Ivf-maatregel bespaart niet
Array
Het nieuwe kabinet wil flink bezuinigen op de ivf-behandeling. Het idee is om de vergoeding van ivf te beperken tot alleen de eerste poging. Dit zal echter niet leiden tot een besparing. Sterker nog, het zal geld gaan kosten. Dit stelt prof.dr. Jan Kremer, hoogleraar voortplantingsgeneeskunde bij het UMC St Radboud in zijn blog op MijnZorgnet.nl. Er is een veel slimmere en sympathiekere besparing mogelijk, door aan de vergoeding van ivf strenge voorwaarden te verbinden over het aantal te plaatsen embryo’s.
Besparing?
In 2008 werden in Nederland 15.710 ivf-puncties verricht, waarvan ongeveer 7.000 tweede of derde pogingen. De kosten van een ivf-poging bedragen ongeveer 3000 euro, inclusief medicijnen. Als tweede en derde pogingen niet meer worden vergoed, zoals het kabinet nu voorstelt, lijkt dat dus 21 miljoen euro te besparen. Maar de vraag is of dit in de praktijk ook zal gebeuren, aldus Kremer.
Meerlingen en kosten
Door steeds vaker één in plaats van twee embryo’s in de baarmoeder te plaatsen, is het meerlingpercentage na ivf de laatste jaren gehalveerd tot 13,4 procent in 2008. Dat komt neer op 533 minder meerlingzwangerschappen. Natuurlijk is ook de geboorte van een tweeling voor de meeste ouders een blijde en welkome gebeurtenis, maar er zijn wel degelijk grotere risico’s, bijvoorbeeld op vroeggeboorte en handicaps. Dat brengt naast zorgen en verdriet ook extra kosten met zich mee. Daarom is deze halvering van meerlingzwangerschappen na ivf een goede zaak.
Hoe hoog zijn de extra kosten van een tweelingzwangerschap? Kremer: ‘Dat is de afgelopen jaren wetenschappelijk goed onderzocht. Het blijkt dat de extra medische kosten van een tweelingzwangerschap tot 6 weken na de bevalling bijna 11.000 euro bedragen. Met de maatschappelijke kosten erbij loopt dit op tot ruim 33.000 euro. Maatschappelijke kosten zijn bijvoorbeeld de kosten van verloren arbeidsuren. Als ook de medische kosten van de lange termijn gevolgen van tweelingen, zoals handicaps, worden meegenomen, komen we tot een totaal van 54.000 euro per tweelingzwangerschap.’ De halvering van het aantal tweelingzwangerschappen heeft de maatschappij dus al veel opgeleverd:  bijna 29 miljoen euro op jaarbasis, waarvan 17,5 miljoen direct medische kosten.
Maar nu de andere kant van het verhaal. Als vrouwen nog maar één ivf-poging vergoed krijgen, zullen zij weer de voorkeur geven aan plaatsing van twee embryo’s, omdat daarmee de kans op zwangerschap groter wordt. Dit geldt niet alleen voor de eerste poging, maar ook voor de volgende pogingen, die ze volgens het regeerakkoord zelf moeten gaan betalen. De verwachting is zonder meer gerechtvaardigd, dat het meerlingpercentage dan weer zal verdubbelen naar het hoge niveau van vijf tot tien jaar geleden, toen bijna standaard meer dan één embryo geplaatst werd, aldus Kremer in zijn blog.
Alternatieven
Tegenover de beoogde besparing van 21 miljoen euro staat dus een verwachte kostenstijging van 29 miljoen euro. Van een besparing is dan ook geen sprake. Sterker nog, het kabinetsvoorstel gaat geld kosten.
Er zijn alternatieven, die wel kosten besparen. Op dit moment lopen er besprekingen met het College voor Zorgverzekeringen om te bekijken of een selectieve vergoeding van ivf, waarbij voorwaarden worden gesteld aan het te plaatsen aantal embryo’s, niet veel doelmatiger is. Als slechts plaatsing van één embryo vergoed wordt, kan het meerlingprobleem na ivf verdwijnen. Dan wordt op een veel sympathiekere en slimmere wijze een échte besparing van maar liefst 29 miljoen bereikt.
Bron: UMC St Radboud
