Ontstaan spierziekte FSHD ontrafeld

LUMC 20 augustus 2010 - 09:34
Array

Patienten met de erfelijke spierziekte FSHD missen een stukje van chromosoom 4. Dat was al langer bekend, maar de vraag was hoe dit tot verlies van spierweefsel leidt. Onderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) beschrijven nu in Science van 19 augustus hoe de spierschade ontstaat.

Achttien jaar terug ontdekte dezelfde groep al dat FSHD wordt veroorzaakt door een verkorting van een herhaalde DNA-structuur op het uiteinde van chromosoom 4. Normaal bevat dit chromosoom tussen de 10 en 100 eenheden, bij FSHD zijn dat er 10 of minder. Maar hoe deze verkorting uiteindelijk tot een spierziekte leidt, bleef ondanks wereldwijd intensief onderzoek een raadsel.

Toxisch
LUMC-onderzoekers hebben nu, samen met onderzoekers uit onder meer Seattle (VS), Rochester (VS) en Nijmegen, de verklaring gevonden. Normaal is het uiteinde van chromosoom 4 dicht opeengepakt en ontoegankelijk. Door de verkorting gaat het DNA open staan en wordt het overgeschreven in RNA. Dat RNA codeert voor een eiwit dat schadelijk is voor spiercellen. Normaal is het RNA instabiel en wordt het snel afgebroken. Bij FSHD-patienten staat op het DNA echter een signaal dat RNA beschermt tegen afbraak. Onderzoeksleider prof. dr. Silvère van der Maarel van de LUMC-afdeling Humane Genetica: “Door dit signaal is het RNA kennelijk lang genoeg aanwezig in volwassen spiercellen om toxisch te zijn. Dit verklaart in één klap alle raadsels rondom deze spierziekte.”

Symptomen
FSHD (facioscapulohumerale spierdystrofie) komt wereldwijd bij ongeveer 300.000 mensen voor. Vaak treden de eerste symptomen rond het twintigste levensjaar op, maar ook kinderen kunnen er al last van hebben. De ziekte uit zich in steeds meer verlies van spierkracht in vooral het gezicht, de bovenarmen en bovenbenen.

LUMC

Als het centrum van medische vernieuwing streeft het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) naar een (inter)nationaal erkende vooraanstaande rol in de verbetering van de kwaliteit van de gezondheidszorg. De kerntaken van het LUMC zijn onderzoek, onderwijs, patiëntenzorg, opleiding en bij- en nascholing. Het LUMC maakt deel uit van de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU). De NFU is een samenwerkingsverband van de acht universitair medische centra (UMC’s) in Nederland.

Recente artikelen