Neurostimulator tegen pijn ‘voelt’ zelf de houding van de patiënt

MCL eerste in het Noorden met nieuwe techniek
Bij bepaalde vormen van rugpijn kan de patient baat hebben bij een apparaatje dat met elektrische pulsjes de pijn blokkeert. Eén van de nieuwste modellen kan zelf ‘voelen ‘ of de patient ligt, zit of staat. Het comfort voor de patient wordt daarmee verhoogd. Sensors die ook worden toegepast in spelcomputer Wii en smartphones zorgen ervoor dat de patient bij elke houding de juiste pijnonderdrukkende prikkel krijgt. Het MCL heeft de eerste exemplaren van de RestoreSensor neurostimulator van Medtronic bij patienten ingebracht, en is daarmee het eerste ziekenhuis in Noord-Nederland dat deze techniek toepast. Het MCL verwacht 40 tot 50 patienten per jaar te behandelen met de neurostimulatoren, waarvan een deel met de RestoreSensor. ‘Het is voor sommige patienten een ideale behandelmethode,’ zegt anesthesioloog/pijnbestrijder Dr. Eric van den Bosch. ‘Voor andere pijnpatienten kunnen we andere middelen en technieken inzetten om tot een goed resultaat te komen.’
Ruggenmergstimulatie
Bij ruggenmergstimulatie wordt een geleidingsdraad in de buurt van het ruggenmerg geïmplanteerd. Deze draad wordt aangesloten op een onderhuids geïmplanteerde neurostimulator, een soort pacemaker. Het systeem geeft elektrische pulsjes af die ervoor zorgen dat de normale pijnprikkel op ruggenmergniveau geblokkeerd wordt, waardoor de prikkel de hersenen niet bereikt. De patient ervaart hierdoor geen pijn meer, maar een lichte tinteling – ‘stimulatie’ – in het gebied van de pijn. Het effect van ruggenmergstimulatie op de pijn en kwaliteit van leven is wetenschappelijk aangetoond.

Bij conventionele systemen voor ruggenmergstimulatie geeft meer dan 70% van de patienten aan last te hebben van houdingsafhankelijkheid. Dat wil zeggen dat de stimulatie niet comfortabel is bij het veranderen van houding. De verklaring hiervoor is dat het ruggenmerg ‘zwemt’ in een met vloeistof gevulde ruimte: het hersenvocht. Wanneer de patient van houding verandert, verandert de afstand van het ruggenmerg tot de geleidingsdraad. Hierdoor wordt de stimulatie meer of minder intensief. Met een conventioneel systeem ervaart de patient in deze situaties ongemak en moet hij of zij de stimulatie aanpassen met een afstandbediening. Deze zogenaamde houdingsgestuurde neurostimulator maakt gebruik van een geavanceerde vorm van de motion-sensing technologie die ook wordt gebruikt in apparaten zoals de Wii en iPod Touch/iPhone.

Het nieuwe apparaat, de RestoreSensor, ‘leest’ de houding van de patient met behulp van een ingebouwde sensor. Daardoor zorgt de neurostimulator automatisch voor een aanpassing van de stimulatie aan de houding van de patient. De nieuwe RestoreSensor neurostimulator van producent Medtronic is revolutionair, omdat het ’s werelds eerste pijnmanagementtechniek is die zich automatisch aanpast aan een verandering in de positie van het lichaam of activiteit van de patient. Daardoor krijgt de patient op elk moment de juiste stimulatie en pijnbestrijding.

De anesthesiologen / pijnbestrijders behandelen in het Centrum voor Pijnbehandeling in het MCL naast bijvoorbeeld pijn bij kanker ook alle mogelijke chronische pijnen. De artsen beschikken over geavanceerde middelen om pijn te bestrijden. Specifieke medicatie, elektrostimulatie via de huid, invasieve pijnbestrijding door zenuwblokkades, en complexere procedures zoals neuromodulatie en epiduroscopie kunnen patienten in veel gevallen goed van hun pijnklachten afhelpen. In het centrum worden onder meer de volgende soorten pijn worden behandeld: hoofdpijn, aangezichtspijn, pijn vanuit de wervelkolom (nek- en rugklachten), zenuwpijn, pijn bij kanker, gordelroos, complex regionaal pijnsyndroom (posttraumatische dystrofie).

Jasper-Hugo Brouwers