Vaccinontwikkeling tegen teken
ArrayTeken staan in Nederland hoofdzakelijk bekend als verspreiders van de bacterie Borrelia burgdorferi, veroorzaker van de ziekte van Lyme. Minder bekend is dat teken ook een breed scala andere ziekteverwekkers op mens en dier kunnen overdragen, meer dan welk ander spinachtige of insect dan ook. Voor de bestrijding van teken bij herkauwers wordt wereldwijd vooral gebruik gemaakt van chemische bestrijding met acaricides. De toenemende resistentie van teken tegen deze middelen heeft geleid tot de ontwikkeling van alternatieve bestrijdingsmethodes zoals vaccins.
In Australie en Zuid-Amerika bestaan voor herkauwers sinds de jaren ’90 al vaccins tegen teken. Door deze vaccins zuigen de teken zich minder vol waardoor ze dood gaan of minder eitjes leggen. Voor veel Afrikaanse tekensoorten bestaat zo’n vaccin nog niet. Ard Nijhof, die op 7 september promoveert op dit onderwerp: ‘In Afrika zijn veel mensen afhankelijk van hun veestapel. Vanwege de hogere melkproductie van Europese rassen genieten deze in Afrika een stijgende populariteit. Deze rassen zijn echter niet bestand tegen de infecties die de teken overbrengen. Zowel voor dier- en de volksgezondheid is het daarom belangrijk dat deze teken bestreden worden.’ Om een vaccin voor Afrikaanse teken te ontwikkelen, was het noodzakelijk een specifiek eiwit van deze teken te isoleren. Nijhof: ‘Toen dat gelukt was, konden we een vaccin ontwikkelen. Momenteel wordt dit bij runderen in Afrika getest.’
Betere bescherming
Nijhof vond een nieuw eiwit genaamd ‘ATAQ’. ‘Dit eiwit heeft een vergelijkbare structuur als het eiwit dat in het vaccin zit dat in Australie en Zuid-Amerika wordt gebruikt maar blijkt in grotere getale en in meerdere tekenweefsels voor te komen dan het al bekende vaccineiwit. Desondanks was het nog niet eerder geidentificeerd. Wij hopen dat dit eiwit, verwerkt in een vaccin, de veestapel een nog betere bescherming kan bieden’, aldus Nijhof.
Bron: UU