Onvoorspelbare mutaties veroorzaken Bohring-Opitz syndroom

Gemuteerd gen speelt zowel een rol in kanker als in ontwikkelingsstoornis
Onderzoekers van het UMC St Radboud hebben met next generation sequencing een genetische oorzaak van het Bohring-Opitz syndroom ontdekt. Is het gen al vanaf de bevruchting gemuteerd, dan ontstaat een ontwikkelingsstoornis die leidt tot het Bohring-Opitz syndroom. Ontstaat de mutatie tijdens het latere leven, dan heeft de patient een verhoogd risico op acute myeloïde leukemie, een vorm van bloedkanker.

Patienten met het Bohring-Opitz syndroom zijn ernstig verstandelijk gehandicapt, hebben afwijkingen in het gelaat en kampen daarnaast nog met diverse andere aangeboren lichamelijke problemen. In de meeste gevallen overlijden de patienten al op jonge leeftijd. Het onderzoek naar de genetische oorzaak van dit syndroom leverde tot dusver niets op.

Next Generation Sequencing
Onderzoekers van het UMC St Radboud hebben nu met Next Generation Sequencing bij 7 van 13 onderzochte patienten mutaties in het ASXL1 gen gevonden. Het ASXL1 gen speelt een belangrijke rol in het activeren en stilleggen van HOX-genen. Deze HOX-genen zijn onmisbaar bij de ontwikkeling van bevruchte eicel tot volwassen organisme.

Geneticus Joris Veltman: “De mutaties in ASXL1 die we bij de 7 patienten met het Bohring-Opitz syndroom vonden, kwamen bij geen van hun ouders voor. Dus is er sprake van een de novo mutatie; een genetische verandering in het ASXL1 gen die is ontstaan bij de aanmaak van de zaad- of eicel. Bij de andere 6 patienten vonden we deze mutatie niet, dus moet er op zijn minst nog een andere oorzaak zijn die tot dit syndroom leidt. We hebben door dit onderzoek al een duidelijk idee waar we nu verder moeten zoeken.”

Kanker in bloedcellen
Het ASXL1 gen is overigens geen onbekende in genetica-land, want al eerder werd er een verband aangetoond met kanker. Ontstaan er in de loop van het leven mutaties in dit gen (een somatische mutatie), dan is de kans groot dat diegene acute myeloïde leukemie (AML) ontwikkelt. AML is een vorm van kanker in de bloedcellen.

Veltman: “We kennen op dit moment al een stuk of tien genen, die precies hetzelfde patroon laten zien. Zit de mutatie al in de bevruchte eicel, dan ontstaat een ernstige ontwikkelingsstoornis. Ontstaat de mutatie gedurende het leven, dan leidt dit tot een verhoogd risico op kanker.”

Jan de Leeuw