Gen voor afsluiting gehoorgang betrokken bij syndroom
Array
Vondst gen belangrijk voor syndroom
Mutaties in één gen op de lange arm van chromosoom 18 zijn de oorzaak van een aangeboren afsluiting van de gehoorgang. Dit schrijven onderzoekers van het UMC St Radboud in Nijmegen in het American Journal of Human Genetics. Het is niet alleen voor mensen met deze specifieke aandoening een belangrijke vondst, maar ook voor iedereen met het zogeheten 18q-deletiesyndroom.
Bij het 18q-deletiesyndroom ontbreekt er een stukje van de lange arm (q) van chromosoom 18. Dit is al in 1964 voor het eerst gezien door de Franse arts Jean de Grouchy en het wordt daarom ook wel het De Grouchy-syndroom genoemd. Het gaat onder andere gepaard met gelaatafwijkingen, een verstandelijke beperking, een afsluiting van de gehoorgang en standafwijkingen van de voeten. Het syndroom komt bij ongeveer één op de 40.000 mensen voor. De ernst van de afwijkingen hangt samen met de grootte en de plaats van het ontbrekende stukje chromosoom.
De vraag is al die tijd geweest, of één gen op 18q verantwoordelijk was voor alle verschijnselen die bij het syndroom horen, of dat er meerdere genen een rol spelen, aldus drs. Ilse Feenstra. Zij is als klinisch geneticus verbonden aan het UMC St Radboud. ‘Nu hebben we het antwoord op deze vraag.’
Dit antwoord lag verborgen in het DNA van enkele patienten met sommige lichamelijke kenmerken van het De Grouchy syndroom, maar met een ogenschijnlijk normaal chromosoom 18 onder de microscoop. ‘We hebben hun DNA toen met de moderne arraytechniek onderzocht en we vonden daarbij een afwijking in een gen met de naam TSHZ1. Van dit gen op chromosoom 18 weten we dat het bij muizen hoorproblemen geeft.’
Nader onderzoek bij patienten die bij de afdeling Keel-, neus- en oorheelkunde van het UMC St Radboud in behandeling zijn, toonde aan dat foutjes in dit gen horen bij een aangeboren afsluiting van de gehoorgang. ‘Het gaat hierbij om mensen die niet het 18q-syndroom hebben. Zij hebben alleen een gehoorgangafsluiting en zijn verder gezond. Hun chromosoom 18 ziet er bij array-onderzoek normaal uit.’
Deze vondst vormt een sterke aanwijzing, dat bij het 18q-syndroom meerdere genen op 18q ontbreken. De gehoorgangafsluiting bij dit syndroom kan worden toegeschreven aan het ontbrekende TSHZ1-gen, terwijl de andere afwijkingen het gevolg zijn van andere, deels onbekende genen op het ontbrekende stuk van 18q.
Binnen het onderzoeksprogramma Hearing & Genes van het UMC St Radboud zijn Feenstra en KNO-arts dr. Ronald Pennings gestart met een vervolgonderzoek. ‘We willen ook graag op zoek naar andere genen die bij een afsluiting van de gehoorgang betrokken zijn.’
Ilse Feenstra, Lisenka E.L.M. Vissers, Ronald J.E. Pennings, Willy Nillessen, Rolph Pfundt, Henricus P. Kunst, Ronald J. Admiraal, Joris A. Veltman, Conny M.A. van Ravenswaaij-Arts, Han G. Brunner, Cor W.R.J. Cremers. Â Disruption of Teashirt Zinc Finger Homeobox 1 Is Associated with Congenital Aural Atresia in Humans. The American Journal of Human Genetics 89, 813-819.
