Samenwerking tussen gemeenten: de tijd is nu!
ArrayOp 14 november publiceert nu.nl cijfers van het SCP, waaruit blijkt dat gemeenten al steeds meer samenwerken. Fantastisch nieuws! Met de toekomstige ontwikkelingen in het sociale domein is dit een positieve én noodzakelijke beweging. Nu.nl geeft aan dat de overhevelingen naar gemeenten vanaf januari 2015 een feit zijn. Het recht op dagbesteding vervalt echter voor nieuwe gevallen al per 2014. Zijn gemeenten voldoende voorbereid? Gaat het opzoeken van samenwerkingen wel snel genoeg?
Mogelijk kan de afzonderlijke gemeente nu nog wel bieden wat nodig is voor haar inwoners, maar kan dat straks nog wel? Met de overheveling van AWBZ-functies naar de Wmo en de Participatiewet speelt de gemeente een hoofdrol en draagt de verantwoordelijkheid het sociale domein goed te organiseren voor alle inwoners. Een aantal (nieuwe) functies zal de gemeente niet makkelijk zelfstandig kunnen organiseren. Samenwerken is, op een fundamenteel terrein als het sociale domein, een belangrijke en gevoelige kwestie. Het gaat om kwetsbare burgers. Achteraan aansluiten en onvoldoende voorzieningen treffen kan voor grote problemen zorgen, zoals vereenzaming, alcoholproblemen en criminaliteit. Voorop moet altijd staan dat het gaat om de burger, de client, om ons.
De tijd is nu!
Burgers willen duidelijkheid. Bij wie kan ik straks terecht? Bijvoorbeeld Jan Jansen woont in gemeente A en krijgt daar begeleiding, hij gaat voor dagbesteding naar gemeente B. Hoe wordt dit gefinancierd?
Intergemeentelijke samenwerking vraagt om een integratie van visie, culturele aspecten, back- en front office en inrichting van de voorzieningen. Geen zaken die van vandaag op morgen gerealiseerd zijn. In onze ervaring duurt het implementeren van een samenwerkingsverband gemiddeld een jaar. Daarom moeten gemeenten nu al de afweging maken wat de ze zelf kunnen doen en waar ze elkaar nodig hebben. En belangrijker, stappen gaan zetten. De burger of client mag niet de dupe worden van beperkte budgeten en langlopende procedures. De burger vraagt om goede zorgverlening en juiste trajectbegeleiding. Dat kan soms op gemeenteniveau, en soms beter over de grenzen van gemeenten heen. Wachten tot de overhevelingen een feit zijn kan dus niet. Samenwerken is het sleutelwoord. En de tijd is nu!
Kwaliteit en betaalbaarheid
Gemeenten doen er goed aan gezamenlijk hun (nieuwe) taken in te vullen om twee redenen: kwaliteit en betaalbaarheid. Doelgroepen houden zich niet aan de grenzen van gemeenten, en ook het zorg- en dienstenaanbod is vaak gemeente-overstijgend. Door samen te werken kan de juiste en kwalitatief goede ondersteuning beter gegarandeerd worden. En met gezamenlijke budgeten kan de kwetsbaarheid van de afzonderlijke gemeente worden verminderd en de draaglast verlaagd.