Nieuwe artemisine-behandeling tegen malaria veelbelovend
Array
Artemisine, een stof die afgeleid is van een Chinese plant, is al verschillende jaren het krachtigste beschikbare middel tegen malaria. Om te verhinderen dat de malaria-parasiet er resistent tegen wordt, raadt de Wereldgezondheidsorganisatie ten stelligste aan om artemisine altijd te combineren met een ander antimalaria-middel. Maar er bestaan verschillende derivaten van artemisine, in verschillende toedieningsvormen, combinaties en doseringsschema’s. Onderzoekers van het Instituut voor Tropische Geneeskunde (ITG) vergeleken vier dergelijke combinatietherapieen, in zeven Afrikaanse landen. Een daarvan bleek bijzonder veelbelovend voor gebieden met een hoge kans op herbesmetting.
Malaria wordt veroorzaakt door een reeks verwante parasieten, waarvan Plasmodium falciparum de ergste is. De parasieten hebben een ingewikkelde levenscyclus, die ze gedeeltelijk doorlopen in de ingewanden van muggen. Wanneer een besmette mug een mens bijt, worden de parasieten mee ingespoten met het muggenspeeksel. Ze trekken naar de lever, waar ze van vorm veranderen om zich vervolgens naar binnen te wurmen in rode bloedcellen, waarin ze zich vermenigvuldigen. Een paar dagen later (de timing hangt af van het soort parasiet) barsten de besmette rode bloedcellen open en komt een enorm aantal nieuwe parasieten vrij, klaar om opnieuw bloedcellen te besmetten. Dat leidt tot hoge koorts, bloedarmoede, nierproblemen. Elk jaar sterven 800Â 000 mensen aan malaria.
De jongste jaren is het aantal gevallen in sub-Saharisch Afrika beduidend gedaald, door grootschalig binnenshuis sproeien van insecticiden, massaal uitdelen van met langlevend insecticide behandelde bednetten, en de behandelingen met artemisine-combinaties. En misschien door nog andere oorzaken, die de wetenschap nog niet doorgrond heeft. De Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) raadt aan dat elke regio zijn eigen combinatietherapie kiest, afhankelijk van hoe resistent de lokale parasieten zijn tegen het niet-artemisine middel in de combinatie. Maar gegevens over die resistentie zijn schaars…
De onderzoekers van het ITG, die ook deelnamen aan de recente tests met het eerste effectieve vaccin tegen malaria, vergeleken vier combinatietherapieen bij meer dan vierduizend kinderen beneden de vijf jaar, op twaalf verschillende plaatsen in zeven Afrikaanse landen. Het is het grootste onderzoek naar combinatietherapieen dat ooit in Afrika is gedaan. Drie van de behandelingen gaven vergelijkbare uitstekende resultaten tegen malaria-aanvallen. Van die drie gaf de combinatie dihydroartemisinin-piperaquine (de jongste toevoeging aan de suggestielijst van de WGO) beduidend minder herval. De wetenschappers waarschuwen dat het opduiken van resistentie tegen deze nieuwe behandeling van dicht gevolgd moet worden, maar dat ze onder die voorwaarde zeer veelbelovend is. Door de grote schaal van het onderzoek mag men ervan uitgaan dat de resultaten ook opgaan voor andere Afrikaanse landen, en dat ze hun invloed zullen hebben op het nationale beleid tegen malaria in landen over heel Afrika.
