Griepvaccin effectief en veilig voor patiënt met niercelkanker

Werking van vaccin wordt niet belemmerd door tyrosine kinase remmers
Het griepvaccin werkt óók bij patienten met uitgezaaide niercelkanker die worden behandeld met angiogeneseremmers. Tot die conclusie komt een groep Nijmeegse onderzoekers na onderzoek bij deze patienten. De resultaten van het onderzoek zijn gepubliceerd in Clinical Cancer Research.

Patienten met uitgezaaide niercelkanker worden vaak behandeld met tyrosine kinase remmers van de angiogenese, zoals sunitinib en sorafenib. Deze medicijnen houden de tumoren in toom door de belangrijke groeifactor VEGF (vascular endothelial growth factor) te blokkeren. Om te kunnen groeien, heeft een tumor steeds meer zuurstof en voedsel nodig. Voor de aanvoer van die stoffen moeten er voortdurend nieuwe bloedvaten worden aangelegd; een proces dat angiogenese wordt genoemd. De groeifactor VEGF is de belangrijkste aanjager van dit bouwproces. Wordt dit VEGF geblokkeerd, dan groeit de tumor dus minder gemakkelijk. Omdat VEGF bij het niercelcarcinoom fors verhoogd is, zijn deze middelen vooral bij deze aandoening effectief.

Betrouwbaar antwoord
Carla van Herpen, medisch oncoloog in het UMC St Radboud: “Veel patienten met uitgezaaide niercelkanker reageren vaak heel goed op deze angiogeneseremmers, waardoor de kwaliteit van leven voor deze wat oudere patientengroep relatief goed is. Omdat deze kwetsbare groep – vanwege leeftijd en ziekte – ook extra gevoelig voor de griep, stellen patienten regelmatig de vraag of het verstandig is om zich daartegen te laten vaccineren.”

Die vraag is niet eenvoudig te beantwoorden. Van Herpen: “Sinds enige tijd weten we dat deze angiogeneseremmers niet alleen VEGF remmen, maar dat ze ook delen van het afweersysteem beïnvloeden. De ene remmer doet dat bovendien weer nét iets anders dan de andere remmer. We konden dus ook niet met zekerheid aangeven of het griepvaccin bij deze patienten werkte of niet. Bewijs ontbrak. Daarom zijn we op zoek gegaan naar een duidelijk en betrouwbaar antwoord.”

Griepprik aanbevolen
In Clinical Cancer Research presenteren Van Herpen en haar Nijmeegse collega´s nu de resultaten van hun onderzoek. Omdat sunitinib en sorafenib verschillende onderdelen van het immuunsysteem beïnvloeden, zijn beide middelen onderzocht. Van Herpen: “Ons onderzoek laat zien dat het griepvaccin net zo effectief is bij patienten met sunitinib en patienten met sorafenib als bij gezonde vrijwilligers. Vandaar dat we kankerpatienten die met een van beide angiogeneseremmers behandeld worden voortaan aanbevelen om de griepprik te gaan halen.”

Jan de Leeuw