Intensieve mantelzorg vereist meer ondersteuning
ArrayDoor beperking van de AWBZ krijgen mantelzorgers een zwaardere taak. Hun rol in de zorg en de samenwerking met de professional moet worden ondersteund. Dat bepleit Susan Feith van kenniscentrum Vilans. ‘Hun aantal neemt nog niet toe, maar hun taken nemen wel toe.’
Steeds meer mannen, maar ook jongeren, kleinkinderen en het sociale netwerk van clienten, zijn in de toekomst nodig voor de mantelzorg. De mantelzorgers worden zwaarder belast door beperking van de AWBZ. De gevolgen daarvan komen op het bordje van de mantelzorger, die daarom meer ondersteund moet worden. Dat bepleit Susan Feith, programmamedewerker bij kenniscentrum Vilans en Expertisecentrum Mantelzorg.
Cultuurverandering
De pakketmaatregel AWBZ heeft tot gevolg dat allerlei begeleidingsfuncties niet meer worden vergoed. Die taken komen nu bij de mantelzorger terecht. Volgens kenniscentrum Vilans is een cultuurverandering nodig om de beperking van de AWBZ door mantelzorg op te vangen. De positie van mantelzorgers in de zorg moet beter, evenals de samenwerking met de professional. En er moeten meer ondersteunende voorzieningen komen voor mantelzorg.
Versteviging
Susan Feith pleit voor de – noodzakelijke – versteviging van de informele zorg, zodat overbelasting van mantelzorgers wordt tegen gegaan. ‘Afgelopen jaren is het aantal mantelzorgers niet toegenomen, maar wel hun taken mede dankzij de beperking van de AWBZ-zorg. De overheid wil mantelzorg stimuleren, maar de ondersteuning laat nog te wensen over.’
Voorzieningen
Van de huidige mantelzorgers is 60 procent vrouw tussen 45 en 65 jaar, 50 procent werkt in deeltijd of voltijd. Om hun zwaardere taken uit te kunnen voeren, hebben ze meer voorzieningen nodig. Feith erkent dat de zorg aan de bovenkant weg wordt gehaald bij de client en daarvoor een beetje steun aan de onderkant wordt terug komt. ‘Het alternatief is dat de mantelzorger zwaarder belast wordt en er helemaal niks voor terug krijgt.’
Preventie
Ook gemeenten en zorgverzekeraars kunnen meewerken aan de steun voor mantelzorgers, door mee te werken aan bijvoorbeeld dagvoorzieningen en activiteiten voor clienten. ‘Preventie is goedkoper dan de kosten voor psychische hulp of ziekte van de mantelzorger.’
Gelijkwaardig
Daarnaast maakt een goed samenspel tussen professional en mantelzorger de zorg voor de client minder zwaar. ‘Sommige beroepskrachten hebben het van nature en vragen aan de mantelzorger: “En hoe gaat het met u?†Belangrijk is dat beroepskracht en mantelzorger het gesprek aangaan over de zorgsituatie en wat er nodig is. En dat ze elkaar als gelijkwaardige partners zien.’