Bijna veertig procent minder proefdieren in dierenlab Radboud
Array
Sinds 2005 heeft het Centraal Dierenlaboratorium (CDL) van het UMC St Radboud haar proefdiergebruik met 37 procent verminderd. Dat meldt het CDL in het jaarverslag van 2010. De wetenschappelijke output is niettemin onverminderd gebleven. Dit is uniek in Nederland. Een belangrijke reden voor de vermindering zijn de zogeheten ‘Systematic Reviews’, grondige literatuurstudies die leiden tot minder én meer verantwoord proefdiergebruik.
CDL-afdelingshoofd en hoogleraar proefdierkunde Merel Ritskes: ‘We maken ons al jaren sterk voor vermindering van proefdieren. In 2006 hebben we het 3R Research Centre opgericht. Dat is een expertisecentrum voor proefdierkunde en de 3V’s: Verfijning, Vermindering en Vervanging van onderzoek met proefdieren. We helpen onderzoekers bij het verminderen en slimmer inzetten van proefdieren en focussen daarbij sterk op Systematic Reviews. Dit zijn literatuurstudies die al het eerdere werk over een onderwerp op systematische wijze naast elkaar leggen en analyseren. De studies leveren vaak zeer waardevolle inzichten op over het beste diermodel, met belangrijke voordelen tot gevolg. Zo stijgt de wetenschappelijke kwaliteit van het proefdieronderzoek, waardoor het beter te vertalen is naar de mens en bijdraagt aan de patientveiligheid. Voorbeelden uit het verleden maken duidelijk dat ernstige bijwerkingen bij mensen voorkomen hadden kunnen worden als er Systematic Reviews van de voorafgaande dierproeven waren gedaan.’
Systematic Reviews zijn al standaard in het medische onderzoek op mensen. In proefdieronderzoek is deze methode van kennis vergaren en vergelijken echter nog nieuw. Ritskes: ‘Vaak vinden onderzoekers het extra werk, het duurt soms wel drie maanden om een Systematic Review te doen en uit te werken. Maar wij blijven de methodiek ontwikkelen, zodat het steeds sneller uitgevoerd kan.’
Ritskes hoopt dat de vermindering van het aantal proefdieren de komende jaren landelijk wordt: ‘Jaarlijks verdedigen zo’n twintig onderzoekers een proefschrift aan de Radboud Universiteit Nijmegen dat is gebaseerd op proefdiergebruik. Als elk van hen, ook bij andere universiteiten, een Systematic Review gaat uitvoeren, verbreden we snel de kennis over proefdiergebruik, waardoor we met minder dieren meer kennis vergaren. Dit is ook van cruciaal belang voor de patient, want dierproeven gaan ook over mensenlevens.’
