Eerste dag meeste risico’s tijdens Nijmeegse Vierdaagse

Wandelaars aan de Nijmeegse Vierdaagse hebben op de eerste wandeldag de grootste verstoringen in de water- en zouthuishouding, vaak met uitdroging tot gevolg. Ook de fysieke belasting is dan het hoogst. Mannen en lopers met overgewicht hebben een nog groter risico op uitdroging, zeker bij warm weer. Opmerkelijk is ook dat een deel van de wandelaars een sterk verhoogd troponine laat zien; troponine is een eiwit dat een indicatie geeft voor mogelijke schade aan de hartspier. Deze bevindingen deed Thijs Eijsvogels van de afdeling Fysiologie van het UMC St Radboud. Eijsvogels promoveert 8 juli, op vier jaar Vierdaagseonderzoek.

Thijs Eijsvogels maakte van 2007 tot 2010 deel uit van de onderzoeksgroep van inspanningsfysioloog prof. dr. Maria Hopman van het UMC St Radboud. Hij heeft bij 361 wandelaars onderzoek gedaan naar het effect van langdurige inspanning op de fysiologie van de mens. In tegenstelling tot veel andere duursporten was er nog weinig bekend over de effecten van langdurig wandelen.

Veel uitdroging op eerste dag
Eijsvogels stelde vast dat wandelaars op de eerste dag van de Vierdaagse het meeste risico lopen op uitdroging. Op deze dag vertoont 21 procent van de deelnemers uitdrogingsverschijnselen en heeft 15 procent een verstoorde zoutconcentratie in het bloed. Vooral mannen en lopers met overgewicht hebben een verhoogd risico. Daarnaast is de hartslag het hoogst op de eerste dag van het evenement. Na de eerste dag nemen de risico’s op een verstoorde water- en zoutbalans sterk af. Eijsvogels: ’Het lichaam past zich dus aan als het zich meerdere dagen achter elkaar inspant’.

Troponine

Eijsvogels onderzocht ook welk effect langdurig wandelen heeft op het vrijkomen van troponine in het bloed. Een verhoogd troponinegehalte duidt normaal gesproken op schade aan het hart. Eerder onderzoek wees al uit dat duursporters die zich zeer intensief inspannen eveneens een verhoogd troponinegehalte kunnen vertonen, zonder dat zij hartschade hebben. Eijsvogels ontdekte dat dit zich niet beperkt tot zeer intensieve duursporten. Ook tijdens de Vierdaagse vertoonden wandelaars een verhoogd troponinegehalte, zonder dat zij hartschade hebben.

Wandeltips
Vier jaar Vierdaagse-onderzoek heeft geleid tot waardevolle gezondheidsinzichten en adviezen, waar wandelaars tijdens de Vierdaagse hun voordeel mee kunnen doen. Thijs Eijsvogels: ‘Ik adviseer mensen op de eerste wandeldag extra te drinken om uitdroging te voorkomen. Dat geldt nog eens extra voor mannen en lopers met overgewicht. Gewichtsverlies is in dit soort situaties vochtverlies. Dat moet je voorkomen. Is het warm weer, neem dan vaker een pauze, maar rust weer niet te lang bij regen en wind. Dit houdt de lichaamstemperatuur stabiel. Eet voldoende tijdens en na het wandelen en last but not least: train bij mooi en slecht weer.’

Jan de Leeuw