ze veel jaren in door vroegtijdige sterfte of een slechte gezondheid. Bovendien bevinden deze mensen zich in een fase van het leven, waarin cruciale beslissingen over familie- en carrièreplanning moeten worden genomen. Na een beroerte leven ze met grote onzekerheden over hun toekomst.”

Meer inzicht nodig
Juist daarom is een lange termijn prognose voor deze patiënten zo belangrijk, stelt Rutten-Jacobs. “Wij hebben een grote en unieke patiëntengroep die ons over dergelijke zaken veel meer duidelijkheid kan geven. Dan kijken we niet alleen naar de sterfte zoals in dit onderzoek, maar bijvoorbeeld ook naar de herhalingskans van een beroerte, of patiënten kampen met bepaalde geheugenproblemen en naar hun kwaliteit van leven. Want op dit moment is er nog veel te weinig bekend over deze belangrijke patiëntengroep.”

JAMA: Long-Term Mortality After Stroke Among Adults Aged 18 to 50 Years – Loes CA Rutten-Jacobs, Renate M Arntz, Noortje AM Maaijwee, Henny C Schoonderwaldt, Lucille D Dorresteijn, Ewoud J van Dijk, Frank-Erik de Leeuw. Link

Editorial: Graeme J. Hankey – Stroke in Young Adults: Implications of the Long-term Prognosis. Link

Jan de Leeuw