Zorgstandaarden: nog veel werk in uitvoering
Guus Schrijvers, Oud-Hoogleraar Public Health & Gezondheidseconoom 16 oktober 2011 - 22:52
Array
Een multidisciplinaire zorgstandaard is de normatieve beschrijving van preventieve interventies, diagnostiek, behandeling en begeleiding van een specifieke groep patienten. Hij bestaat altijd uit vier hoofdstukken: 1.een ziekte-specifiek deel 2. generieke componenten die bij vele chronische aandoeningennaar voorkomen, bijvoorbeeld een stoppen-met-roken module 3. een beschrijving van de zorgorganisatie bijvoorbeeld te maken samenwerkingsafspraken, het individuele zorgplan, de case manager en de ondersteuning van zelfmanagement en het elektronisch patientendossier en 4. de kwaliteitsindicatoren. De zorgstandaard wijkt af van een richtlijn en een zorgprogramma. Want een zorgstandaard geeft alleen aan, wat er moet gebeuren en niet wie (=richtlijn) en waar (=zorgprogramma) iets moetgebeuren. Op dit moment zijn er vier zorgstandaarden gereed voor onder meer personen met diabetes en met COPD. Er zijn er zeven in voorbereiding onder andere voor personen met een beroerte. Voor heel veel chronische aandoeningen is nog geen begin gemaakt. Er is nog veel werk te doen. Al deze informatie tekende ondergetekende op tijdens een plenair college van Mieke ter Vaarwerk, secretaris van het Coördinatie Platform Zorgstandaarden. Zij hield haar inleiding op het nationaal Congres COPD Ketenzorg dat op 14 oktober op de Universiteit Utrecht plaatsvond. Aan dit congres namen ruim 200 personen deel, waaronder vele huisartsen, verpleegkundigen en longartsen. De Power Point Presentatie van Ter Vaarwerk en van alle andere sprekers tref je over enkele dagen aan op www.unitzorginnovatie.nl doorklikken op gehouden congressen. Op 10 januari start onze Masterclass Geïntegreerde Zorg voor Chronisch Zieken. Op 12 dinsdagmiddagen van 15.00 – 19.00 behandelen wij 1. de historische en toekomstige ontwikkeling in de zorgvraag 2. de wetten ZVW, AWBZ en Wmo 3. patientervaringen en patientorganisaties 4. de indicatiestelling 5. de Zorg ICT 6. juridische aspecten van ketenzorg 7. kosten en marktwerking 8. onderhandelen en conflicthantering 9. verandermanagement 10. leiderschapstijlen 11. het maken van een business case 12. het presenteren van een eindopdracht waarin de cursist een zorginnovatie in de eigen organisatie bepleit. Wil je deelnemen aan deze Masterclass, die in het verleden hoge rapportcijfers haalde bij de deelnemers? Ben jij ervaren arts, verpleegkundige, fysiotherapeut? Wil je ook precies weten wat het verschil is tussen zorgstandaarden, richtlijnen, zorgprogramma’s en richtlijnen/ Wil jij leiding geven bij een zorgaanbieder of zorgverzekeraar of wil je een eigen bedrijf uitbouwen? Surf dan naar www.unitzorginnovatie.nl klik door op ‘Masterclassen’, lees de uitvoerige brochure en meld je aan.
Guus Schrijvers (getrouwd met Els Zwaan, drie kinderen) werd op 24 juni 1949 geboren in Amsterdam als zesde kind in een katholiek onderwijzersgezin. Na het gymnasium B diploma behaald te hebben(1967) ging hij in Amsterdam economie studeren. Hij studeerde cum laude af (1973) bij prof. Wim Duisenberg op de na-oorlogse conjunctuurgolven en bij prof. Joop Hattinga Verschure op zelfzorgafdelingen in ziekenhuizen. In 1980 promoveerde hij in Maastricht op het onderwerp regionalisatie en financiering van de Engelse, Zweedse en Nederlandse gezondheidszorg. Een stelling uit zijn proefschrift werd zijn levensmotto: wie de kleine structuren niet eert, maakt de grote structuren verkeerd.
Hij promoveerde bij de grondlegger van de Nederlandse gezondheidseconomie prof. Lou Groot en bij genoemde Hattinga Verschure. Van 1974 -1984 was Schrijvers lid van de Gemeenteraad van Utrecht voor de Partij van de Arbeid. Hij ‘deed’ daar portefeuilles zoals Volksgezondheid, Welzijn, Cultuur en Financiën. Op 1 juni 1987 werd Schrijvers samen met prof. Joop van Londen hoogleraar Public Health bij de Medische Faculteit Utrecht. Dat betekende voor hem een switch van macro onderwerpen zoals de inrichting van het verzekeringsstelsel naar kleinschalige projecten zoals educatie van diabetespatiënten.
Uit een interview uit 1987 komt het citaat: ‘als de faculteit mij vraagt voor deze leerstoel, wil ik wat betekenen voor de faculteit. Dan geef ik de macro-onderwerpen op.’ Samen met Van Londen richtte hij zich in 1987 op innovaties in de thuiszorg en op ketenzorg bij chronische zieken. Later zou het die activiteiten onder de vlag disease management bundelen. Tien jaar kwam de belangstelling voor ketens in de spoedzorg erbij. Zijn kennis op dit terrein bundelde hij in het boek Moderne Patiëntenzorg in Nederland, dat hij in 2002 samen met de plaatsvervangend hoofdinspecteur drs. Nico Oudendijk voor de gezondheidszorg schreef.
Vanaf het eerste begin had het bevorderen van het onderwijs in de Sociale Geneeskunde en de Volksgezondheid zijn grote aandacht. Toen Van Londen en hij begonnen was er helemaal niets op dit terrein. Schrijvers: ‘Een grote triomf ervoer ik op 2 april 1994 toen na zeven jaar trekken en duwen de eerste medische studenten bij een GGD en een Arbodienst een verplicht co-schap Sociale Geneeskunde liepen.’
In 1999 kwam een nieuw curriculum voor de medische studenten tot stand. Tropenjaren volgden tot 2006 voor hem en zijn collega dr. Gerdien de Weert om alle uitbreidingen van het sociaal geneeskundige onderwijs bij te benen. Zijn collegestof bundelde hij in 1997 en na verschillende drukken in 2002 in het boek Een kathedraal van Zorg en in de Engelse variant daarvan Health and Health Care in the Netherlands.
Per 1 juli 2007 gaan de onderzoeksactiviteiten van Schrijvers over in de Unit Innovaties in de Zorg binnen het Julius Centrum, dat hij in 1996 met collega prof. Rick Grobbee oprichtte. Zijn aandacht blijft liggen bij Disease Management en Spoedzorg. Schrijvers: ‘Ik begrijp nog steeds niet helemaal hoe die kleine structuren binnen Disease management en spoedzorg precies functioneren. Er is tegenwoordig ook veel uitwisseling met collega’s in Noord Amerika en elders in Europa. Dat verrijkt het inzicht in hoge mate. Elk land is op dit terrein een laboratorium voor een ander land..Voorlopig heb ik mijn handen vol aan de nieuwe Unit. Toch zou ik nog twee boeken willen schrijven.Het ene krijgt als titel, De gemoderniseerde kathedraal van zorg. Het tweede boek moet gaan over ondernemersschap en gelijke toegang tot de zorg. Beide zijn belangrijk maar o zo moeilijk te combineren. Hierbij zou ik de kennis van macro econoom weer kunnen gebruiken.’
Als oud hoogleraar Public Health en gezondheidseconoom bij het UMC Utrecht. geeft hij met zijn nieuwe boek ‘Zorginnovatie volgens het Cappuccinomodel.’ zijn visie hoe de gezondheidszorg eruit zou kunnen zien in een maatschappij met schaarste aan zorg. Het boek is bestemd voor het middenkader van zorgorganisaties. Naast schrijver van boeken en artikelen over de gezondheidszorg is Guus lid van enkele stuurgroepen en begeleidingscommissies en geef ik lezingen en workshops.
Guus Schrijvers is voor voordrachten, dagvoorzitterschappen, interviews en onderzoeksopdrachten te bereiken via [email protected] en telefonische via zijn secretaresse Annet Esser op telefoonnummer 030 250 9359.
