Reactie Aids Fonds op berichtgeving over Duitse zangeres met hiv
ArrayWat Duitsland doet met mensen met hiv zoals Nadja Benaissa van meidengroep No Angels druist in tegen alle internationale richtlijnen en is bovendien niet slim. Het is jammer dat de Nederlandse pers deze berichten klakkeloos van elkaar overneemt en niet de context erbij geeft, zoals de BBC heeft gedaan.
Seksueel gedrag van mensen met hiv is geen zaak voor de rechter. In Nederland weten we dat al sinds 2004. Het Aids Fonds vroeg een commissie onder leiding van gezondheidsjurist Johan Legemate te onderzoeken wat de verantwoordelijkheden zijn van de mensen met hiv als het gaat om seks. De commissie oordeelde dat een strafrechtelijke benadering indruist tegen andere belangen zoals die van de volksgezondheid. Dit geheel in lijn met het oordeel van UNAIDS dat zegt dat het gebruik van strafrecht contraproductief is in de strijd tegen aids. Het strafrecht mag en moet alleen maar toegepast worden als er sprake is van machtsongelijkheid, dwang of misleiding. Was in het geval van de Duitse zangeres van No Angels sprake van misleiding, omdat ze niet verteld had dat hiv had?
De Nederlandse rechter heeft – tot aan de Hoge Raad toe – een aantal van dit soort zaken onder zich gehad. In deze zaken was de eindconclusie dat er geen plaats is voor strafrechtelijke vervolging. Net als de commissie Legemate en UNAIDS oordeelde de Hoge Raad dat bestraffing contraproductief werkt, als je althans hiv in de hand wilt houden.
Als je mensen bestraft die van zichzelf weten dat ze hiv hebben, maar dit verzwijgen bij de seks dan krijg de situatie dat deze mensen – juridisch gezien – slechter af zijn dan mensen die niet weten dat ze het virus bij zich dragen. Je kan bedenken wat er dan gebeurt. Niemand laat zich meer testen op hiv! De Hoge Raad was dus intelligent genoeg om in te zien dat we dan op het gebied van de Volksgezondheid en de individuele gezondheid ver van huis zouden raken.
Elke vroeg opgespoorde en behandelde hiv-infectie voorkomt naar schatting zeker 10 nieuwe infecties op de lange duur. Mensen die positief zijn getest, kunnen zich tijdig laten behandelen. Bovendien zijn mensen die met hiv-remmers behandeld worden minder infectieus. Door het gebruik van strafrecht is het risico van stigmatisering, angst en isolement van mensen met hiv groot.
Het uitgangspunt blijft dat waar twee mensen seks hebben, twee mensen verantwoordelijkheid dragen voor het beschermen van hun gezondheid.It takes two to tango, kortom. Bij hiv kan dat op eenvoudige wijze door een condoom te gebruiken.
Ton Coenen,
Directeur Aids Fonds