Zelfgekozen levenseinde: mogelijkheden en grenzen van artsen
Array
Ook patienten die niet lijden aan een ernstige ziekte kunnen in aanmerking komen voor euthanasie. Een nieuw standpunt van artsenfederatie KNMG geeft een overzicht van de rol en grenzen van artsen bij het zelfgekozen levenseinde.
Artsen moeten elk euthanasieverzoek serieus nemen, stelt de KNMG in het nieuwe standpunt De rol van de arts bij het zelfgekozen levenseinde. Ook als iemand zijn leven voltooid vindt of bang is voor de gevolgen van dementie heeft de arts de taak te onderzoeken of iemand ondraaglijk lijdt en waaruit dat lijden bestaat. Veel artsen lijken zich onvoldoende bewust van de mogelijkheden en belemmeringen voor levensbeeindiging. Het KNMG-standpunt biedt artsen steun met een actueel overzicht van de verantwoordelijkheden, mogelijkheden en grenzen van de arts bij het zelfgekozen levenseinde. Een concept van het standpunt stond sinds december integraal online en is bediscussieerd via debatavonden, een ledenpeiling en expertmeetings. Het standpunt wordt breed gedragen.
Medische grondslag
Het standpunt benadrukt dat iemand die dood wil omdat hij oud is of zijn leven voltooid vindt, niet binnen de euthanasiewet valt. Een arts mag dan geen euthanasie uitvoeren. Er moet sprake zijn van een medische grondslag die ondraaglijk en uitzichtloos lijden veroorzaakt. Daarbij hoeft het niet te gaan om een ernstige ongeneeslijke of terminale aandoening. Ook een opeenstapeling van ouderdomsklachten kan een gerechtvaardigde grond zijn voor euthanasie of hulp bij zelfdoding.
Dilemma’s rond euthanasie
Met dit standpunt zijn de dilemma’s voor artsen rond het zelfgekozen levenseinde zeker niet van de baan. Zo kunnen patienten met beginnende dementie en chronisch psychiatrische ziektebeelden binnen de criteria van de euthanasiewet vallen, maar blijft het beoordelen van deze verzoeken erg ingewikkeld. De KNMG vindt behoedzaamheid en zorgvuldigheid in deze situatie terecht.
Stoppen met eten en drinken
Mensen kunnen ook hun eigen stervensweg kiezen. De KNMG vraagt bij artsen én burgers aandacht voor de mogelijkheid van bewust stoppen met eten en drinken. Dit kan leiden tot een waardig sterven. Artsen zijn in die situatie verplicht om te helpen bij een goede voorbereiding en om (palliatieve) begeleiding te bieden.
Tijdig in gesprek
Bij sommige mensen bestaat het misverstand dat men recht zou hebben op euthanasie. In het standpunt wordt benadrukt dat euthanasie een bijzondere, in principe strafbare medische handeling is. Lang niet alle artsen zijn bereid en moreel in staat de wettelijke ruimte volledig te benutten. Dit moet worden gerespecteerd, stelt de KNMG. Maar als een arts niet kan of wil ingaan op een euthanasieverzoek, is het aangewezen dat hij de patient wel tijdig en helder hierover informeert en verwijst naar of overdraagt aan een andere arts.
U vindt het nieuwe standpunt op www.knmg.nl/zelfgekozen-levenseinde.
Bron: KNMG
