Leverchirurgie kan tumorgroei versnellen
ArrayDe vorming van leveruitzaaiingen is de reden dat patienten met dikke darmkanker vaak overlijden. Waarom sommige tumorcellen in staat zijn om uitzaaiingen te vormen en andere niet is nog niet helemaal duidelijk. In zijn proefschrift laat Maarten Nijkamp in muizen zien dat dikke darmkankercellen met een mutatie in het proto-oncogen K-Ras in staat zijn om leveruitzaaiingen te vormen, terwijl dikke darmkankercellen zonder deze mutatie dat niet kunnen.
Het blijkt dat K-Ras via het Raf-1 eiwit een belangrijke cascade platlegt waardoor deze cellen niet meer doodgaan van het verdedigingsmechanisme van de lever (de activatie van ‘death receptors’ zoals CD95). Sterker nog, tumor cellen worden juist invasief wanneer deze receptoren geprikkeld worden. Chirurgische behandeling van leveruitzaaiingen van dikkedarmkanker is de enige manier deze patienten te genezen. Helaas komt de ziekte in ongeveer 70% van de gevallen terug na de operatie.
Nijkamp bewijst in muizen dat leveroperaties zelf kunnen bijdragen aan het sneller uitgroeien van kleine uitzaaiingen. Een laag zuurstofgehalte tijdens de operatie stimuleert de uitzaaiingen sneller te gaan groeien. Nijkamp laat zien dat in patienten die zo’n leveroperatie ondergaan hetzelfde gebeurt. Tijdens de operatie wordt regelmatig de bloedtoevoer naar de lever afgeklemd om bloedverlies te voorkomen. Wanneer tijdens de operatie de bloedtoevoer te lang wordt afgeklemd (waardoor het zuurstofgehalte daalt) komt de tumor bij patienten sneller terug dan bij patienten bij wie de bloedtoevoer niet wordt afgeklemd.
30-09-2010, 12:45 uur , Academiegebouw, Domplein 29, Utrecht.
Maarten Nijkamp, Geneeskunde
Proefschrift: Surgery-stimulated tumor growth -preclinical and clinical studies on colorectal liver metastases-
Promotor 1: Prof. dr. I.H.M. Borel Rinkes
Copromotor 1: Dr. O. Kranenburg
Bron: UU